En dat is precies wat anesthesioloog Roland van Wandelen doet. Hij werkt in het Bravis ziekenhuis in Roosendaal en verzorgt als anesthesioloog de verdoving van patiënten voor een operatie. In het Bravis ziekenhuis vinden jaarlijks zo’n 16.000 tot 18.000 operaties plaats. De patiënt wordt tijdens de operatie onder narcose gehouden door narcosegassen. Twee derde van alle operaties wordt met narcose gedaan en een derde met plaatselijke verdoving. “Al die gassen komen in onze atmosfeer en veroorzaken een groot deel de milieu impact van de gezondheidszorg", ziet Van Wandelen.
Hoe zorg jij voor snelle verduurzaming?
“Duurzaamheid binnen het ziekenhuis is de afgelopen jaren een steeds belangrijker thema geworden. Ik wil mijn werk als anesthesioloog goed blijven doen. En de beste manier om narcose te sturen is door een patiënt onder narcose te houden met narcosegassen: sevofluraan of desfluraan. De patiënt ademt tijdens de narcose via een beademingsbuisje in de longen de narcosegassen in. De patiënt neemt het op, en ademt 99 procent van de gassen weer uit. Die gassen móét je afzuigen, want de hele operatiekamer staat vol mensen die moeten werken. De narcosegassen worden afgevangen, maar gaan door de schoorsteen van het ziekenhuis naar buiten.
En dat zorgt voor een enorme hoeveelheid broeikasgassen die vrijkomt. Narcosegassen zijn namelijk 130 keer sterker dan CO2 en blijven bovendien veel langer hangen in de atmosfeer. Daarom móéten we er iets mee doen. Vier jaar geleden kwam een bedrijf in Duitsland met een systeem waarmee je narcosegassen kan opvangen. Ze ontwikkelden potjes met een kokosfilter waar de narcosegassen zich aan binden. Daardoor komen ze niet meer vrij in de atmosfeer."
Gebruiken jullie al gerecycled narcosegas?
“Nee, nog niet. Het recyclen van de narcosegas is al mogelijk, maar het wachten is nu nog op een nieuwe certificering om het gas opnieuw te gebruiken. Maar de wil is er zeker. In het begin zal de prijs een stuk hoger zijn dan huidige narcosegassen die we uit het buitenland halen. Dat is vaak het probleem met verduurzamen: standaardtoepassingen zijn vaak zo geoptimaliseerd dat het heel goedkoop is. Maar ik ben ervan overtuigd dat het op een gegeven moment rendabel wordt.”
Wat voor type leiderschap heb je daarvoor nodig?
“Binnen het Bravis ziekenhuis heb ik het initiatief genomen om narcosegassen op te vangen omdat ik erin geloof dat we de wereld een stukje beter moeten achterlaten. Mijn gedachte was: hoe kan ik voor elkaar krijgen wat ik wil? Volgens mij is het niet de manier om mensen te vertellen wat ze moeten doen. Het werkt juist wél om ze enthousiast te maken en gemotiveerd mee te krijgen.”
En hoe krijg je mensen mee?
“Een tijd geleden zijn we gestopt met lachgas, net als veel andere ziekenhuizen in Nederland omdat het zeer vervuilend is. Dat was een goed moment om de discussie te starten over de impact van narcosegassen op het klimaat. Door feiten te verzamelen en ze te verspreiden, kun je mensen achter je scharen.
En dat ging eigenlijk vrij snel. Veel mensen zien de noodzaak om te vergroenen. Ook het ziekenhuis ging mee. Nu duurzaamheid steeds belangrijker is, is het voor ziekenhuizen ook een mooie stap om daarop in te springen. Maar het is ingewikkelder dan dat het op het eerste oog lijkt. Er moest namelijk een aanpassing aan het beademingstoestel plaatsvinden. Het kost ons ieder jaar 25.000 euro, maar op een ziekenhuisbegroting van 330 miljoen euro is dat peanuts.
In Nederland zijn we het eerste ziekenhuis die dit toepast. Nu hebben een stuk of tien andere ziekenhuizen aangegeven dat ze hiermee willen starten. Je merkt het om je heen: iedereen is bezig met verduurzamen. Ook het ziekenhuis.”
Welk doel heb je voor ogen?
“Mijn doel is om op de beste manier voor de patiënt narcose uit te voeren en dat is mét narcosedamp. Dat wil ik blijven doen op een manier die het milieu zo min mogelijk belast. Het helpt heel erg dat het besef steeds groter wordt onder ziekenhuizen, en daarbuiten. Narcosegassen zijn natuurlijk slechts één probleem in het ziekenhuis. Denk maar eens aan alles wat we weggooien, alle plasticverpakkingen en instrumenten voor eenmalig gebruik. Het gaat erom dat je de trein helpt duwen. En uiteindelijk doe je het ook voor het nageslacht, want ik wil dat de generatie van mijn kinderen ook een mooi leven hebben op deze aarde.”
Schrijf je in voor onze Newsbreak: iedere dag rond 12 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere middag rond 12 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze Newsbreak.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in