Het afval van afvalverwerkers, dat wil zeggen het restant dat overblijft na uitsortering van recyclebare materialen; dat is de grondstof die Gidara Energy - een joint venture van het Nederlandse G.I. Dynamics en het Amerikaanse Ara partners - gebruikt om methanol van te maken. Het gaat om de laatste 20 procent van het normale huisvuil en industriële afval dat nergens anders voor gebruikt kan worden en dus in de verbrandingsoven belandt.
Afval van 290.000 huishoudens
Door dit vuilnis om te zetten in methanol voorkomt Gidara Energy dat het wordt verbrand. Jaarlijks bespaart de fabriek op deze manier tot 350.000 ton CO2, wat vergelijkbaar is met de uitstoot van 114.000 personenauto's. Daarvoor gebruikt het bedrijf 175.000 ton lokaal afval, evenveel als het vuilnis van 290.000 huishoudens. De methanol die het bedrijf produceert wordt bijgemengd in brandstoffen zoals benzine en diesel voor de Europese markt. Ook dat bespaart CO2 doordat het de fossiele brandstoffen in de tank vervangt. “Maar je mag ze niet beide meerekenen”, zegt Wim van der Zande, CEO van Gidara Energy. “Het is of CO2-winst door het voorkomen van verbranding, of CO2-winst door het bijmengen.”
Om methanol te maken zal Advanced Methanol Amsterdam of kortweg AMA zoals de fabriek heet, het afval onder hoge druk vergassen. De CO2 die daarbij vrijkomt wordt afgevangen en via een pijpleiding naar de kassen in onder andere het Westland gestuurd. Daar voorziet het in een groeiende vraag volgens Van der Zande. “Normaal gebruikten de telers CO2 uit aardgasverbranding voor het voeden van planten. Door de verdere ontwikkeling en toepassing van geothermische verwarming van kassen ontstaat er een tekort aan CO2. Die CO2 moeten ze nu aanvoeren. De behoefte aan CO2 is zo groot dat we wel tien keer de fabriek van Gidara Energy kunnen gebruiken voor alleen het Westland.”
Spin in het web
De mogelijkheid om aan te sluiten op deze pijpleiding, is een van de redenen dat Gidara Energy voor de haven van Amsterdam heeft gekozen. “Op deze locatie hebben we aanbieders van grondstoffen en afnemers van onze producten binnen een straal van een paar kilometer”, zegt Van der Zande. De afvalstromen krijgt het bedrijf van onder andere Paro, dat een paar honderd meter verderop zit. De methanol zal worden opgeslagen in tanks van achterbuur Zenith en gebruikt worden in de brandstof door BP, dat op steenworp afstand zit. En Linde Gas zal de CO2 via de OCAP vervoeren naar het naburige Westland. “We zijn hier echt een spin in het web.”
“Ik denk dat dit de meest complexe vestiging is die we in de afgelopen tien jaar hebben gedaan”, zegt Van Maanen, director energy & circular industry bij Port of Amsterdam. “Je moet met zoveel partijen samenwerken. Daar moet voor iedereen iets inzitten. Alles moet kloppen en op het juiste moment samenvallen.” De vestiging van AMA past precies in de strategie van Port of Amsterdam dat de ambitie heeft om in de periode tot 2025, 25 hectare grond extra te gebruiken voor circulaire procesindustrie. “Dus niet eenvoudig inzamelen en scheiden, maar het daadwerkelijk opwerken van reststromen tot nieuwe producten”, zegt Van Maanen.
Benieuwd naar de strategie van Port of Amsterdam? Directeur strategie Eduard de Visser licht het hier toe.
Gidara Energy investeert 250 miljoen in de fabriek die ongeveer 87,5 kiloton methanol per jaar zal produceren uit 175 kiloton niet-recyclebaar afval. “We kunnen onze fabriek wel tien keer zo groot bouwen”, zegt Van der Zande. “Maar we hebben de afmeting zo gekozen dat we lokaal het afval kunnen verwerken, omzetten en hergebruiken. Dat voorkomt dat we met afval moeten slepen zoals nu gebeurt tussen Engeland, Nederland en Zweden. Daar gaan wij geen gebruik van maken.”
Genoeg vuilnis
De vraag naar de producten die AMA gaat produceren is volgens Van der Zande enorm. “We hebben berekend dat we alleen al door de bijmengregels van Europa voor brandstofauto’s maar liefst 88 van dit soort fabrieken kunnen bouwen”, zegt Van der Zande. “En met fit for 55 komt daar ook nog de vraag vanuit de scheepvaart en de luchtvaart bij."
Aan vraag dus geen gebrek Maar hoe zit dat met de grondstoffen voor de methanol? Is er wel genoeg vuilnis om advanced fuel van te maken? “We produceren zoveel afval, daar zullen niet snel tekorten ontstaan”, zegt van der Zande. “Als je puur kijkt naar het westen van Nederland dan is er genoeg afval om zes of zeven van dit soort fabrieken te bouwen.”
Afval van morgen
Naast de AMA-plant bouwt Gidara Energy ook een pilot fabriek en een centre of excellence. “Daar gaan we procesoperators trainen, en het wordt een testlocatie voor wetenschappers uit Delft”, zegt Van der Zande. “Daarnaast gaan we daar proeven doen met nieuwe samenstellingen van afval, want de afvalstromen van vandaag zijn niet de afvalstromen van morgen. Bovendien is vergassing niet een simpel proces. We zullen dus moeten blijven ontwikkelen om deze technologie verder te perfectioneren.”
Toepassingen
Op dit moment maakt Gidara Energy methanol om bij te mengen, maar dat is niet het einddoel. “Je moet het gebruik van methanol in brandstofauto's zien als een transitietoepassing”, zegt Van der Zande. “Als we allemaal elektrisch rijden is het niet meer nodig.” Maar ook buiten de auto-industrie heeft de toepassing van dit soort alternatieve brandstoffen een grote markt. Dan moet je denken aan moeilijk te verduurzamen sectoren zoals het vrachtvervoer, de binnenvaart en de zeevaart, en het vliegverkeer. “Dat zal voor 2050 niet anders kunnen dan met alternatieve brandstoffen.”
En de impact kan nog veel groter zijn, denkt Van der Zande. “De chemische industrie is nog te beperkt bezig om duurzame producten toe te passen. Dus als je een bouwsteen maakt die in de waardeketen van de chemie terecht kan komen is het duurzame effect nog vele malen groter.”
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
