Het Amerikaanse Quiase Energy heeft een wel heel ongewoon idee om duurzame energie op te wekken: gebruik een kernfusiekanon om stenen weg te blazen en zo gaten van 20 kilometer diep te boren. Op die diepte kun je bijna overal op aarde de warme binnenkant van de planeet bereiken en een duurzame bron van energie omhoog pompen.
Nu is geothermie iets dat maar op een paar plekken toepasbaar is. Er moeten ondergrondse warmtereservoirs zijn die dicht bij het oppervlak liggen. In IJsland is dat bijvoorbeeld volop het geval; dit land haalt dan ook bijna alle warmte uit geothermie. En hoewel er in Nederland ook projectjes lopen, is er van grootschalige verwarming met aardwarmte nog geen sprake.
Boren breken op korst
Dat heeft een belangrijke reden: vaak ligt die warmte te diep om kosten-efficiënt omhoog te halen. Op 3 tot 20 kilometer diepte haal je de meeste warmte op, maar dat is een bijna oneindige afstand voor de meeste boormachines. De hitte, de druk en de hardheid van de stenen vormen allemaal een probleem. Daardoor zijn boorkoppen heel snel op en moet je jaren graven voor je op een nuttige diepte bent.
MIT-onderzoek van jaren geleden liet echter zien dat er een andere manier is. Je kunt kernfusie gebruiken om een gat te graven. Dat werkt zo: de deeltjes in een kernfusiestraal hebben zoveel energie dat ze elk object waarmee ze in aanraking komen vaporiseren. Zo ook gesteende; dat verandert in piepklein stof als er een energierijke fusiestraal op komt.
Fusiekanonnen
Door die straal heel erg gefocused door de aarde te sturen is het volgens het MIT mogelijk om gaten te graven voor een fractie van de moeite en kosten die er nu bij komen kijken. Het instituut vond dit zo’n goed idee dat er in 2018 een spin-off kwam: Quaise Energy. Dit bedrijf wil de fusiekanonnen gaan leveren die nodig zijn om diepe gaten te boren.
Het maken van bruikbare ‘fusiestralen’ kost heel veel energie en is technisch ingewikkeld. Normaal onderzoeken bedrijven en wetenschappers vooral of kernfusie op zichzelf energie kan opleveren; dat is de ‘heilige graal’ van de schone energie. Daarvoor is het nodig om heel heet plasma te maken en dat stabiel te houden, zodat het op een gegeven moment zo heet wordt dat er fusie optreedt: de versmelting van twee deeltjes (vaak waterstofatomen), waarbij een heleboel energie vrijkomt.
Netto energie
Het zal nog even duren voordat kernfusie energie oplevert. Maar: het hete plasma kan nu al gemaakt worden, en kan dus ook al een doel dienen. Als je het gebruikt om een gat te boren moet er wel de hele tijd energie ingepompt worden. Maar aan het einde heb je een betrouwbare, langdurige bron van duurzame warmte uit de aardkern. Onderaan de streep levert dat hele proces dan dus energie op.
Quaise wil in 2024 met hun technologie een gat boren van 20 kilometer diep. Als je door dat gat water stuurt komt het superheet terug: 500 graden Celsius. Met die temperaturen kan het water gebruikt worden voor industrie, maar ook om elektriciteit op te wekken.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in