Duitsland heeft een nieuwe 'Wende' nodig, en ondernemer Lex Hoefsloot van Lightyear is het voorbeeld

Dat Angela Merkel na zestien jaar vertrekt kan niemand zijn ontgaan. Haar voorzichtige, behoedzame stijl van opereren paste precies tijdens haar langdurige tijdperk als leider. Een tijd van opeenvolgende crises (schuldencrisis, vluchtelingencrisis, coronacrisis) vraagt om iemand die rustig en beheerst, op het trage af, verstandige afwegingen maakt en genuanceerde besluiten neemt waar niemand van schrikt. Die geruststellend optreedt als de schrik er flink inzit. Niet voor niets kweekte ze in 2008, tijdens de bankencrisis, enorm veel goodwill door te zeggen dat haar grootste inzet erop gericht was dat 'al uw spaargeld veilig zal blijven.'

In alle analyses en interpretaties is de rode draad dat het leiderschap van Merkel vooral als passen op de winkel zal worden gezien. Met als opmerkelijke positieve uitschieter dat ze ook na zestien jaar aan de top geen moment last kreeg van een opspelend ego. Een niet te onderschatten prestatie in een wereld vol jaknikkers om je heen, waarin kritiek een schaars goed is. Haar voorganger, sociaal-democraat Gerhard Schröder, had er wel last van. Die liet zich inpalmen door de wereld van 'bling-bling', liet zich Italiaanse maatpakken aanmeten en viel voor een valse vriendschap met Poetin. Merkel heeft heel andere ambities: boeken lezen en daarna heerlijk indutten.

Hoongelach viel Merkel ten deel

Keerzijde van Merkels uitstekend bij de Duitse behoudzucht passende aard is een hekel aan alles wat met verandering te maken heeft. Waar haar latere vriend Obama energiek de verkiezingen won met het aansprekende 'change', zei Merkel zes jaar geleden nog: ‘Internet ist für uns alle Neuland.’ In 2015! Natuurlijk viel haar ook in eigen land hoongelach ten deel, maar ten diepste sloeg ze bij een meerderheid toch de juiste toon aan.

Het laatste 'Triell' voor de verkiezingen onderschreef die gedachte. In het debat met de drie belangrijkste kandidaten (Annalena Baerbock van de Groenen, Armin Laschet van de CDU/CSU en Olaf Scholz van de SPD) ging het niet over de toekomst van de euro en Europa. En bleef ook de schrikbarende achterstand op de digitale snelweg onbesproken. Die andere snelweg kwam wel aan bod, maar Baerbock durfde geen stevig punt te maken van het voorstel de snelheid op de Duitse wegen te beperken tot 130 kilometer per uur.

Lex Hoefsloot van Lightyear als voorbeeld

Klimaat kwam aan bod, maar de doelstellingen zijn veilig ver weg gedefinieerd. Alledrie willen ze stoppen met kolen verbranden, maar de CDU/CSU pas in 2038, de Groenen in 2030 en de SPD 'zo snel mogelijk.' Ik sprak een invloedrijke Duitse wetenschapper die helaas niet met naam en toenaam opgevoerd wil worden. Hij was zich rot geschrokken van het niveau van de Duitse kandidaten. Dat Baerbock haar cv had opgepoetst met leugens vond hij 'onvoorstelbaar amateuristisch.' Scholz was 'nog voorzichtiger' dan Merkel en Laschet 'een intellectuele dwerg' vergeleken met Merkel, die een debat energiek begon, maar na een half uur al vermoeid stilviel.

Het grote Duitsland kon volgens hem veel leren van het kleine Nederland. Niet van de politici, maar van de ondernemers en de innovatieve geesten. Omdat die de transitie versnellen. Afkomstig uit autoland Duitsland noemde hij Lex Hoefsloot als lichtend voorbeeld. De LightyearOne kan de wereld niet alleen op zonne-energie veroveren, maar doet dat ook nog eens met een verleidelijk design. Mooi voorbeeld voor een broodnodige nieuwe 'Wende' in zijn geboorteland.

Paul van Liempt is journalist, interviewer en dagvoorzitter. Hij is behalve columnist van Change Inc. ook de vaste interviewer van de Changemaker-podcast.