Oprichter van Sheltersuit Bas Timmer is opgeleid als modeontwerper. “Ik begon met een eigen kledinglijn die steeds groter werd en in verschillende winkels kwam te liggen”, vertelt Timmer aan de telefoon. “Maar in 2014 kreeg ik het nare nieuws dat de vader van een vriend was overleden aan de gevolgen van onderkoeling. Hij was dakloos en de opvang was gesloten, waardoor hij op straat moest slapen.”
Daarop besloot Timmer het roer om te gooien. Hij wilde iets ontwerpen waarmee hij daklozen kon helpen. Als eenmalig project maakte hij honderd ‘Sheltersuits’: een waterdichte jas met slaapzak. Deze deelde hij via organisaties als het Leger des Heils uit aan daklozen. “De reacties waren heel goed”, zegt Timmer. “En ik merkte dat de waardering van anderen bij mezelf ook iets deed. Dus besloot ik ermee door te gaan. De komende jaren willen we de productie in Nederland opschalen naar 17.500 stuks per jaar.”
Het recyclen van spullen en die aan daklozen geven is niet nieuw. General Motors maakte bijvoorbeeld jassen van flessen.
Gerecyclede materialen
Na de Sheltersuit is daar dus onlangs de Shelterbag bijgekomen. Deze rugzak is lichter dan zijn voorganger en beter geschikt voor warm weer. “Beide ontwerpen worden gemaakt van resten afkomstig uit de textielindustrie, zoals tentdoekfabrikant Ten Cate”, zegt Timmer. “Als hier een weef- of verffout inzit, ontvangen wij ze. Verder gebruiken we (tweedehands) slaapzakkenof halen we ze op bij festivals. De banden van de rugzak worden gemaakt van autogordels en Auping levert nu de matjes.”
Hoeveel daklozen zijn er op de wereld?
Het is heel lastig om een accuraat beeld te krijgen van het aantal daklozen in de wereld. Definities verschillen en grip krijgen op mensen die niet op een adres ingeschreven staan is complex. Een mondiaal onderzoek uit 2015 gaat uit van 150 miljoen mensen.
‘Verborgen dakloosheid’ is al helemaal ingewikkeld te tellen. Dit zijn mensen die veel rondzwerven, regelmatig bij anderen slapen, of zich in sloppenwijken, parken of onder bruggen settelen. Daarom is de verwachting dat metingen in de praktijk vaak hoger uitvallen.
In Nederland hebben we de laatste jaren te maken met een enorme stijging van het aantal daklozen. Het CBS concludeerde dat het aantal daklozen is gestegen van 17,8 duizend in 2009 tot 39,3 duizend in 2019; een stijging van 120 procent. Opvallend is de stijging onder de groep van 18 tot 30 jaar en mensen met een migratieachtergrond. Beiden zijn het afgelopen decennium verdriedubbeld.
Vluchtelingen en daklozen
Alle materialen zijn gedoneerd en worden door eigen medewerkers geupcycled tot Sheltersuits en -bags. Met ateliers in Nederland en Zuid-Afrika heeft de NGO inmiddels meer dan 112 banen voor vluchtelingen en voormalig daklozen gecreëerd.
“Inmiddels lopen zo’n 15.000 daklozen met een van onze twee producten”, vertelt Timmer. “Naast Nederland leveren we in andere delen van Europa, zoals Lesbos, Samos, Frankrijk, Italië, Schotland en Engeland. Ook zijn we onderweg naar Zuid-Amerika en Los Angeles.”
Shitshow
Het succes van Sheltersuit geeft tegelijkertijd een gigantisch probleem bloot, weet Timmer. “Hoe meer je weet, hoe schrijnender het eigenlijk is. Zoveel personen leven in mensonterende situaties. Van LA, tot Lesbos en Den Haag, het is best wel een grote shitshow. In de ideale wereld zijn er geen daklozen, maar ik vraag me af of dat realistisch is. Maar zolang mensen buiten leven, zullen wij ons best doen ze te beschermen.”
Wil je weten welke Nederlandse bedrijven bezig zijn met de circulaire economie? Vind ze in onze database
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in