Het meest recente onderzoek komt van de Amerikaanse denktank Ember. Die stelt dat de helft van alle wereldeconomieën hun piek van energieopwekking uit fossiele bronnen al bereikt heeft, en daar zelfs al vijf jaar voorbij is. Door de shift naar hernieuwbare energiebronnen valt de vraag naar olie, steenkool en aardgas in die landen steeds meer weg. Ook zou de wereld als geheel ‘dicht bij’ een piek zijn. Ember baseert die conclusies op data van ruim tweehonderd landen van de periode 2000 tot 2022.
Eerder begin 2024
Al geeft Ember zelf ook toe dat het precieze hoogtepunt lastig te voorspellen is. In een onderzoek begin dit jaar noemde de denktank het mogelijk dat we vorig jaar al de hoogste fossiele energieopwekking hebben gezien, en dat er in 2023 een flinke daling in zou zetten. Daarvan kwamen de onderzoekers later terug, toen bleek dat de mondiale opwek van waterkracht tegenviel en de vraag naar fossiele energiebronnen gelijk bleef in plaats van daalde. Nu zegt Ember daarom dat het niet met zekerheid te zeggen is dat de piek in 2023 nog zal komen. De onderzoekers zetten hun geld eerder op begin 2024.
Het Internationaal Energieagentschap (IEA) is minder specifiek en schrijft in een recent rapport dat fossiele energiewinning zal pieken voor het einde van het decennium. Wanneer dat precies zou zijn, wordt verder niet gespecificeerd.
Pieken na de piek
Fatih Birol, directeur van het IEA, nam een extra slag om de arm in een Financial Times-artikel dat hij onlangs publiceerde. Daarin schreef hij dat er, ondanks het verwachte hoogtepunt in dit decennium, “daarna nog steeds pieken, dalen en plateaus kunnen zijn op de weg naar beneden”. Javier Blas, energiecolumnist bij Bloomberg, gebruikte die uitspraak van Birol in een opinie-artikel om aan te tonen dat voorspellingen in de energiemarkt erg lastig zijn. En dat ook het IEA, hoe gerenommeerd en gerespecteerd het instituut ook is, er in het verleden naast heeft gezeten.
“De piek van het verbruik van fossiele brandstoffen zal een reden voor een feestje zijn. Maar ik ben sceptisch of die zo dichtbij is als het IEA zegt”, schrijft hij. “Het debat over wanneer de piek zou worden bereikt is intrigerend, maar voor mij leidt het af. We zouden het pas zeker weten enkele jaren nadat de vraag echt zijn hoogtepunt heeft bereikt. Wat echt van belang is, is de vorm van de curve in de jaren voor en na het bereiken van het hoogtepunt van de vraag.”
Hoopvolle berichten
Het mag dus duidelijk zijn dat een piek in het vizier is, maar wanneer deze precies zal plaatsvinden – dat is nog niet te zeggen. Maar hoewel accurate voorspellingen cruciaal zijn in het uitstippelen van een pad richting een CO2-neutrale maatschappij, doet het ontbreken van een eenduidige conclusie geen afbreuk aan de algehele boodschap. Die is namelijk helder: we zijn als mensheid goed op weg om fossiele energiebronnen te vervangen door hernieuwbare.
Daarbij is het wel duidelijk dat er nog veel moet gebeuren. Zo stelde het IEA in hetzelfde rapport dat de dalende trend van het gebruik van fossiele energiebronnen nog altijd niet stijl genoeg is. Om de opwarming van de aarde te kunnen beperken tot 1,5 graden Celsius is voor 2030 een verdriedubbeling van de hoeveelheid hernieuwbare energie nodig. Daarvoor is het van belang dat zonne- en windparken rendabel blijven zodat genoeg ontwikkelaars de klus aandurven, wat stevige actie van overheden vereist.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
