Dat stelt Back to Blue (een initiatief van Economist Impact en Nippon Foundation) in het recent gepubliceerde ‘Peak Plastics’-rapport. Volgens de stichting moeten de Verenigde Naties met veel ambitieuzer en uitgebreider plasticbeleid op de proppen komen. Gebeurt dat niet, dan bereiken we een piek in plasticgebruik pas na 2100.
765 miljoen ton plastic
Een aantal ontnuchterende cijfers over plastic: momenteel wordt maar liefst 99 procent van alle plastics nog gemaakt van olie. Minder dan 10 procent wordt gerecycled en bijna 75 procent belandt op afvalstortplaatsen of in het milieu. In 2000 werd er nog 234 miljoen ton plastic ‘geconsumeerd’. In 2019 was dat gestegen naar 460 miljoen ton.
Zonder drastische maatregelen stijgt dat getal in de aankomende jaren fors, voorspelt Back to Blue, naar 765 miljoen ton in 2040. In datzelfde jaar is de hoeveelheid plastic dat in de oceanen rond drijft misschien wel verdriedubbeld.
Geen ‘plasticpiek’ voor 2050
Werk aan de winkel dus. In het uitgebreide rapport wordt de impact van verschillende beleidsmaatregelen in kaart gebracht in negentien G20-landen, zoals een uitgebreider en breder gedragen verbod op single-use plastics en hogere belasting op zogeheten virgin plastics (lees: nieuw plastic, gemaakt van fossiele grondstoffen). Back to Blue onderzocht of deze maatregelen voor 2050 al tot een piek in plasticgebruik kunnen leiden.
Het antwoord: nee. Zelfs als de onderzochte maatregelen állemaal toegepast worden toegepast, is dat niet genoeg om de ‘plasticpiek’ voor 2050 te bereiken. ‘Het illustreert de omvang van de uitdaging die voor ons ligt”, stellen de makers van het rapport.
Verbod en belasting op plastic
Dat betekent overigens niet dat nieuw beleid omtrent plastic helemaal geen impact heeft, benadrukken de onderzoekers. Zo kan een belasting op het gebruik van nieuw plastic voor een versnelling van technologische innovatie en minder plasticgebruik zorgen. Een andere mogelijke route is Extended Producer Responsibility, een maatregel waarbij producenten van plasticproducten verantwoordelijk worden gehouden voor (een deel van) de collectie en recycling ervan. Hoewel dit het gebruik van plastics nauwelijks terugdringt, is het een onmisbaar onderdeel van de oplossing. Het zorgt namelijk wel voor meer afvalinzameling en -recycling, waardoor minder plastics in het milieu belanden.
Een verbod op onnodige single-use plastics heeft het meeste effect, concludeert Back to Blue. Als een dergelijk verbod wereldwijd wordt doorgevoerd, is het plasticgebruik in 2050 ‘slechts’ 1,48 keer hoger dan in 2019.
Strengere maatregelen
Om het stijgende plasticgebruik echt een halt toe te roepen zijn veel strengere maatregelen nodig dan nu überhaupt overwogen worden, stelt het rapport. Om echt effect te hebben, moet een wereldwijd verbod op single-use plastics bijvoorbeeld zo snel mogelijk ingevoerd worden. En de belasting op nieuw plastic moet aanzienlijk zijn, al noemen de onderzoekers geen specifiek getal.
‘Het doorvoeren van dergelijke maatregelen wordt lastig, maar het moet gebeuren’, concluderen zij in het rapport. ‘En zo snel mogelijk, want er is nu meer goodwill dan ooit bij de verschillende stakeholders om een doorbraak te realiseren.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
