Dat blijkt uit onderzoek van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). Wetenschappers voerden experimenten uit op hun laboratorium op Texel. Jaarlijks wordt er zo’n 2 procent van al het drijvende plastic in de oceanen afgebroken door zonlicht.
“Dat lijkt misschien weinig, maar jaar op jaar verklaart deze afbraak door zonlicht wel degelijk een flink deel van de plasticsoep die we sinds de jaren vijftig kwijt zijn in de oceanen”, zegt promovenda Annalisa Delre in een bericht.
Verdwenen plastic paradox
De verdwijning van een deel van de plasticsoep staat bekend als de ‘verdwenen plastic paradox’, schrijft het NIOZ. De hoeveelheid plastic dat in oceanen terecht komt neemt namelijk toe, maar slechts een fractie van die hoeveelheid wordt teruggevonden. De afbraak van plastic door zonlicht kan ongeveer een vijfde deel van dit fenomeen verklaren.
Plastic soep
In zeeën en oceanen drijven minstens vijf grote afvalhopen. De grootste is de Great Pacific Garbage Patch, een gebied vijf keer zo groot als Frankrijk in de Grote Oceaan. Wetenschappers schatten dat daar 1,8 biljoen stukken afval liggen, die bij elkaar zo’n 80 miljoen kilo wegen. De andere vier afvalbergen op zee zijn gezamenlijk goed voor nog zo’n 80 miljoen kilo afval en plastic.
UV-licht breekt plastic af
In een bak met zeewater mengden de onderzoekers kleine stukjes plastic. Ze lieten de plasticsoep in de bak automatisch roeren en plaatsten het onder een lamp die UV-licht van de zon nabootst. De plasticdeeltjes werden steeds kleiner en een deel ervan loste op tot nano-plastics (minuscule deeltjes) en tot moleculen die je ook in ruwe olie aantreft.
“Mogelijk kunnen sommige hiervan verder worden afgebroken door bacteriën”, schrijven de onderzoekers. “Met deze berekeningen leggen we een belangrijk stukje in de puzzel van de ‘verdwenen plastic paradox’ op zijn plaats”, zegt Helge Niemann, onderzoeker bij het NIOZ.
Goed nieuws voor vervolgonderzoek
Dat is volgens de onderzoeker mogelijk goed nieuws. “Voor een deel breekt het plastic af tot stoffen die volledig kunnen worden afgebroken door bacteriën. Maar voor een ander deel blijft het plastic als onzichtbare nanodeeltjes in het water achter.”
Plastic in zee gooien en het laten oplossen door de zon is uiteraard geen oplossing voor het wegwerken van plastic afval, benadrukken de onderzoekers. Wel kan het helpen voor bij nieuw onderzoek naar de afbraak van plastic en de effecten van microplastic op levende organismen.
Minder plastic is de beste oplossing
De beste oplossing voor het plasticprobleem is door een limiet te zetten op de productie van plastic, zeiden andere onderzoekers eerder in een open brief.
Meer lezen over plastic?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
