Tijdens de bijeenkomst, georganiseerd door technisch adviesbureau DNV GL, gaven Senior Energy Economist Hans van Cleef van ABN Amro, director corporate affairs Hans Schoenmakers van Uniper en Theo Bosma, directeur research en innovatie van DNV GL, hun visie en perspectief op de energietransitie.
Hans van Cleef wees tijdens zijn presentatie op de ‘mismatch’ die het huidige energiesysteem kenmerkt. De wereldwijde vraag naar energie blijft stijgen, terwijl de prijzen dalen. De afspraken van de klimaattop in Parijs vragen om een snelle overgang naar CO2-arme energie, maar we kunnen het ons niet veroorloven dat de leveringszekerheid op het spel komt te staan.
"Er is een mix van idealen, economie en technologie nodig"
“De energietransitie gaat over de weg die moet worden afgelegd van fossiele naar duurzame energie”, stelde Van Cleef. “Voor investeerders en producenten is het van belang dat het risico op ‘stranded assets’ wordt geminimaliseerd. Daarvoor is een mix van idealen, economie en technologie nodig.”
Fossiele energiebronnen moeten volgens van Cleef eerst anders benut worden, om ze daarna uit te kunnen faseren. Sturen op CO2-uitstoot is een middel om dat voor elkaar te krijgen, maar de gekozen tijdshorizon bepaalt de schade die ontstaat voor werkgelegenheid en beurswaarde in de sector, en de leveringszekerheid van het energiesysteem.
Zonne-energie
“De vraag die dan relevant wordt, is: hoe gaan we die leveringszekerheid regelen?”, zegt Martijn Duvoort, hoofd, market & policy development bij DNV GL, die tijdens de bijeenkomst optrad als dagvoorzitter. “Zelfs als we in de zomer genoeg duurzame stroom kunnen opwekken uit zonne-energie, dan hebben we ook in de winter zekerheid nodig.”
Duvoort wijst erop dat die ‘baseload’ in Nederland op dit moment van conventionele kolen- en gascentrales moet komen. “Laten we daarom de discussie voeren over het verdienmodel van die centrales. Dat wordt kleiner op het moment dat ze alleen in de winter hoeven te draaien.”
Hans Schoenmakers van Uniper wees tijdens de bijeenkomst op een andere rol die de kolencentrales kunnen vervullen. Behalve zekerheid in de elektriciteitsvoorziening, kan een centrale ook voorzien in warmte.
Uniper heeft een kolencentrale op de Maasvlakte, in de Rotterdamse haven. Het bedrijf, waarin voormalige moederonderneming E.On zijn kolen- en gasassets heeft ondergebracht, ziet zijn ‘cogeneratie-installatie’ als mogelijke spil in een regionaal energienet. De kolenwarmte blijkt echter voorlopig niet erg in trek. Onder meer de gemeentes Rotterdam en Den Haag, de tuinders in het westland en Heineken hebben laten weten geen warmte van de Rotterdamse centrales af te willen nemen.
CO2-uitstoot
De CO2-uitstoot van de kolencentrales kan in de visie van Uniper omlaag worden gebracht via efficiëntieverbeteringen, het bijstoken van biomassa en uiteindelijk het afvangen, opslaan en nuttig toepassen van CO2 in de tuinbouw en industrie. Daarmee daalt de CO2-uitstoot van de centrale in Rotterdam uiteindelijk met 50 procent.
Theo Bosma van DNV GL zette in zijn presentatie uiteen hoe elektrificering van de warmtevoorziening en het vervoer samen met de dalende prijzen voor wind- en zonne-energie de weg bereiden voor een duurzaam energiesysteem.
Bosma ziet daardoor ook diverse combinaties van technieken ontstaan. “Er gaan slimme, energie-producerende gebouwen komen met zonne-energie als belangrijkste energiebron. Door systemen toe te voegen die flexibiliteit in het energiegedrag mogelijk maken, zoals batterijen voor de opslag van elektriciteit, warmtepompen, airconditioning en oplaadpunten voor elektrische voertuigen, kan het energieverbruik verder worden geoptimaliseerd.”
"Gebouwen en industriepartijen kunnen uitgroeien tot energieknooppunten"
Hoewel ontwikkelingen op het gebied van zonne-energie en energieopslag erop lijken te wijzen dat gebouwen steeds vaker ‘off-grid’ in hun eigen energie voorzien, is volgens Bosma de kans groter dat het tegenovergestelde gebeurt. “Gebouwen en industriepartijen kunnen uitgroeien tot energieknooppunten, die belangrijk zijn voor de benodigde flexibiliteit in elektriciteitsnetten.”
Omslag naar duurzaam
“Die ontwikkeling gaat nu heel snel”, concludeert ook dagvoorzitter Duvoort. “Om de omslag naar duurzaam te kunnen maken, moet er dus toekomstperspectief komen voor leveringszekerheid. Bijvoorbeeld in de vorm van alternatieve technologie als power-to-gas of centrale energieopslag.”
Een middel om baseloadcentrales rendabel te maken, is volgens Duvoort een vergoeding voor capaciteit. “In de komende decennia blijft de discussie daarover nog relevant”, zegt hij. “De technologie is dan geheel anders, maar de rol in het energiesysteem blijft dezelfde.”
Headerfoto: Johnny Silvercloud, Creative Commons (Cropped by DuurzaamBedrijfsleven) | Foto intekst: 10 10, Creative Commons (Cropped by DuurzaamBedrijfsleven)
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
