Zorgsector verduurzaamt door inzamelvat van gerecycled plastic voor specifiek ziekenhuisafval

Duurzaam inkopen in de zorgsector

De zorgsector heeft een belangrijke rol bij verduurzaming. Door de maatschappelijke rol die ziekenhuizen vervullen, is een vertaalslag van de gezondheid van mensen naar duurzaamheid ook logisch. “Het UMC Utrecht heeft duurzaamheid hoog op de agenda staan. Een organisatie die werkt aan de gezondheid van mensen, moet ook de omgeving schoonhouden”, stelt Edwin van Stralen, teamleader interne logistiek en afvalmanagement bij UMC Utrecht. Zo wil het ziekenhuis in 2030 CO2-neutraal en 100 procent circulair zijn. Ook Rijnstate wil bijdragen aan een betere leefomgeving voor toekomstige generaties. “In 2011 zijn we bijvoorbeeld op grote schaal gestart met het gescheiden inzamelen van plastic”, illustreert Carolien Kock, adviseur milieu bij Rijnstate.

"Een organisatie die werkt aan de gezondheid van mensen, moet ook de omgeving schoonhouden"

De duurzame ambities van de ziekenhuizen komen ook terug in het inkoopbeleid. Door duurzaam in te kopen kan een grote impact gemaakt worden. Jaarlijks heeft de zorgsector namelijk ongeveer € 20 mrd aan koopkracht, waardoor het in een sterke positie is om vragen over de duurzaamheid van producten en verpakkingen aan leveranciers te stellen.

“Natuurlijk zijn zaken als functionaliteit en patiëntveiligheid zeer belangrijk maar dat neemt niet weg dat duurzaamheidsbeleid ook een integraal onderdeel is van het inkoopbeleid”, licht Van Stralen toe, “Bij ieder inkooptraject wordt duurzaamheid meegenomen. Bij inkooptrajecten waar veel verschil gemaakt kan worden in duurzaamheid, worden deze aspecten nadrukkelijk meegenomen in de gunningscriteria.” Als voorbeeld noemt Van Stralen de gegunde aanbesteding van dienstkleding, waarin duurzaamheid een belangrijk aspect was.

SZA-vat van gerecycled plastic

Nu komt daar het duurzame SZA-vat van gerecycled plastic bij. Dit is een vat waarin specifiek ziekenhuisafval in opgeslagen en vervoerd wordt. Dit afval komt vrij in ziekenhuizen, maar ook in bijvoorbeeld verpleeg- en verzorgingshuizen, klinieken, laboratoria, verzorgingshuizen, bloedbanken en apotheken.

UMC Utrecht, Radboudumc en Rijnstate nemen als koplopers op het gebied van duurzaamheid binnenkort als eerste het duurzame SZA-vat in gebruik. Het product past goed binnen de ambitie van de ziekenhuizen om zorgvuldig en duurzaam met afval om te gaan. Door het traditionele vat te vervangen met een duurzaam SZA-vat wordt direct een aanzienlijke milieuwinst geboekt. De milieu-impact van het SZA-vat is namelijk ruim 57 procent lager en de CO2-uitstoot bijna 52 procent minder ten opzichte van een traditioneel vat.

"Bij ieder inkoopproject wordt duurzaamheid meegenomen"

“Dit nieuwe SZA-vat is aanzienlijk minder belastend voor het milieu. En is een mooi voorbeeld van een circulaire economie”, vindt Lars Backx, supply chain manager bij Radboudumc. Rijnstate sluit zich hierbij aan. Van Stralen stelt dat het SZA-vat bijdraagt aan de concrete duurzaamheidsdoelstellingen van UMC Utrecht. “Daarom nemen we het vat graag snel in gebruik”, aldus Van Stralen.

Mauser Benelux, producent van het SZA-vat, verwacht dat de impact door de inzet van het duurzame SZA-vat groot is. Jaarlijks ontstaat er ongeveer 8.000 ton aan specifiek ziekenhuisafval, waarvan veruit het meeste in ziekenhuizen. Een SZA-vat wordt gemiddeld met ongeveer 8 tot 12 kilo gevuld dus het gaat per jaar om een grote hoeveelheid vaten, waarmee een duurzame impact gemaakt kan worden.

Duurzaam omgaan met afval

Het duurzame SZA-vat is van hoge kwaliteit. Mauser is als producent verantwoordelijk voor de stringente kwaliteit- en veiligheidseisen in verband met hygiëne en besmettingsgevaar. “Het vat moet tegen een stootje kunnen”, verduidelijkt Kees Vredevoort, sales manager bij Mauser.

Het recyclaat dat voor de productie van de SZA-vaten gebruikt wordt, moet zodoende van hoge kwaliteit zijn. “We waren al tien jaar op zoek naar goed recyclaat en we waren verrast door de kwaliteit van het recyclaat waarvan we nu de duurzame vaten produceren”, onthult Vredevoort. Het recyclaat wordt geleverd door kunststoffabriek QCP, waar grondstoffenbedrijf Suez voor de helft eigenaar van is.

"We waren al tien jaar op zoek naar goed recyclaat en verrast door de kwaliteit van QCP"

De duurzame SZA-vaten van gerecycled plastic werden rigoureus getest. De veiligheid van de verpakkingen werd na meerdere proeven gegarandeerd door een speciale toelating met een maximaal vulgewicht van 15 kilo voor een SZA-vat van 50 liter. Eindgebruikers vullen de vaten gemiddeld met 10 kilo.

Doordat er recyclaat wordt gebruikt, verschilt de kleur van het duurzame SZA-vat wel van een traditioneel vat. “Normaal leveren wij blauw gekleurde vaten aan de Nederlandse markt maar we hebben besloten het SZA-vat grijs te houden.” Dat betekent dat er geen kleurstoffen aan toe zijn gevoegd. Voor de ziekenhuizen is dat geen probleem. Het is juist een voordeel dat het duurzame aspect van het SZA-vat op die manier zichtbaar is.

Naast de productie van het duurzame SZA-vat blijft Mauser voorlopig ook het traditionele vat produceren. De wetgevende instanties hebben namelijk alleen nog toestemming gegeven om het duurzame SZA-vat in Nederland te gebruiken en over Nederlandse wegen te vervoeren. Het product is echter al wel bij de EU aangemeld zodat het product in de toekomst ook internationaal voor duurzaamheidswinst kan zorgen.

Rol van Suez in verduurzaming zorgsector

Grondstoffenleverancier Suez draagt zorg voor de verwijdering van specifiek ziekenhuisafval bij nagenoeg alle academische ziekenhuizen en 60 procent van regionale Nederlandse ziekenhuizen. Daardoor kan Suez een grote rol spelen bij de verduurzaming van de zorgketen. De ontwikkeling van het duurzame SZA-vat laat zien dat Suez deze rol ook op zich neemt. Het grondstoffenbedrijf bracht de belangrijkste partners uit de zorgketen bij elkaar om het SZA-vat te realiseren. Kunststoffenfabrikant QCP, een 50/50 joint venture tussen Suez en LyondellBasell, speelt een sleutelrol in de productie van het SZA-vat door het leveren van hoogwaardige, secundaire grondstoffen. De input voor deze grondstoffen is polypropeen, dat uit Suez’ sorteerinstallatie voor verpakkingsafval van consumenten in Rotterdam komt. 

Dit artikel is onderdeel van onze themamaand Circulaire Economie. Klik hier om alle artikelen over dit thema te lezen.

Interviews| Foto: Adobe Stock, Suez