Energievoorziening
In de energievoorziening kan waterstof een belangrijke rol spelen. Als er teveel duurzame energie opgewekt wordt, bijvoorbeeld omdat er weinig vraag is, gaat de energie verloren. Door de energie in een power-to-gas installatie om te zetten in waterstof, kan het opgeslagen worden, in vloeibare vorm of als gas. Als er op een later moment veel vraag is, kan de waterstof weer worden omgezet in energie. Gasunie opent in Groningen binnenkort een power-to-gas installatie om de energie van 5.000 zonnepanelen om te zetten in waterstof.
Gebouwde omgeving
Voor de verwarming van woningen en gebouwen zijn we nu nog vooral afhankelijk van aardgas. Binnen afzienbare tijd gaat de gaskraan in Groningen dicht en moeten alternatieven gevonden worden. Waterstof wordt gezien als een mogelijk alternatief. Onderzoeksbureau Kiwa concludeerde in 2018 dat het huidige gasnet met eenvoudige aanpassingen geschikt gemaakt kan worden voor het transport van waterstof. Op dit moment wordt de toepassing van waterstof als verwarming van woningen getest in een appartementencomplex in het Zuid-Hollandse Rozenburg. Om waterstof te kunnen gebruiken, moeten de verwarmingsketels aangepast worden.
Industrie
In de industrie is de toepassing van waterstof al geen noviteit meer. Onder andere in olieraffinaderijen wordt (grijze) waterstof gebruikt voor de productie. Olieconcern BP gebruikt in een raffinaderij in Rotterdam nu grijze waterstof om het zwavelgehalte in rookgassen te verminderen. Met chemieconcern Nouryon en het havenbedrijf wordt nu onderzocht of hiervoor ook groene waterstof gebruikt worden. De energie voor de waterstof komt van windparken in de Noordzee. In de staalindustrie kan groene waterstof ook mogelijk een rol spelen om de productie te verduurzamen. Staalgigant Arcelor Mittal gaat in Hamburg een fabriek bouwen waarin waterstof gebruikt wordt om direct-gereduceerd ijzer te produceren. In de fabriek wordt nu ijzer geproduceerd door ijzererts te laten reageren met gas of steenkool.
In Zweden werken energiebedrijf Vattenfall, staalbedrijf SSAB en mijnonderneming LKAB ook aan een fabriek die staal op basis van waterstof moet gaan produceren. Uit een haalbaarheidsonderzoek blijkt dat de fabriek de CO2-uitstoot van Zweden met tien procent kan verlagen.
Mobiliteit
Waterstof kan gebruikt worden om voertuigen met een brandstofcel aan te drijven. In en rond de stad Groningen rijden al sinds 2016 bussen op waterstof. Vervoerder QBuzz rijdt nu met 22 bussen; de provincie wil dat aantal uit laten breiden naar 32. Treinen op waterstof rijden op dit moment al in Duitsland. Het Verenigd Koninkrijk heeft ook plannen om treinen op waterstof te laten rijden.
De markt voor personenauto's op waterstof is nog erg klein. Er zijn weinig tankstations om waterstof te tanken en ook weinig automerken die een auto op waterstof aanbieden. Op dit moment zijn alleen de Toyota Mirai en Hyundai Nexo (foto) verkrijgbaar als waterstofauto. Tanken kan op dit moment slechts op vier plaatsen in Nederland. Diverse bedrijven en oliemaatschappijen bouwen de komende jaren extra tankstations.
Transport
Ook bij de trucks zijn het Hyundai en Toyota die het voortouw nemen. Hyundai presenteerde in september 2018 een waterstoftruck en maakte dit voorjaar bekend 1.000 trucks te gaan leveren voor de Zwitserse markt. Toyota test in de Verenigde Staten samen met vrachtwagenbouwer Kenworth een waterstoftruck. Van deze truck worden tien exemplaren gebouwd. De concurrentie voor Hyundai en Toyota lijkt vooral te moeten komen van het relatief jonge Amerikaanse merk Nikola, dat drie waterstoftrucks op de markt gaat brengen.
De meeste vrachtwagens die nu op waterstof rijden, worden door een ander bedrijf dan de oorspronkelijke truckbouwer omgebouwd. Zo bouwt het Brabantse bedrijf E-Trucks Europe vrachtwagens om naar een aandrijving op waterstof. Onder andere in Groningen en Breda rijden vrachtauto’s die door het bedrijf omgebouwd zijn.
VDL Groep ontwikkelt voor elektrische trucks een ‘waterstof range extender’, waarbij een brandstofcel met waterstof elektriciteit produceert. De elektriciteit kan vervolgens worden opgeslagen in de batterijen van de trucks, waardoor zij langer kunnen blijven rijden.
Schepen op waterstof zijn op dit moment nog nauwelijks voorhanden. De Franse Energy Observer is één van de weinige schepen die op dit moment deels op waterstof vaart. De catamaran wordt primair aangedreven door zonne-energie en windenergie. Een elektrolyser aan boord produceert waterstof uit de duurzaam opgewekte energie, zodat het schip kan blijven varen als de zon niet schijnt of het niet waait.
Een onderzoeksgroep van 65 Nederlandse en Duitse organisaties concludeerde eind vorig jaar nog dat waterstof voor de binnenvaart een veelbelovende optie is. Kanttekening daarbij is wel dat er één uniforme opslagmethode voor de energiedrager moet zijn.
Deze week besteedt DuurzaamBedrijfsleven extra aandacht aan waterstof. Houd onze website in de gaten voor meer artikelen.
Bron: VDL Groep | Hoofdafbeelding: Adobe Stock | Afbeeldingen in tekst: Hyundai, Energy Observer
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
