Het installeren van zonnedaken is mensenwerk. En waar mensen werken, maken mensen fouten. Maar bij zonnedaken kan dat grote gevolgen hebben. “Als de connectoren van de panelen niet goed in elkaar zitten kan er brand ontstaan”, zegt Dennis van der Mark, brandveiligheidsadviseur van Equans. “Temperaturen kunnen dan oplopen tot 1900 graden. De connectoren smelten, vallen op het dak waardoor het isolatiemateriaal vlam vat. De brandweer komt er niet meer bij.”
Branden op zonnedaken
Volgens een onderzoek van TNO is dit in bijna 90 procent van de gevallen de oorzaak van branden op zonnedaken. In 2020 (recentere cijfers zijn nog niet beschikbaar) rukte de brandweer 39 keer uit voor dit soort branden. “Dat lijkt misschien niet veel, maar eenmaal in brand is het nauwelijks te blussen.”
Lees ook: SolarEdge voorkomt dat zonneparken in brand vliegen
Branden in elektrische auto's
Voor elektrische auto’s geldt hetzelfde. Ook hier is de kans klein dat ze in brand vliegen. Volgens cijfers van de veiligheidsregio’s moest de brandweer in 2021 65 keer uitrukken voor een brand met een elektrisch voertuig. In 2022 was dat tot nu toe 73 keer. Maar als het gebeurt, zijn de schade en het gezondheidsrisico enorm. “Als de accu van een elektrische auto ontbrandt, komt knalgas vrij en ontstaat er een chemische brand”, zegt Van der Mark. “Ook is de temperatuur hoger dus de schade aan het gebouw – bijvoorbeeld een parkeergarage – kan snel groter worden.”
Net als bij een zonnedak is een brandende elektrische auto heel moeilijk te blussen. “Omdat de brand in een gesloten huls zit kan de bandweer er lastig bij komen.” Bovendien moet de auto uit de garage gehaald worden. Als hij eenmaal brandt is dat heel moeilijk. “Omdat er geen alternatief is om te blussen worden ze in een dompelbak geplaatst. Het komt voor dat de accu dan na 48 uur alsnog spontaan ontbrandt”, zegt Van der Mark.
Branddetectiemat
Incidenten die weinig optreden maar als ze plaatsvinden enorm veel schade veroorzaken zijn moeilijk te verzekeren. Daarom worden elektrische auto’s soms geweigerd in parkeergarages en zijn zonnedaken lastig te verzekeren. “Samen met een van de grootste verzekeraars zijn we op zoek gegaan naar een oplossing”, zegt Frank van Beijnen, sustainable business developer. Samen met Van der Mark stond hij aan de wieg van de branddetectiemat.
Die ligt op de parkeerplaats van de elektrische auto en meet real time de temperatuur van de bodemplaat. Wordt die hoger dan een vooraf ingestelde waarde, dan gaat er via een gekoppelde centrale automatisch een waarschuwing uit naar de meldkamer van de brandweer . “Daarin wordt heel precies aangegeven op welke parkeerplaats in de garage een probleem is. Hiermee kopen we tijd voor het inzetten van de juiste veilige actie.”
Brand detecteren
Iets soortgelijks ontwikkelden ze voor zonnedaken. “Daar is het een kabel die we over de connectoren heen leggen”, zegt Van Beijnen. “Die detecteert warmte waardoor de brandweer precies weet op welke plek van het dak de brand aan het ontstaan is.” Best handig als er een paar duizend panelen op liggen. Ook de ontruiming van het gebouw waar de panelen op liggen of de garage onder zit kan alvast gestart worden. Dat is altijd prioriteit één van de brandweer.
Het Nederlands Instituut voor Fysieke Veiligheid (IFV) schrijft op dit moment in parkeergarages een Sprinkler installatie voor als brandpreventie. Hoewel de Sprinkler helpt in het beheersen van de brand, is het niet genoeg, vindt Van der Mark. “Een Sprinkler gaat pas werken op het moment dat de temperatuur bij het plafond waaraan ze hangen 68 graden of hoger is. Maar dan is het kwaad al geschied. Wij detecteren het probleem onder de auto en zijn er dus eerder bij. Daarmee koopt de brandweer tijd.”
Concurrentievoorsprong
De matten van Equans zijn uniek. Dat is mooi, maar tegelijkertijd een probleem, legt Van Beijnen uit. Want een systeem dat alleen één bedrijf kan leveren kan nooit voorgeschreven worden door het NIFV. “We willen nog even een concurrentievoorsprong houden. We hebben een paar ton geïnvesteerd in de ontwikkeling, die willen we de komende twee jaar terugverdienen”, zegt Van Beijnen.
Natuurlijk zou deze branddetectie ook in auto’s ingebouwd kunnen worden die bijvoorbeeld communiceert met de laadpaal. “We hebben in het begin ook autofabrikanten benaderd. Maar de verschillen tussen de automerken waren zo groot, dat was onbegonnen werk.” Daarom kozen ze voor een externe meting met behulp van een mat. Voordeel is wel dat die meting objectiever en sneller is. “Dat kan zomaar een kwartier schelen”, zegt Van der Mark. Dat is net de tijd dat de brandweer ter plaatsen moet zijn.”
Goedkoper
Het detectiesysteem zal zo’n 2600 euro per parkeerplaats gaan kosten. Dat is goedkoper dan een Sprinkler installatie. En als je bedenkt dat een avondje parkeren in Amsterdam al snel 26 euro kost is de investering snel terug verdiend. “En op het moment dat het fout gaat heb je een hoop inkomstenderving”, zegt Van der Mark.
Het nieuws over de branddetectiematten gaat inmiddels als een lopend vuurtje door de markt. “Vooral parkeergarages zijn geïnteresseerd maar ook vastgoedeigenaren met veel zonnedaken”, zegt Van der Mark. “De telefoon staat roodgloeiend. ” Maar aanvragers moeten nog even geduld hebben want de matten komen pas in november op de markt. “We moeten nog flink testen want je wilt natuurlijk geen valse alarmen hebben”, zegt Van Beijnen. “En elektrische auto’s hebben hun accu allemaal op een andere plek zitten. Ook de samenstelling van de batterijen verschilt en die hebben allemaal andere temperaturen waarop ze ontbranden.”
Marktaandeel
Van der Mark en Van Beijnen zien een grote toekomst voor hun innovaties. “Ik denk een marktaandeel van 25 procent tot 2025 voor EV en voor PV zal dat ook wel zoiets zijn”, schat Van Beijnen. “EV en PV blijft gewoon groeien”, vult Van der Mark aan. “Iedereen wil zonnepanelen en uiteindelijk gaan we allemaal elektrisch rijden.”
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: iedere dag rond 07.00 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze dagelijkse nieuwsbrief.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in