Heel veel start-ups ontwikkelen plannen en ideeën die het enthousiasme voor de klimaat- en energietransitie aanwakkeren. Media besteden er willekeurig en mondjesmaat aandacht aan, want problemen en schandalen nemen sinds jaar en dag veel meer ruimte in. Het leidt hoe dan ook niet tot meer vertrouwen in de journalistiek, wel tot meer lezers, luisteraars en kijkers die nieuws-moe of nieuws-mijdend worden. Want van alleen maar verhalen over dreigende droogtes, nooit eindigende oorlogen en migratie-impasses waar veel landen onder lijden word je ook niet vrolijker en je komt er geen stap verder mee. En nieuwe inzichten worden te weinig aangedragen.
Nu helpt de politiek ook niet mee de zinnen te verzetten. Volgens het jaarlijkse vertrouwensonderzoek van het CBS heeft nog maar 25 procent vertrouwen in de Tweede Kamer, vooral vanwege een aaneenschakeling van crises: corona, stikstof, gaswinning en toeslagenaffaire. Er lijkt weinig kans op verbetering voor volgend jaar, want op de dag dat het CBS deze cijfers publiceerde, kwam er een stortvloed aan kritiek voorbij over de ‘migratie-impasse die ons land beschadigt’, zoals De Telegraaf schreef. Het politieke spel dat gespeeld wordt, maakt het cynisme jegens de politiek alleen maar groter, schreef de krant: ‘In kabinetskringen wordt de houdbaarheidsdatum van Rutte IV wel eens gekoppeld aan de besluitvorming over het migratiebeleid. Maar gezien de belabberde staat van de coalitie in de peilingen zal het waarschijnlijk bij het uiten van de welbekende stoere taal blijven, zonder écht ingrijpen. Een kabinetsval nu betekent immers het einde van veel coalitie-carrières.’
Uitgerekend een paar mastodonten van een deerniswekkende generatie die ooit de Fine Fleur vertegenwoordigden, proberen de politiek een ander aanzicht te geven door met constructieve voorstellen te komen. Johan Remkes wilde het slepende stikstofverhaal uit de impasse halen en een aanzet voor perspectief bieden met zijn rapport ‘Wat wel kan.’ Ed Nijpels, kwartiermaker van de klimaattafel, wil nu Bonaire vooruit helpen door klimaatbeleid gelijk op te laten gaan met bestrijding van armoede. In NRC zegt hij: ‘Het ontbreekt de bijzondere gemeenten in Caribisch Nederland aan personeel, financiële middelen én de kennis om klimaatbeleid goed op te zetten. Het Rijk moet zijn verantwoordelijkheid nemen om Bonaire, Sint Eustatius en Saba klimaatbestendig te maken.’
Zijn advies heeft een al even opbeurende naam als Remkes voor de stikstofaanpak bedacht: ‘Het is nooit te laat.’ De Klimaattafel moet nú met een concreet klimaatakkoord voor Bonaire komen, bepleit hij, met een onafhankelijke voorzitter. In NRC: ‘Als je dat niet volledig onafhankelijk van alle politieke belangen én het bestuursapparaat in Nederland organiseert, krijg je het niet voor elkaar. Want als je onderdeel wordt van het politieke spel, gebeurt wat met alle plannen gebeurt: ze worden niet uitgevoerd.’
Het wachten is op de nieuwe generatie politici die dit soort inzichten nu al in de praktijk gaat brengen en bereid is een stap verder te gaan. Die een echte transitie wil inzetten en het politieke spel zoveel mogelijk wil breken, op weg naar een nieuwe orde. Daarin zal ook de journalistiek, een zeer conservatieve beroepsgroep, grote sprongen moeten maken. Aanzetten daartoe zullen in deze columns een plaats krijgen.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in