‘Een alternatief voor de biomassa-installatie? Dat zou doodzonde zijn’

Deze lente laaide de discussie in de gemeente Goirle op over de biomassa-installatie van Van Puijenbroek, waarmee duurzame investeerder VP Capital, haar eigen kantoor, de fabriek van het werkkledingbedrijf HAVEP en het nabijgelegen verzorgingshuis verwarmt. Nu de fabriek binnenkort verhuist wil VP Capital de installatie ook inzetten voor het verwarmen van de nieuwe woonwijk die op het fabrieksterrein zal verrijzen. Stijn van den Brekel, fractievoorzitter van de SP, diende in de gemeenteraad een motie in om een verbod voor de biomassa-installatie af te dwingen, maar andere fracties gingen daar niet in mee. “Destijds was het erg duurzaam. We kunnen nu niet zeggen dat ze er mee moeten stoppen”, citeert het Brabants Dagblad Mark van Oosterwijk van lokale partij PAG.

Discussie over biomassa

De discussie in Goirle past binnen de landelijke discussie over biomassa. Waar eerst positief over deze manier van verwarmen werd gesproken, dreigt het nu in het verdomhoekje terecht te komen. “Dat doet zeer”, zegt Winfried Rooswinkel. Als projectmanager bij de biomassa-installatie werkt hij al ruim tien jaar aan de optimalisatie van de installatie om ervoor te zorgen dat de mensen in het verzorgingshuis geen moment zonder warm water of verwarming zitten. “De ene biomassa is de andere niet”, benadrukt hij. “Wij willen ook eigenlijk niet vergeleken worden met die grote biomassacentrales. Ons systeem is echt circulair.”

Resthout uit het landgoed

Veel biomassacentrales gebruiken houtpellets als brandstof. Over de herkomst van die pellets ontstaat nu vaak onrust. Worden er oerbossen voor gekapt? En waarom halen we die pellets per boot uit verre oorden met alle uitstoot die daarbij komt kijken? Wat is daar duurzaam aan? De installatie van VP Capital draait niet op dit soort pellets. “Wij halen onze brandstof naast de deur uit het bos”, vertelt Rooswinkel. Hij doelt op het landgoed Gorp  Roovert. Van dit bos van 700 hectare wordt jaarlijks maximaal 10 hectare gekapt en herplant. Alle houtmassa die verstookt wordt groeit elk jaar weer aan.  

Lees alle afleveringen uit de korte serie over biomassa: 

1. “De snelheid waarmee bossen in Afrika op dit moment verdwijnen is werkelijk angstaanjagend”
2. ‘Een alternatief voor de biomassa-installatie? Dat zou doodzonde zijn’
3. “Ik denk dat mensen terecht zorgen hebben over biomassa” 

Bij duurzaam bosbeheer hoort tussenkap, legt Rooswinkel uit. Het resthout dat dit oplevert, vormt de grondstof voor de energiecentrale. “En dat levert voor ons voldoende materiaal op om die biomassa-installatie in bedrijf te kunnen houden.”

Het hout wordt na de kap op stam opgeslagen in het bos; na enkele weken wordt het versnipperd en onder een overkapping opgeslagen, hier kan het hout verder drogen. “Wij onderhouden, slepen en versnipperen niet  het hele jaar door”, vertelt Rooswinkel. “Wij proberen dat te concentreren in een aantal weken per jaar. Dat is meestal twee keer per jaar, waardoor het heel efficiënt gebeurt.” Vanwege de herplant in het bos spreekt hij van een circulair systeem en een biomassa-installatie die voor 97 procent CO2-neutraal is. Die zeer beperkte uitstoot zit bijvoorbeeld in de trekker die in een koude winter twee à drie keer per week naar het bos 4 kilometer verderop rijdt om een nieuwe lading houtsnippers te halen.

Investeringen in de fabriekspijp

Als Rooswinkel ’s winters naar zijn werk fietst en een openhaardlucht ruikt, schrikt hij soms. “Dat zal onze ketel toch niet zijn?” Nee, gelukkig rook hij de schoorstenen van woningen in plaats van de ketel. In principe kun je de ketel immers niet ruiken, omdat er veel is geïnvesteerd in de ketel en de schoorsteen waardoor de verbranding efficiënter is en minder uitstoot oplevert.

Er zijn wettelijk-bepaalde grenswaarden waaraan een biomassacentrale moet voldoen wat CO2-, fijnstof- en stikstofuitstoot betreft. Volgens Rooswinkel zit de biomassa-installatie in Goirle ruim onder die grenswaarden. Zo is er een speciale installatie die bij een bepaalde rookgastemperatuur ureum injecteert. Dit bindt stikstof waardoor er minder van die stof in de lucht terechtkomt.

‘Een alternatief voor de biomassa-installatie? Doodzonde’

Rooswinkel is positief over deze kleinschalige toepassing van biomassa als brandstof. Hij ziet ook kansen voor andere plekken in Nederland. “Er zijn veel meer landgoederen en bosgebieden in Nederland waar je dit circulaire systeem kunt toepassen.” Ondanks zijn vertrouwen in deze vorm van biomassatoepassing en de kwaliteit van zijn biomassa-installatie, weet hij niet wat de toekomst brengt. Zodra de textielfabriek verdwijnt, moet de grond bouwrijp gemaakt worden. Pas dan kan met de bouw van de woningen worden gestart. Dan zijn we twee jaar verder. Hoe de biomassa-discussie zich dan heeft ontwikkeld, blijft gissen. “Anders moet je naar een alternatief, maar dat zou in onze ogen doodzonde zijn.”

Een aantal jaar geleden, toen de meningen over biomassa nog heel anders waren kwam er een bus vol burgemeesters op bezoek, herinnert Rooswinkel zich. Hij leidde hen rond op het terrein. Hij hoopt dat deze mensen zich zullen inzetten voor het behoud van de installatie. “Die nodigen we nog een keer uit”, concludeert hij.