Twee verschillende rapporten waarschuwen deze week voor het ontstaan van een carbon bubble. Zowel de Environmental Audit Committee, de milieucommissie van het Britse Lagerhuis als de Groenen in het Europees Parlement voorzien grote problemen voor financiële instellingen als de CO2-luchtbel knapt.
Onbruikbare voorraden
Om aan de VN-doelstellingen voor CO2-reductie te voldoen, moeten grote bestaande voorraden olie, kolen en gas in de grond blijven. Alleen dan blijft de gemiddelde temperatuurstijging op aarde beneden de 2 graden Celsius, de grens die klimaatwetenschappers beschouwen als veilig. Dat betekent dat 60 tot 80 procent van de bestaande fossiele brandstofvoorraden onbruikbaar zijn. Energiemaatschappijen hebben deze voorraden wel als toekomstige inkomsten op hun balans staan en ontlenen daaraan de waarde van hun aandelen. Het gevolg is een CO2-luchtbel.
Deze luchtbel blijft zelfs langzaam vollopen, aangezien olie- en gasbedrijven onverminderd blijven zoeken naar nieuwe voorraden die niet verbrand mogen worden. De grootste 200 fossiele maatschappijen hebben in 2012 nog een geschatte € 490 mrd geïnvesteerd in dergelijke verkenningen, bijkt uit gegevens van het Carbon Tracker Initiative. Ook investeerden zij in technieken om bestaande, moeilijk te bereiken voorraden toch te kunnen ontginnen.
De Environmental Audit Committee (EAC) van het Britse Lagerhuis waarschuwt de Britse regering en de Bank of England om risico's van de bubbel niet te onderschatten. “In dat geval is de financiële stabiliteit in gevaar”, zei commissievoorzitter Joan Walley in een interview met de BBC.
Pensioenfondsen
Uit een studie in opdracht van de Europese Groenen blijkt dat de CO2-luchtbel een serieuze bedreiging vormt voor financiële instellingen, waaronder pensioenfondsen. Europese pensioenfondsen, ook de Nederlandse, beleggen vaak en veel in fossiele energiebedrijven. Het einde van de bubbel heeft grote gevolgen voor hun dekkingsgraad, oordeelt het Sustainable Finance Lab, verbonden is aan de Universiteit van Utrecht, in het rapport The Price Of Doing Too Little Too Late.
Volgens Bas Eickhout, europarlementariër voor GroenLinks, vertegenwoordigt de carbon bubble een overwaardering van € 1.000 mrd. Hij verwacht dat de grootste klappen vallen bij de pensioenfondsen. Alleen al in Nederland zou het gaan om een bedrag van € 17 mrd.
Zorgen
Amerikaanse en Europese investeerders maken zich al langer zorgen over de opgeblazen oliemarkt. Eind 2013 vroegen 70 investeerders met een gezamenlijk portfolio van € 3.000 mrd, de energiemaatschappijen duidelijker te zijn over hun toekomstplannen als er minder olie en gas mag worden verstookt.
Volgens GroenLinks-europarlementariër Eickhout moeten de Europese lidstaten niet langer treuzelen. De CO2-luchtbel vraagt om duidelijke afspraken over de ontwikkeling van hernieuwbare energie en besparingsmaatregelen. Alleen op die manier kunnen investeerders hun visie bijstellen. Hij krijgt daarvoor bijval van de Britse EAC, die eveneens klaagt over het gebrek aan plannen en geld voor de omschakeling naar groene energie.
Bron: BBC | Foto: Carbon Tracker Initiative
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
