Engie maakt de gascentrale klaar voor waterstof. Is dat niet wat voorbarig?

De Maximacentrale in Flevoland heeft nu nog twee eenheden met een vermogen van 440 megawatt, genoeg energie voor 1,6 miljoen huishoudens. Na de verbouwing komt daar 35 megawatt bij. Daarnaast is het rendement 1,5 procent hoger. Het gevolg: de centrale stoot minder CO2 uit dan voorheen; Engie schat dat er 40.000 ton per jaar minder CO2 de lucht in gaat door het hogere rendement. Ter vergelijking: een gemiddeld Nederlands gezin stoot 20 ton CO2 per jaar uit.

Maar de grootste verandering die de verbouwing mogelijk maakt is een gedeeltelijke overstap naar waterstof. Engie zegt dat er na de aanpassingen tot 50 procent waterstof bijgestookt kan worden. Als die waterstof groen gemaakt wordt, met behulp van duurzame stroom, dan kan de centrale hem vervolgens gebruiken om weer CO2 vrij stroom op te wekken.

De Maximacentrale is volgens Engie de eerste ter wereld die een dergelijke upgrade krijgt, uitgevoerd door het bedrijf Ansaldo. Na de update kan de centrale niet alleen waterstof verwerken; het zal ook de eerste gascentrale met een rendement boven de 60 procent zijn.

In de VS zijn er plannen om een kolencentrale om te bouwen zodat men waterstof kan gebruiken

Waterstof voor industrie en transport

Of en wanneer de Maximalecentrale waterstof gaat gebruiken, is echter de vraag. Zoals Alice Krekt, programmadirecteur bij havenvereniging Deltalinqs eerder vertelde aan Change Inc.: Als er genoeg groene waterstof is, moet deze eerst in de transport en chemie worden gebruikt. De chemie heeft waterstof vaak nodig als grondstof, en nu produceert men die met behulp van aardgas. Het is de meest waardevolle toepassing van waterstof en zal dus als eerste vergroend moeten worden. Engie erkent dit ook: “Eerst wordt groene waterstof als grondstof toegepast, dan voor warmteprocessen in de industrie en voor zwaar transport, waar batterijen niet voldoen”, zegt Michael Verheul, woordvoerder bij Engie.

Wanneer waterstof dan wel in de Maximacentrale verbrandt zal worden kan Verheul niet zeggen. “Dat ligt aan de ontwikkeling van waterstof. Die is pas net begonnen; ook wij hebben verschillende groene waterstofprojecten in aantocht. Maar uiteindelijk zal groene waterstof ook in elektriciteitscentrales nodig zijn, of een ander groen gas.” Volgens Verheul is er namelijk ook in een toekomst waar zon en wind de boventoon voeren een deel ‘regelbaar vermogen’ nodig, dat je aan kunt zetten als er geen wind of zon is. In de visie van Engie komt dat vermogen onder anderen van hun gascentrales.

Fossiele industrie in stand houden

Is dat geen smoes om de fossiele industrie en de gascentrale langer aan het werk te houden, zodat Engie er meer aan kan verdienen? Verheul ziet het niet zo. “Ten eerste is de CO2-uitstoot van ons bedrijf sinds 2012 al met 50 procent gedaald. We installeren ieder jaar vier gigawatt aan duurzaam vermogen en willen naar zes gaan. Maar je moet ook een manier hebben om stroom op te wekken als duurzame bronnen niks leveren. Een gascentrale die in de toekomst volledig op duurzame gassen draait biedt dan uitkomst.”

Dat mag zo zijn, maar zelfs dan is het de vraag of het verbranden de beste oplossing is. De brandstofcel is efficiënter in het omzetten van waterstof in stroom, hoewel die nog niet op de schaal bestaat van een energiecentrale. Zelfs bij een brandstofcel verlies je een groot deel van de energie uit waterstof. En bij het omzetten van stroom naar waterstof gaat er ook al een deel verloren. Dat maakt het hele proces van stroom naar waterstof naar stroom inefficiënt. Het zal dan ook alleen winstgevend kunnen zijn als groene stroom én groene waterstof veel goedkoper worden.

Hoger rendement

Maar de upgrade van de Maximacentrale is hoe dan ook een goede deal voor Engie. Het hogere vermogen en betere rendement zorgen ervoor dat je voor hetzelfde geld meer stroom produceert met minder CO2-uitstoot. Hoeveel de verbouwing precies kost zegt Engie niet, maar het gaat volgens Verheul om ‘tientallen miljoenen euro’s’. Engie krijgt geen subsidie voor het project. In 2023 begint de verbouwing, die dan samenvalt met groot onderhoud van de reactor.