Rabobank: ‘Circulair inkopen draait om de gebruiker’

Rabobank begon in 2014 aan de renovatie van het karakteristieke spiegelgebouw aan de Croeselaan in Utrecht. In het kielzog van deze renovatie, werd ook het nabijgelegen kantoor ‘Zilver’ onder handen genomen. Dit gebouw maakt samen met de bestaande torens deel uit van de Rabocampus.

Bij de revitalisatie van het pand Zilver, werd een gedeelte van de locatie ingericht als een vergadercentrum. Hiervoor deed Rabobank een uitvraag aan leveranciers om het vergadercentrum zo circulair mogelijk in te richten.

“De lat lag hoog”, zegt Teeuwen. “Zo moesten de partijen die hun voorstellen aanboden, op verschillende wijzen kunnen aantonen hoe hun producten en plannen bijdragen aan de circulaire economie en het sluiten van grondstofketens.”

Green deal

In 2013 was Rabobank één van de partijen die de handtekening zette onder de Green Deal Circulair Inkopen, een initiatief van MVO Nederland, NEVI, de Rijksoverheid, PIANOo, Kirkman Company en Circle Economy. Bedrijven en overheden wisselen binnen het platform ervaringen en kennis uit. De opgedane lessen worden breed verspreid, zodat inkopers niet zelf het circulaire wiel uit hoeven te vinden. Om de Green Deal na te leven, zet Rabobank een circulair inkooptraject in bij de inrichting van het Utrechtse Zilver-gebouw.

“Voorheen stelden we onszelf niet de vraag wat er met het kantoormeubilair gebeurde, na afloop van de gebruiks- en levensfase. Daar bracht het circulaire inkooptraject verandering in. Al het kantoormeubilair dat we inkopen, kan namelijk aan het eind van de gebruiksfase weer als grondstof dienen voor het maken van nieuw meubilair”, vertelt Teeuwen.

Circulair meubilair

De opdracht voor het inrichten van het vergadercentrum in gebouw Zilver ging uiteindelijk naar Gispen. Aan het begin van de samenwerking sloot Rabobank een bijzonder contract af met de meubelleverancier. Teeuwen: “Naast het zolang mogelijk gebruiken van bestaand kantoormeubilair, hebben we bij de aanschaf van nieuw gekochte meubilair gekeken naar hoe de partijen de producten aan het eind van de gebruiksfase weer terug in de keten brengen. Bij de uitvraag moesten bedrijven met elk product kunnen aantonen hoe zij bijdragen aan de circulaire economie.”

“Voorheen stelden we onszelf niet de vraag wat er met het kantoormeubilair gebeurde, na afloop van de gebruiks- en levensfase. Daar bracht het circulaire inkooptraject verandering in."

Gispen kan het kantoormeubilair aan het eind van de gebruiksfase terugkopen tegen een vooraf bepaalde restwaarde. Daarmee wordt het bedrijf in staat gesteld om het gebruikte kantoormeubilair uit elkaar halen en te verwerken tot nieuwe grondstoffen. Of om ze in te zetten bij de ontwikkeling van nieuwe producten. Op die manier gaat de producent van kantoormeubilair efficiënt om met het gebruik van materialen en schaarse grondstoffen.

Daarnaast levert het circulaire inkooptraject als voordeel op dat Rabobank bij de uitvraag van kantoorinrichting goed kijkt naar wat ze zelf aan bruikbaar kantoormeubilair hebben. “De uiteindelijke samenstelling van de voorraad in gebouw Zilver is een mix van oud en nieuw”, zegt Teeuwen.

Circulair gecertificeerd

Circulair inkopen is voorlopig voor een belangrijk deel pionieren. De basisvoorwaarden die in andere conventionele inkooptrajecten tot in de puntjes zijn geregeld, moeten nog worden uitgewerkt. Teeuwen wijst erop dat bestaande duurzaamheidskeurmerken voor de inkoop van producten nog niet voldoende toegespitst zijn op de circulaire economie.

Hoog tijd dus voor een onafhankelijk certificaat of keurmerk, dat aantoont op welke manier bedrijven circulaire economie in de praktijk toepassen. Teeuwen: “Omdat we zelf geen inhoudelijke kennis van materialen en productieprocessen van de bedrijven hebben, zou een dergelijke certificering ons helpen bij het kiezen van bedrijven die de circulaire economie hoog in het vaandel hebben staan.”

“Ook voor andere organisaties zou het dan gemakkelijker zijn om circulaire inkooptrajecten te starten. Op dit moment moeten organisaties zelf invulling geven aan wat circulair betekent en hoe dit in het inkoopbeleid moet worden verwerkt. En dat neemt veel tijd in beslag.”

"Bij de uitvraag moesten bedrijven met elk product kunnen aantonen hoe zij bijdragen aan de circulaire economie.”

Gebruiker centraal stellen

De lessen uit de eerste pilot met circulair inkopen, kon Rabobank direct toepassen in een tweede inkooptraject. Dit keer voor het kantoor van het bedrijf in Eindhoven.

De opdracht voor het inrichten van de werkplekken werd uiteindelijk gegund aan Drentea. Dit Nederlandse bedrijf maakt bij zijn productieproces zoveel mogelijk gebruik van grondstoffen en energie uit hernieuwbare bronnen. Zo ontwikkelde Drentea het zogeheten Green Office Furniture-concept, waarin het concern duurzame materialen inzet zoals 100 procent recyclebaar staal, 95 procent recyclebare of biologisch afbreekbare grondstoffen en duurzaam hout afkomstig uit verantwoord beheerde bossen.

Naast werkplekken, zijn er voor het inrichten van de locatie in Eindhoven meer percelen gedefinieerd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan losstaand meubilair, bureaustoelen en verlichting. Per perceel is gedefinieerd of de uitvraag circulair aan de markt wordt uitgevraagd. Dat is immers niet altijd mogelijk. “De keuze voor welke percelen circulair worden ingekocht, is gebaseerd op ontwikkelingen in die betreffende markt.”

Volgens Teeuwen begint het vergroten van de kansen voor circulair inkopen bij bewustwording en bij het vroeg betrekken van verschillende stakeholders binnen de organisatie, die daadwerkelijk gebruikmaken van de gebouwen. Door bewust na te denken over het benutten van bestaand kantoormeubilair en de end-of-life fase van het meubilair, kan Rabobank zowel de economische als ecologische winsten behalen, die de circulaire economie biedt. Teeuwen: “En als we de gebruiker centraal stellen bij het inkooptraject door ze vroeg te betrekken in het proces, maken we het mogelijk om de waarde van de ingekochte producten zolang mogelijk te behouden. Ook dat is circulaire economie.”

Foto: Rabobank (Cropped by DuurzaamBedrijfsleven)