Hoe kunnen we de capaciteit van het elektriciteitsnet efficiënter benutten en netcongestie verminderen? Voor Eneco was dit vraagstuk de drijfveer om een Virtual Power Plant (VPP) te ontwikkelen. Dit online platform koppelt diverse energiebronnen, zoals windparken, zonne-installaties, batterijen en e-boilers, digitaal aan elkaar en stuurt ze centraal aan. Na eerst eigen assets te hebben toegevoegd, betrekt Eneco nu steeds meer klanten bij het systeem.
Een virtuele energiecentrale
De Virtual Power Plant functioneert als een digitale energiecentrale. Door energiebronnen en opslagfaciliteiten slim te verbinden en op afstand te beheren, ontstaat er meer flexibiliteit op het elektriciteitsnet. "Dit biedt de mogelijkheid om ruimte te creëren zonder fysieke netuitbreiding", zegt Frank Broos, hoofd Flex Services bij Eneco Zakelijk. "Zo kunnen we zonne- en windparken tijdelijk dimmen om piekmomenten te vermijden, of juist sturen op een betere spreiding van energieverbruik. Denk aan het opladen van batterijen op bedrijventerreinen of het vullen van warmtebuffers in de glastuinbouw op momenten dat er voldoende capaciteit is en de prijzen gunstig zijn. Hoe meer assets we verbinden, hoe groter de flexibiliteit."
Wachtlijst
Door de toenemende druk op het elektriciteitsnet wordt flexibilisering voor steeds meer partijen interessant. Het is niet meer vanzelfsprekend dat er stroom beschikbaar is. Zo staan er duizenden ondernemers op de wachtlijst voor een vergunning van de netbeheerders om een zonne-installatie te plaatsen. Ook fabrieken die hun productielijn willen uitbreiden of bedrijven die een grotere aansluiting nodig hebben voor elektrische voertuigen, moeten steeds vaker op een vergunning wachten. De wachttijd voor een netaansluiting of uitbreiding loopt op, waardoor bedrijven moeten zoeken naar alternatieven. "Samen met klanten onderzoeken we hoe we met flexibele assets toch in hun stroombehoefte kunnen voorzien", zegt Broos. "Soms is investeren in een batterij een goede oplossing: deze kan pieken opvangen zonder dat de aansluiting verzwaard hoeft te worden."
Nauwe samenwerking
De nieuwe aanpak vereist nauwe samenwerking en duidelijke afspraken met alle betrokken partijen. "Voordat een asset wordt aangesloten, maken we afspraken over hoe en wanneer we deze op afstand mogen aansturen," legt Broos uit. "Die afspraken zijn erop gericht dat assets zo veel mogelijk kunnen worden ingezet waarvoor ze bedoeld zijn: de primaire functie van het bedrijf. Of het nu zonnedaken van vastgoedeigenaren of e-boilers bij industriële klanten zijn. Ons softwaresysteem registreert deze afspraken en gebruikt geavanceerde algoritmes en real-time data, zoals verbruiksprofielen en weersvoorspellingen, om de inzet te optimaliseren."
Tuinbouwsector
Direct of indirect geven ondernemers en andere partijen controle over hun energievoorziening en apparatuur. Die assets worden aan de Virtual Power Plant gekoppeld. Voor sommige sectoren is dit concept nieuw, maar in de glastuinbouw wordt energiebeheer al jaren op deze manier toegepast. Tuinders laten Eneco op afstand verlichting en warmtekrachtkoppelingen aansturen, afhankelijk van marktprijzen en energiebehoefte. "In deze sector bepaalt energieverbruik 30 tot 40 procent van de operationele kosten. Slim energiebeheer kan dus direct het concurrentievoordeel vergroten."
Kostenbesparing en concurrentievoordeel
Het slim aansturen van energieverbruik biedt bedrijven niet alleen zekerheid in hun stroomvoorziening, maar ook kostenvoordelen- en dus ook concurrentievoordeel. "Met slimme inkoop en sturing kun je gebruikmaken van de voordelen van beschikbaarheid van elektriciteit op de financieel meest interessante momenten. Zo kun je grip houden op je kosten. Steeds meer klanten kiezen ervoor om tijdelijk minder stroom te verbruiken tijdens piekuren en juist in daluren meer af te nemen. Dit zogeheten 'spitsmijden' kan financieel aantrekkelijk zijn", aldus Broos. "Bedrijven kunnen zelf bepalen hoe ze met ons samenwerken: sommige kiezen voor een vaste vergoeding, anderen voor een winstdelingsmodel."
Technologie
Om de afspraken tussen partijen in diverse markten en verschillende energiebronnen bij elkaar te brengen, is technologie nodig. Dankzij de voortschrijdende ontwikkelingen in algoritmes en AI kunnen de inzet van middelen en energiestromen geoptimaliseerd worden. Dit biedt veel mogelijkheden, maar vraagt ook om bewuste keuzes. Broos: “In de Virtual Power Plant hebben we zelflerende algoritmes ingebouwd. We vermijden volledig geautomatiseerde AI-processen, omdat we controle en overzicht willen houden. Dit is cruciaal om verantwoording af te leggen aan klanten, maar ook om de betrouwbaarheid, veiligheid en transparantie van het systeem te waarborgen. Wij hebben al jaren expertise opgebouwd om hier op de juiste manier invulling aan te geven.”
Eneco als digitale energiedienstverlener
De veranderende energiemarkt vraagt om een nieuwe rol voor energiebedrijven. "We worden behalve energieleverancier ook steeds meer een digitale energiedienstverlener, die als een soort verkeersregelaar de energiestromen in goede banen leidt. De Virtual Power Plant is hierin voor ons een belangrijk instrument. We blijven dit platform verbeteren en assets toevoegen. Zo zien we kansen in het aansturen van zware laadpleinen. Om zo vrachtwagens en bussen efficiënter aan te sturen op basis van laadstatus, rijroutes én netcapaciteit."
Door steeds meer assets aan te sluiten en technologie verder te ontwikkelen, helpt Eneco bedrijven om hun energieverbruik te optimaliseren, kosten te besparen en bij te dragen aan de energietransitie.
Meer weten over slimme energiesturing? Meld je aan voor het webinar "Ontdek de voordelen van slimme energiesturing" op 6 maart via Change Inc..
Dit artikel is gemaakt door onze partner, zonder inhoudelijk inspraak van de redactie van Change Inc. Change Inc. werkt met partners die de klimaattransitie aanjagen. Zij kunnen cases presenteren waar anderen zich aan kunnen optrekken en zijn eerlijk over de uitdagingen. Niet één bedrijf is al 100 procent duurzaam, maar veel zijn onderweg. Dankzij ons partnermodel zijn onze artikelen gratis toegankelijk voor iedereen. Benieuwd naar hoe wij werken? Klik hier.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in