Het huis van Pepik Henneman staat vol met tweedehands spullen. Nieuw komt er bij hem niet in. Maar hij wil wel graag duurzaam zijn, met behulp van zonnepanelen. Alleen: die kun je eigenlijk alleen maar nieuw kopen en laten installeren.
Tot nu. De organisatie ZonNext wist een stel goede zonnepanelen te vinden, afkomstig van een gesloopte schuur. De panelen zijn nog geen vijf jaar oud en hebben dus nogminstens 20 goede jaren. Henneman plukt daar de vruchten van, nu zijn huis de panelen herbergt.
Oude zonnepanelen
Roebyem Anders, een van de initiatiefnemers van ZonNext en de oprichter van zonnepanelenpionier Sungevity, voelde zich een sukkel toen ze voor het eerst over tweedehands zonnepanelen hoorde. “Ik had er nooit over nagedacht, maar veel mensen doen hun zonnepanelen weg voor ze aan het einde van hun leven zijn. Bijvoorbeeld omdat nieuwe generaties panelen meer stroom opleveren, die nodig is voor een warmtepomp of elektrische auto.” Nu is dat nog geen groot probleem, omdat zonnepanelen pas kortgeleden massaal doorbraken. “Maar in de nabije toekomst krijg je veel meer afgedankte panelen. Volgens schattingen doet 20 procent van de mensen hun zonnepanelen voortijdig weg.”
Ook de CEO van Groenleven pleit voor hergebruik van zonnepanelen
En die panelen zomaar naar de vuilstort brengen, is eeuwzig zonde. Hoewel zonnepanelen op papier netjes gerecycled worden, valt dat volgens Anders tegen. “In Nederland kunnen de panelen niet ontmanteld worden. Dus gaan ze naar het buitenland, waar vooral de zware materialen, het aluminium en glas, hergebruikt worden. Maar alle zeldzame metalen die in de panelen zitten eindigen gewoon op een grote hoop.”
Verdienmodel
Vandaar dus dat zonnepanelen een tweede leven geven veel beter is. Henneman is de eerste klant, maar er zullen er meer volgen. Er is alleen een probleem: het is niet heel voordelig om tweedehands zonnepanelen te gebruiken. Het demonteren, vervoeren, keuren en installeren komt namelijk geld. “Economisch is het dus niet heel aantrekkelijk. Het is dus meer voor de echte liefhebbers van het klimaat en circulaire economie.”
Uiteindelijk, hoopt Anders, komt er een betere oplossing voor afgedankte zonnepanelen. Ze vertelt over een project van onderzoeksbureau TNO. Zij ontwierpen een fabriek die een zonnepaneel voor 95 procent kan recyclen - inclusief al die zeldzame metalen. “Die recyclingsfabriek kan er binnen een jaar of twee staan”, zegt Anders, “mits er geld komt.” En dat is op dit moment een probleem, omdat de bijdrage voor verwijdering en recycling van zonnepanelen in Nederland heel laag is: 13 cent per paneel. In België is die bijdrage bijvoorbeeld 2 euro, en dat land heeft wel recyclingsfabrieken (ook al zijn die niet zo goed als het ontwerp van TNO). Anders: “Nederland kan voorop gaan lopen in de circulaire economie, in urban mining, in recycling van zonnepanelen. Maar dan moet men daar wel voor kiezen.”
Woningcorporaties
Tot die tijd zal Anders met ZonNext zoveel mogelijk mensen blij maken met tweedehands zonnepanelen. Want de businesscase mag misschien niet optimaal zijn, je kunt ze alsnog op veel plekken toepassen. Een van de taken van ZonNext is om de juiste plekken te vinden. Anders noemt een voorbeeld. “Een woningcorporatie, die oude huizen op korte termijn wil vervangen maar voor die tijd al wat duurzame stroom wil opwekken. Op dat soort plekken kan een oud zonnepaneel uitkomst bieden.”
Het blijkt maatwerk, het vinden van het juiste pand voor een gebruikt zonnepaneel. Maar nu de eerste generatie panelen het einde van hun levensduur bereiken, wordt het aanbod wel groter. Nu maar hopen dat er ook vraag naar blijkt.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in