Ik had een bevriende econoom aan de lijn, kort nadat Mark Rutte zijn update in een tussenweek had gegeven. De econoom, die sowieso geen blad voor de mond neemt, moest even stoom afblazen. "Niet te geloven," brieste hij, "Een verhaal van ruim zeven minuten en geen woord over de economie." In de regel rem ik hem of probeer ik zijn woorden te relativeren, maar nu ging ik in de opwinding mee.
De bevriende econoom vervolgde zijn tirade. Natuurlijk begreep hij dat de eerste week in het teken van de gezondheid stond, en vooruit, week twee kon ook nog. Week drie eigenlijk niet meer, maar nu in week vier vond hij het onbestaanbaar. "Rutte blijft maar praten over de IC's. Maar weet hij door wie die IC's betaald worden? Door de economie!" Dat Rutte zijn lot en dat van de hele natie in handen van de wetenschap had gelegd, begreep de econoom. Maar waarom alleen naar de medische wetenschap luisteren en niet naar de economie en de psychologie?
Hou vol en blijf thuis
Groot gelijk, sprak ik hem instemmend toe. Want met de leus 'Hou Vol en blijf thuis' sprak je in het verleden bejaarden geruststellend toe die het levenseinde naderde, maar stort je een economie in de afgrond. Waarbij je je ook kunt afvragen wat er aan de hand is met een economie die in zo korte tijd als een achtbaan omlaag roetsjt. En met bedrijven die al na vier weken vrezen de deur voor altijd te moeten sluiten. Nooit van buffers aanleggen gehoord? Een probleem waar ook de banken in de vorige crisis tegenaan liepen. Dan is er tenminste sprake van een weeffout en misschien wel van een systeemfout.
Toch maar eens te rade gegaan bij psychologen en economen voor een oplossing. Sociaal- en organisatiepsycholoog Naomi Ellemers kijkt voor een betere toekomst naar meer investeringen in de strijd tegen klimaatverandering, geschraagd door sterk leiderschap. Haar definitie: goed leiderschap betekent als eerste te durven veranderen, ook als dat pijn doet.
Geïntegreerd kapitalisme
En oud-topman van TNT en huidig CEO van de World Business Council for Sustainable Development Peter Bakker (altijd in een adem genoemd met Feike Sijbesma en Paul Polman), pleitte twee jaar geleden al voor systeemverandering. Ruil het vrijemarktsysteem dat alleen aandeelhouders pleziert, voor geïntegreerd kapitalisme in. Sociaal kapitaal en natuurkapitaal spelen daar een even grote rol als financieel kapitaal.
Het vergt een ander leiderschapsmodel, met naast de cfo ook een chief technology officer en een sustainability officer aan het roer. Ik weet zeker dat dit idee van Peter Bakker gemeengoed gaat worden. Want twee jaar geleden al wilde hij daar nog een leidinggevende aan toevoegen: een chief risk officer. Hadden we nu wellicht het virus bij voorbaat ingedamd. En met het ook op wat er nog komen kan: meteen invoeren, die CRO.
Beeld: Marijn de Wijs
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in