Dat blijkt uit het Nationaal Solar Trendrapport 2024 van Dutch New Energy Research (DNE Research). Met dit gemiddelde is Nederland Australië gepasseerd op de wereldranglijst. De groei is volgens het rapport volledig te danken aan het eerste half jaar van 2023. In de tweede helft sloeg de groei om naar krimp. Brancheorganisatie SolarPower Europe meldde eerder nog dat er in Nederland vorig jaar 4,1 gigawatt aan zonne-energievermogen bijkwam. De groei blijkt dus nog groter te zijn geweest.
Record zonnepanelen consumenten
Burgers installeerden vorig jaar een recordvermogen van 2,55 gigawatt aan zonnepanelen op hun dak. Dat is 17 procent meer dan in 2022, het vorige recordjaar. Ook in het zakelijke segment was de groei met 2,25 gigawatt fors. Sinds 2019 zijn beide markten drie keer zo groot geworden. Daardoor behoort Nederland nu tot de absolute wereldtop.
Meer zonnepanelen op woningen
Ook de Nederlandse netbeheerders zagen het aantal zonnepanelen op woningen het afgelopen jaar met 30 procent toenemen. Het aantal huizen met zonnepanelen nam toe van 2 miljoen in 2022 tot 2,6 miljoen in 2023. Een derde van alle Nederlandse woningen heeft inmiddels zonnepanelen op het dak. Maar ook de netbeheerders zagen dat de groei in de tweede helft van het jaar afnam.
Krimp dreigt
Projecten voor het aanleggen van zonneparken en het leggen van zonnepanelen op bedrijfsdaken worden steeds lastiger, signaleert DNE Research. Dat komt door schommelende prijzen voor materiaal, de hoge rente en de problemen met netcongestie, die aansluitingen op het net verhinderen. Door de energiecrisis schaften particulieren in de eerste helft van 2023 meer zonnepanelen aan dan ooit. Door negatieve berichten en door de naderende afschaffing van de salderingsregeling voor consumenten (die regelt dat ze hun teruggeleverde zonnestroom van de energierekening mogen aftrekken), is de groeiende markt voor huishoudens in de tweede helft van het jaar omgeslagen. DNE Research verwacht dat die krimp zonder extra beleid en innovatie de komende drie jaar zal aanhouden in de gehele zonne-energiesector.
Nieuw beleid nodig
“De groei die de Nederlandse zonne-energiesector de afgelopen jaren heeft meegemaakt is niet vanzelfsprekend”, stelt Daan Jansen, hoofdonderzoeker van DNE Research. “In zowel het residentiële als zakelijke segment zijn dus slimme projecten en ontwikkelingen nodig die veel waarde kunnen leveren met weinig netcapaciteit. Om momentum te behouden zijn innovatieve projecten en bijpassend beleid nodig.”
Meer groei nodig
Verdere groei van zonne-energie is namelijk nodig om in 2050 klimaatneutraal te kunnen zijn. Volgens het Nationaal Plan Energiesysteem heeft Nederland in 2030 een vermogen van 59 gigawatt nodig, in 2035 al 98 gigawatt en in 2050 in totaal 172 gigawatt. Om dat te bereiken is een jaarlijkse groei van 5 tot 8 gigawatt aan zonne-energie nodig, meer dus dan in het afgelopen jaar. “We moeten ons energiesysteem verder verduurzamen, de energiekosten verder verlagen en we moeten onafhankelijker worden van landen waar we niet van afhankelijk willen zijn. Met slimme, innovatieve oplossingen gaan wij als sector ervoor zorgen dat ons energiesysteem echt schoon en goedkoop wordt. Ja, het wordt spannend, maar dat Nederland wereldkampioen zonne-energie zou worden, hadden ook weinig mensen voor mogelijk gehouden”, zegt Wijnand van Hooff, algemeen directeur van Holland Solar.
Duidelijkheid nodig
“De potentie van zonnestroom is enorm, maar consumenten hebben duidelijkheid nodig over de salderingsregeling. Die discussie duurt al veel te lang en brengt onzekerheid met zich mee. Consumenten stellen nu totaal onnodig de aanschaf van zonnepanelen uit”, aldus Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland. “Ook na afbouw van de regeling blijft zonnestroom een interessante investering.”
Voor afschaffen salderingsregel
Netbeheer Nederland is voor het afschaffen van de salderingsregeling. Hans-Peter Oskam, directeur Beleid en Energietransitie: “Afschaffen van de salderingsregel betekent dat er ruimte op de netten komt voor meer woningen met zonnepanelen. De huidige salderingsregeling stimuleert namelijk het terugleveren van stroom en draagt daardoor bij aan de volle netten en het regelmatig afschakelen van zonnepanelen. Inmiddels is het beter om te kijken naar een stimulans om meer stroom te gebruiken op de momenten dat er veel wordt opgewekt.”
Batterijen nodig
Een van de noodzakelijke slimme, innovatieve oplossingen is de koppeling met batterijen, ziet Maarten van den Heuvel, voorzitter van Energy Storage NL. “Als we echt werk willen maken van de energietransitie, hebben we een snelle opschaling nodig van het aantal opslagprojecten. Om opslagprojecten in Nederland te realiseren zijn een goede businesscase en een gelijk speelveld noodzakelijk. Als we onze energievraag aan het aanbod willen koppelen zijn vele vormen van energieopslag noodzakelijk. Zonder energieopslag vertraagt de energietransitie aan alle kanten.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
