Het afgelopen jaar werd al meer dan de helft van onze elektriciteit duurzaam opgewekt. Dat is ontzettend goed nieuws, want het zorgt ervoor dat binnen de energiesector steeds minder CO2 wordt uitgestoten. Maar het heeft ook een keerzijde. Door een grotere afhankelijkheid van zon en wind zien we veel volatiliteit van de prijzen op de energiemarkten.
Geen wind of zon
Zo zien we vaak een forse prijsstijging op dagen dat er geen of weinig wind of zon is. Op die momenten moet de vraag naar elektriciteit opgevangen worden door energiecentrales op fossiele brandstoffen, maar ook bedrijven met een WKK (warmtekrachtkoppeling) kunnen hierop inspelen. De prijs van die elektriciteit ligt een stuk hoger dan die van de elektriciteit uit hernieuwbare bronnen. Dit komt onder andere doordat centrales die werken op fossiele brandstoffen hun kosten in de steeds mindere uren dat zij actief zijn, moeten terugverdienen. Tegelijkertijd zien we heel lage elektriciteitsprijzen als er juist veel wind en zon is. En als er dan ook nog weinig vraag is, zijn er soms zelfs negatieve prijzen.
Kansen
Dat de energietransitie met de nodige uitdagingen komt, is dus duidelijk. Maar gelukkig biedt het ook mooie kansen. Bedrijven die flexibel zijn in het opwekken of verbruiken van elektriciteit hebben daarvoor verschillende mogelijkheden.
Teruglevering afschakelen
Een van de gevolgen van de energietransitie is dat we soms negatieve prijzen zien op de spotmarkt. In 2024 waren er in totaal 458 uren met negatieve prijzen op de spotmarkt. Bedrijven die bijvoorbeeld zonnepanelen op hun dak hebben en meer opwekken dan ze gebruiken, moeten in dat geval betalen voor hun hernieuwbare opwek. In dat geval is het slimmer om de teruglevering af te schakelen.
Balanceringsmarkt
Ook kunnen bedrijven actief worden op de balanceringsmarkt van TenneT. Deze markten zijn ontworpen om het elektriciteitsnet stabiel te houden. Hiervoor zijn verschillende opties die financieel interessant kunnen zijn voor partijen die grote volumes (meer dan 1MW) aan flexibel vermogen beschikbaar hebben.
Netcongestie voorkomen
Een andere uitdaging die voortkomt uit de energietransitie is netcongestie. Doordat het aandeel hernieuwbare energie nog steeds toeneemt en meer bedrijven overgaan tot elektrificatie, ontstaat er een file op het elektriciteitsnet: soms willen we meer elektriciteit transporteren dan het net aankan. Om dit te voorkomen, vragen netbeheerders aangesloten partijen om mee te helpen dit te voorkomen.
Dit kunnen ze bijvoorbeeld doen door op zonnige dagen tijdelijk geen elektriciteit terug te leveren of minder elektriciteit af te nemen wanneer er te veel vraag is. Hier staat dan een vergoeding van de netbeheerder tegenover. Dit kan interessant zijn voor bedrijven die de teruglevering van de door hen opgewekte elektriciteit kunnen beperken of, in het geval van afnamecongestie, hun afnameprofiel kunnen aanpassen.
Batterijen
In het verlengde hiervan is het gebruik van batterijen een interessante ontwikkeling binnen ons elektriciteitssysteem. Batterijen kunnen op verschillende manieren worden ingezet. Zo kan het een oplossing zijn voor bedrijven die te maken hebben met netcongestie, denk aan het gebruik tijdens piekmomenten. Maar het gebruik van batterijen kan ook inkomsten genereren door actief in te spelen op de balanceringsmarkt van TenneT, of door batterijen te laden als er negatieve elektriciteitsprijzen zijn.
Kortom, hoewel de uitdagingen van de energietransitie groot zijn, zijn er ook tal van mogelijkheden waar je als verbruiker of opwekker van elektriciteit gebruik van kunt maken en op kunt inspelen. Meer weten? Kijk dan hier.
Lees ook:
Dit artikel is gemaakt door onze partner Vattenfall en geredigeerd door de redactie van Change Inc. Change Inc. werkt met partners die de klimaattransitie aanjagen. Zij kunnen cases presenteren waar anderen zich aan kunnen optrekken en zijn eerlijk over de uitdagingen. Niet één bedrijf is al 100 procent duurzaam, maar veel zijn onderweg. Dankzij ons partnermodel zijn onze artikelen gratis toegankelijk voor iedereen. Benieuwd naar hoe wij werken? Klik hier.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
