Tijdens het meest recente Nationaal Windenergie Event pleitte Richard Klatten, directeur van energieleverancier Qurrent, ervoor om de potentie van stimuleringssystemen als de SDE+ en postcoderoos beter te benutten. “Wij vinden dat veel collectieve vormen van duurzame energieopwekking momenteel tussen wal en schip vallen”, stelt Winter. “De postcoderoosregeling is bijvoorbeeld een mooi initiatief, maar er zitten tegelijkertijd veel begrenzingen aan. Alleen aanliggende postcodes mogen meedoen aan de duurzame energieprojecten. Dan vallen windenergieprojecten al snel buiten de boot, want die staan vaak in dunbevolkte gebieden. Logisch gevolg is dan ook dat de regeling momenteel enkel voor zonne-energieprojecten wordt gebruikt. Dat is zonde en daar wilden wij verandering in brengen.”
Qurrent vond al snel een partner in windturbinefabrikant EWT, die Qurrent benaderde met een nieuw initiatief om de postcoderoosregeling te benutten voor windenergie. Het idee voor de Buurtmolen was geboren.
Laagste energietarief van Nederland
EWT ontwierp een windmolen die kleiner en stiller is dan zijn grotere broers. Daarmee zorgt de Buurtmolen voor minder overlast bij bewoners, waardoor hij dichterbij bevolkte gebieden geplaatst kan worden. Vanwege het kleine aantal deelnemers dat in deze postcodegebieden woont, komt hij in aanmerking voor de postcoderoosregeling.
"Het voordeel van de postcoderoosregeling is dat je omwonenden betrekt bij de energietransitie"
Het idee achter de Buurtmolen is simpel: deelnemers nemen direct duurzame stroom af van de kleinere, stillere Buurtmolen en worden daarmee automatisch mede-eigenaar van de molen. Hierdoor worden ze, dankzij de postcoderoosregeling, vrijgesteld van de energiebelasting. Ze betalen wel een maandelijkse contributie voor de aanschaf en het onderhoud van de windturbine, maar dat bedrag ligt lager dan de energiebelasting. Door deze opzet profiteren deelnemers van het laagste stroomtarief van Nederland én dragen bij aan de energietransitie.
Winter: “Het grote voordeel van de postcoderoosregeling is dat je omwonenden betrekt bij de energietransitie. Ze plukken er zelfs de vruchten van, in de vorm van een lagere stroomrekening. Daarmee creëer je draagvlak voor de energietransitie.”
Windenergie
Dat draagvlak is belangrijk, stelt Winter. Zeker op het gebied van windenergie: “Eén windmolen wekt net zoveel duurzame energie op als meerdere velden met zonnepanelen. Het is een hele efficiëntie vorm van energieproductie, waarvan we er veel meer nodig hebben. Het wordt echter steeds lastiger om windmolens in bevolkingsarme gebieden neer te zetten.”
Daar wringt echter de schoen. In dichtbevolkte gebieden stuiten windmolens namelijk vaker wel dan niet op weerstand van omwonenden, vanwege angst voor overlast of horizonvervuiling. “Juist daarom is het belangrijk om hen te betrekken bij en enthousiast te maken over de energietransitie”, stelt Winter. “Dat is mogelijk met de Buurtmolen. Die draait immers voor hen.”
Crowdfunding
De Buurtmolen is een uniek project. Nooit eerder werd de postcoderegeling ingezet voor de realisering van een windenergieproject, waarbij de omwonenden geen initiële investering hoefden te doen. Daarnaast hoeven omwonenden geen initiële investering te doen voor de windmolen. Ook dat is uniek. Dit werd mogelijk dankzij een geslaagde crowdfunding-campagne van € 630.000 op DuurzaamInvesteren.nl en financiering vanuit het FSFE, het energiefonds van de Provincie Friesland.
"Men is niet tegen duurzame energie, maar je moet de lasten en lusten eerlijk verdelen"
Het feit dat omwonenden vooraf geen geld hoeven in te leggen, verlaagt de drempel om enthousiast te worden over een windmolen in de buurt, stelt Winter. In Herbaijum wordt de Buurtmolen dan ook goed ontvangen: “We gaan nu de wervingsfase in. Tussen de vier- en vijfhonderd gezinnen kunnen meedoen en zich aanmelden voor het laagste stroomtarief van Nederland. We merken nu al dat er heel veel geïnteresseerden zijn. Men is over het algemeen niet tegen duurzame energie, maar dan moet je het wel samen doen en de lusten en de lasten eerlijk verdelen.”
Meerdere buurtmolens
Om in de toekomst meerdere Buurtmolens te realiseren, pleit Qurrent voor een verbreding van de postcoderoosregeling. “Een grotere roos, betekent immers meer participatie”, stelt Winter. “Daarnaast kun je eenvoudiger windmolens op grotere afstand plaatsen, bijvoorbeeld aan de rand van de gemeente, die dan nog steeds draaien voor de inwoners van stad.”
Qurrent en EWT hopen dat Buurtmolens in de toekomst overal in Nederland terug te vinden zijn. “De eerste gesprekken met gemeentes worden in ieder geval al gevoerd”, besluit Winter.
Foto: Qurrent
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
