Na een online talkshow op de Zuid-As in Amsterdam spraken we nog een tijdje door over het thema vertrouwen, dat prominent aan bod was gekomen. Systemen en bedrijven wil je zo optuigen dat je de grote meerderheid kunt blijven vertrouwen en je alleen de kleine groep kwaadwillenden wantrouwt. In het gesprek refereerde ik aan een interview dat ik onlangs maakte met columnist en schrijver Maxim Februari. Die haalde een mooi beeld op dat techniekfilosoof Hans Achterhuis ooit schetste.
Achterhuis wees op de onbemande fruitstalletjes die in dorpen langs de weg staan. Je kunt een zak appels of een doos eieren meenemen en geld daarvoor achterlaten in een kistje. Dat werkt bijna altijd goed, totdat die ene booswicht langskomt die het hele kistje wil meenemen, daarom zit het vastgespijkerd. Zo zouden bedrijven en samenlevingen ook moeten werken, vanuit het idee dat je elkaar grotendeels kunt vertrouwen in het besef dat je geen verzameling heiligen vormt. Als je je bedrijf zo inricht, vertrouwend en bouwend op je personeel, kun je ook in tijden van crisis risico's blijven nemen. Dan is het zelfs gewenst om in beweging te blijven.
Laat mensen eigen problemen oplossen
Een betrokken volger op Linkedin wees me op Henny de Haas, directeur van technisch dienstverlener 'Hoppenbrouwers Techniek' en lid van de Quote 500. Hij bleef doorgaan na de 'intelligente lockdown' vorig jaar en bracht dit jaar in september naar buiten dat zijn snelgroeiende bedrijf uitbreidt met twee technische bedrijven en in coronatijd groeit van 16 naar 18 vestigingen. Vooral met dank aan zijn personeel zegt De Haas in een interview met EW Magazine.
De Haas veroordeelde 'regeltjes om de regeltjes', die hij in coronatijd te vaak waarneemt, zegt dat stilstand het laatste is wat zijn bedrijf kan gebruiken en vertrouwt op het verstand van zijn personeel. Hij zoekt de nuance binnen de mogelijkheden die er zijn, maar vindt 'individuele vrijheid beknotten het domste wat je nu kunt doen.' Want: 'Het is veel efficiënter om mensen hun eigen problemen te laten oplossen dan collectieve maatregelen uit te vaardigen. Ik geloof dat medewerkers op een creatieve manier heel goed hun weg door de crisis vinden. Het gaat pas fout als je dat initiatief afneemt.'
Mensen hebben 'handjes' én 'hersens'
Die denkwijze zit heel diep bij De Haas. De Brabantse boerenzoon ging na de LTS bij een elektrotechnisch installatiebureau werken. Dat hij daar ondanks zijn gezonde verstand als 'handje' werd gezien vond hij heel vervelend, zegt hij in Quote. Dat hij per sé op de voorgeschreven manier moest werken, 'ook al zag hij dat een andere werkwijze veel slimmer was.' Dat zal hij zijn eigen werknemers nooit aandoen.
En hij is voor volledige transparantie, ook van vroeger geleerd. Wat het werk had opgeleverd vonden zijn bazen niet van belang voor hem. De cijfers werden nooit gedeeld. Het maakte hem kwaad: 'Ik ben meer dan een stel handjes. Ik heb ook hersens!' Die andere manier van denken, weg van het oude benauwde, wenst hij andere ondernemers ook toe, juist nu, in tijden van nare virussen.
Schrijf je in voor onze Newsbreak: iedere dag rond 12 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere middag rond 12 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze Newsbreak.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
