Zo overweldigend het lawaai is dat van de sorteerinstallatie komt als deze wordt aangezet, zo fascinerend is het om de wirwar van loopbanden vol plastic deeltjes in actie te zien. De installatie wordt aan de voorkant gevoed met hard plastic afval dat via de milieustraat of bijvoorbeeld als bouw- en sloopafval bij Renewi terechtkomt. Een enorme shredder versnippert alles in kleinere deeltjes. Daarna volgt een verzameling van magneten, infraroodscanners, luchtblazers, zeven en wastrommels die er gezamenlijk voor zorgen dat onze plastic troep wordt gescheiden in achttien verschillende materialen.
Emmers, kratten en dashboards
De installatie kan op deze manier jaarlijks 24.000 ton harde kunststoffen verwerken; zo’n 6 ton afval per uur. In totaal wordt 75 procent van alle input gerecycled. Aandacht gaat in het bijzonder uit naar de stromen PE (polypropyleen) en PP (polyetheen) die met een zuiverheid van 95 procent uit het afval gehaald kunnen worden. Producenten geven de materialen een nieuw leven in harde kunststofproducten zoals emmers, kratten en dashboards van auto's.
Van virgin naar gerecycled plastic
Eén van die producenten is Tim Litjens, directeur van Capka, een bedrijf dat kunststof ladingdragers zoals pallets en kisten maakt. Litjens ziet dat steeds meer klanten overstappen van virgin naar gerecycled materiaal. “Wij kunnen ladingdragers van gerecycled materiaal al goedkoper aanbieden dan producten van virgin materiaal; dat was jarenlang de primaire drijfveer voor klanten. Nu wordt duurzaamheid een steeds belangrijker argument voor klanten om over te stappen van virgin naar gerecycled.” Litjens benadrukt dat de overstap naar gerecycled materiaal er een moet zijn voor de lange termijn. “Partijen die opportunistisch instappen, gaan er ook zo weer uit. Bij ons is het gebruik van gerecycled materiaal echt geïntegreerd is het hele productieproces.”
Faillissement Umincorp
Toch moet er nog veel gebeuren om de markt voor gerecycled plastic op gang te krijgen. Recent moest Umincorp nog faillissement aanvragen omdat het niet kon concurreren met goedkoop plastic uit het buitenland. Volgens Marc den Hartog, directeur Renewi Nederland is het een voorbeeld van hoe ‘tragisch’ de situatie is. “Je ziet dat er door het faillissement van Umincorp veel aandacht voor de situatie is gekomen. Het is echt een wake-upcall geweest dat we aan de slag moeten.”
‘Enorm spijtig’
Staatssecretaris Vivianne Heijnen, die de sorteerinstallatie opende, praat ook veel met recyclebedrijven die het lastig hebben. “Het faillissement van Umincorp is enorm spijtig. We moeten als overheid niet willen dat dit soort bedrijven omvallen. Samen met Invest-NL onderzoeken we hoe we organisaties door deze moeilijke fase kunnen ondersteunen."
Die ‘moeilijke fase’ duurt in ieder geval nog tot 2027, want pas dan gaat een nationale wet in werking die plasticproducenten verplicht om deels gerecycled plastic in nieuwe producten te gebruiken. Dat moet de vraag naar recyclaat doen stijgen. Maar voor sommigen bedrijven, Umincorp in het bijzonder, komt deze wetgeving dus te laat. De recyclingbranche verwacht dan ook een golf van faillissementen. Dat zou desastreus zijn voor de doelen die Nederland heeft om in 2050 volledig circulair te zijn en al het plasticafval te recyclen.
Level playing field
Nederland is op dit moment koploper in Europa als het gaat om recycling. Maar als recyclebedrijven een kans willen hebben, moet regelgeving op internationaal niveau worden opgetuigd en gehandhaafd. Dat laatste kan nog best een uitdaging worden, ziet vakhoogleraar Circular Chemical Engineering Kim Ragaert de Universiteit Maastricht. “Er wordt nog steeds heel veel meuk uit China geïmporteerd. Hoe gaan we zorgen dat zij met de EU gaan meebewegen? En hoe gaan we controleren dat Chinese producten met het label ‘bevat gerecycled materiaal’ dat ook daadwerkelijk bevatten?”
Samenwerken in de keten
Ondanks de onrust op de markt is Den Hartog ervan overtuigd dat de markt voor gerecycled plastic gaat opkomen. “Deze installatie is natuurlijk niet gisteren bedacht; het is onderdeel van een visie. Maar de realiteit is wel dat je verzekerd wilt zijn van voldoende afzet van de materialen die we hier sorteren. Deze kringloop moet je echt samen met de partijen in de keten opzetten.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in