Het showproject, met in eerste instantie 1.500 zonnepanelen, wordt geplaatst op een voormalig boerenerf in Hee en moet laten zien wat er mogelijk is op het gebied van zonne-energie op Terschelling. Een crowdfunding-campagne ter waarde van € 180.000 werd deze week succesvol afgesloten.
Netbeheerder Liander is gecontracteerd om voor het einde van het jaar de aansluiting te installeren, zodat de zonnepanelen begin 2018 geplaatst kunnen worden. Vanaf 1 februari is moet de eerste zonnestroom beschikbaar komen, die klanten van TEC via Vandebron kunnen afnemen.
Innovatieve opstelling
Simon Kalf, algemeen bestuurslid van de Terschelling Energie Coöperatie vertelt dat de zonnepanelen in een ‘innovatie opstelling’ geplaatst worden. Daarmee komt de Coöperatie tegemoet aan de gebruikelijke bezwaren tegen zonneweides. “We passen een opstelling toe zoals die bij platte daken op hoge gebouwen gebruikelijk is”, licht Kalf toe.
De panelen worden daarbij op lage hoogte met de bovenkanten tegen elkaar gemonteerd in dubbele rijen op eigen ballast, waartussen zich smalle paden voor onderhoud bevinden. “Hierdoor is het grondgebruik minimaal, de zichthoogte acceptabel laag op ongeveer 50 centimeter en is er sprake van goede inpassing in het landschap”, vat Kalf samen.
Een ander idee dat nog speelt, is om de zonnepanelen zelfs verdiept aan te leggen. “Hier moet nog onderzoek naar gedaan worden want het grondwater is natuurlijk een beperkende factor”, benadrukt Kalf. “Maar het zou een goede manier zijn om de panelen helemaal aan het zicht te onttrekken.”
Duurzame ambitie
Het kostte aardig wat inspanning om een project van de grond te krijgen dat invulling geeft aan het Ambitiemanifest Waddeneilanden, dat uit 2007 dateert. Hierin wordt de doelstelling uitgesproken om in 2020 volledig zelfvoorzienend te zijn op het gebied van duurzame energie.
Een geothermie project van de Schylger Energie Maatschappij (SEM) in 2008 liep op niets uit omdat de beschikbare warmte opgeslagen bleek te liggen in een dikke kleilaag. Een initiatief uit 2012, in de vorm van een Masterplan dat voorzag in de planmatige beschrijving van het transitieproces door de inzet van zonnepanelen, kreeg te weinig steun.
“Achteraf gezien was dat idee misschien te ambitieus”, blikt Kalf terug. “Er werd namelijk ingezet op een grote hoeveelheid land voor de zonnepanelen. De reacties waren dan ook vrij sceptisch en het idee strandde in de politiek.”
Om de transitie naar duurzame energie te versnellen werd in 2015 TEC opgericht. Uitganspunt van de coöperatie is om alle bewoners van Terschelling bij de overgang te betrekken en op deze wijze wél voldoende draagvlak te creëren.
Zonnestroom
Er zijn namelijk nogal wat zonnepanelen nodig om de benodigde elektriciteit van het eiland op te wekken. Berekeningen van TEC laten zien dat de totale elektriciteitsvraag in 2025 ongeveer 32 miljoen kilowattuur bedraagt. Daarbij is rekening gehouden met besparende maatregelen, zoals LED verlichting en isolatie, die nog geoptimaliseerd moeten worden. Met een gemiddelde van 1.950 zonne-uren per jaar op Terschelling, en rekening houdend met een stijgende energieproductie van zonnepanelen, komt dat uit op 91.500 zonnepanelen.
Hiervan kunnen zonnepanelen op daken in een klein deel van de elektriciteitsvraag voorzien. Voor de resterende opwekking is een traditionele opstelling 40 hectare voor zonnepanelen nodig. Echter, met de innovatieve opstelling van TEC is er substantieel minder grond nodig.
Op de grond die wordt gebruikt voor het showproject, is in totaal ruimte voor 5.450 zonnepanelen, waarvan 350 panelen op de daken van de loodsen geplaatst kunnen worden. Op het achterliggende terrein is ruimte voor ongeveer 5.100 zonnepanelen. Er zal echter een start worden gemaakt met de 1.500 zonnepanelen.
Community Funding
De betrokkenheid van de community is belangrijk voor het slagen van het project. Om de voortgang van het demonstratieproject inzichtelijk te maken voor Terschellingers, wordt er een elektronisch billboard geplaatst, dat de real-time stroomopbrengst én de cumulatieve opbrengst weergeeft. Kalf schat dat de elektriciteitsopbrengst van het veld rond de 395.000 kilowattuur zal bedragen.
Daarbij kunnen leden van TEC ook investeerder worden in het project. Zij kunnen een obligatie in het nieuwe zonneveld kopen tegen een rente van 4 procent. De coöperatie haalde via een zogeheten online community funding project op Duurzaaminvesteren.nl €180.000 op, om de begroting van het project sluitend te krijgen.
“In tegenstelling tot een crowdfunding-campagne kan niet iedereen zich hier op in schrijven. Het is alleen voor Terschellingers bedoeld, zodat de bewoners als klant én als investeerders bij het project betrokken zijn”, legt Kalf uit. Eigenaren van vakantiehuizen op Terschelling kunnen ook deelnemen.
Het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE) fonds, dat als primaire doelstelling heeft een bijdrage te leveren aan duurzaamheidsambitie van Friesland, financiert €230.000 van het project, dat in totaal €477.000 kost.
Foto: Shutterstock.com
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
