Het afgelopen jaar repareerde de start-up 100.000 kilo lithiumbatterijen, omgerekend zo’n 25.000 accu’s. Een verdubbeling ten opzichte van 2021. “Alleen al de e-bike industrie produceert circa 100.000 afgedankte lithium-accu’s per jaar in Nederland. Daar zouden wij 80.000 accu’s van kunnen repareren”, zegt medeoprichter Jan Bartels van Nowos.
Accumaker en inzamelaar
Het bedrijf werd in 2019 opgericht en ging in februari 2020 in Nederland van start. Eind dat jaar opende het een vestiging in het Franse Lyon en nu denkt de start-up aan uitbreiding in Italië en Duitsland. Aan de wieg stonden Prins Doornekamp, die tot 2017 een bedrijf had dat lithium-batterijen produceerde, en Bartels, die zijn leven lang in de batterij-inzameling en -recycling werkte. Onder meer als directeur en bestuurslid van de stichting Stibat.
Boost door coronacrisis
Nowos startte precies aan het begin van de coronacrisis. Dat gaf juist een boost bij het vinden van klanten en personeel. “Veel bezorgdiensten klaagden dat de accu’s van hun elektrische fietsen en scooters kapot gingen en vroegen of wij die konden repareren”, vertelt Bartels. “Dat bleek heel goed mogelijk. Daarnaast hadden veel technische mensen in de entertainmentindustrie geen werk meer en die wilden graag leren hoe ze batterijen kunnen repareren. Ook dat gaf ons de wind in de rug.”
80 procent te repareren
Nowos inspecteert accu’s, kijkt of ze nog te repareren zijn, zoekt de benodigde materialen en repareert vervolgens de batterij. In het begin kon het bedrijf 74 procent van alle batterijen repareren, nu is dat al opgelopen tot 80 procent. Bartels: “Fietsaccu’s gaan vaak na drie tot zeven jaar kapot. Maar als we kijken naar de cellen – het belangrijkste onderdeel – dan gaan die vaak wel vijftien jaar mee. Wij repareren de accu’s zonder die cellen te vervangen. Meestal gaat het mis in de elektronica die niet goed ontworpen is. Soms is de bekabeling niet goed gesoldeerd of is er gewoon een zekering kapot.”
Fietsen en scooters
Momenteel repareert het bedrijf vooral accu’s van elektrische fietsen en (deel)scooters. Ook de opdrachten voor deelauto’s als de Biro, golfkarretjes en andere elektrische voertuigen beginnen binnen te stromen. Batterijen van elektrische auto’s repareert het bedrijf tot nu toe nog niet, onder meer omdat automerken zelf hun systemen voor de inzameling en recycling van hun batterijen hebben. “Wij kunnen zeker iets betekenen voor de auto-industrie, maar we gaan niet pushen. Daar hebben we als start-up de tijd niet voor”, zegt Bartels.
In de transitie naar schone, hernieuwbare energie spelen batterijen een belangrijke rol. Voor energieopslag uit zon en wind, maar ook voor elektrisch, emissieloos vervoer. In veel batterijen voor elektrische scooters, fietsen en auto’s zit lithium, een metaal dat bij de winning voor veel milieu- en watervervuiling zorgt. Bovendien bevinden de mijnen zich vaak in landen met corrupte regimes, waar sprake is van kinderarbeid en slechte arbeidsomstandigheden. Het terugdringen van het gebruik van lithium wordt dan ook door allerlei natuur- en mensenrechtenorganisaties bepleit.
Componenten uit China
Bij reparatie van een batterij is het belangrijk dat het certificaat geldig blijft. Alleen als dat mogelijk is, repareert Nowos de accu. Daarvoor zijn bijvoorbeeld originele componenten nodig. Ook daar bleek de coronacrisis een voordeel. Omdat Chinese producenten niet naar Europa konden reizen en moeilijk aan hun garantieplicht konden voldoen stuurden ze Nowos vrachtwagens vol componenten om hun accu’s te repareren.
Geen afval maar preventie
Bartels ergert zich een beetje aan het Nederlandse beleid voor een circulaire economie. Dat richt zich vooral op het hergebruik en het recyclen van afval. Op de zogeheten R-ladder gaat het daarbij om voorkomen van gebruik, het verminderen van grondstoffen en hergebruik en recycling, oftewel reduce, re-use en recycle. Volgens hem ontbreekt daarbij nog een belangrijke tussenstap: preventie. “In ons model kijken we eerst of iets te repareren is. Dat is het verlengen van het eerste leven. Dat zou je bij alle producten kunnen doen. Dan is het nog geen afval. Pas als dat niet kan kun je altijd nog hergebruiken of recyclen”, zegt Bartels. “Ik loop al een tijdje mee en verbaas me daarover. Zonder preventie loopt de circulaire economie vast. Daarom loopt Nederland achter op dit vlak en worden allerlei goede initiatieven geblokkeerd.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in