Moeite met ‘duurzaamheid’
Thomas Rau heeft moeite met het woord ‘duurzaamheid’. Volgens hem draait duurzaamheid te veel om het optimaliseren van het systeem. “Optimaliseren maakt een systeem steeds duurder, de stappen die je kunt maken steeds kleiner en het resultaat komt er nooit”, vertelt hij in de podcast. Hij pleit ervoor om goed te kijken wanneer het systeem de moeite waard is om te optimaliseren en wanneer er radicalere stappen nodig zijn.
De energietransitie is volgens hem een goed voorbeeld daarvan. “De energietransitie is een eenzijdig antwoord op een supercomplexe vraag. We hebben de neiging om op een complex vraagstuk zo eenvoudig mogelijk te antwoorden, om niet oncomfortabel te worden. Maar voor mij zijn dat de verkeerde antwoorden.”
Duurzaam leiderschap
Leiderschap wordt vaak verward met management, vindt Rau. Managers geven leiding op technisch gebied. “Echt leiderschap gaat over mensen in hun gedrag en houding mede sturing te geven. De intrinsieke waardes van het zijn, die moeten de basismotivatie zijn van beslissingen.”
Respect en liefde zijn volgens Rau belangrijke aspecten voor elke leider. Een idee afwijzen of zelfs iemand wegsturen is soms onvermijdelijk, maar ook dat kan op respectvolle wijze. “Als kritiek bedoeld is om iemand te blokkeren of pijn te doen, dan moet je het gewoon niet doen.”
Materialen met rechten
Rau pleit voor een systeem waarin materialen rechten hebben, zoals ook mensen rechten hebben. “We zouden kunnen afspreken dat we niet alles met materialen mogen doen wat in theorie mogelijk is.” Materialen zouden recht moeten hebben op puurheid, waardoor we geen materiaalverbinding mogen toepassen waardoor de puurheid van het materiaal aangetast wordt.
Materialen worden altijd ingezet om een tijdelijke behoefte te bedienen. Als die behoefte verdwijnt, dan worden de materialen overbodig. Daarom moeten ze zo verbonden worden dat materialen in hun puurheid teruggebracht kunnen worden en we er weer andere dingen mee kunnen doen.
Rau praat niet alleen over materiaalrechten, maar zet ook stappen. Samen met wetenschappers van over de hele wereld overhandigde hij zijn Universele Verklaring voor de Rechten van Materialen aan de Verenigde Naties.
Interview: Paul van Liempt | Beeld: Annegien Haselager
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
