In maart verruilde Melvin Kizito Nairobi voor Delft. Inmiddels woont de Keniaan in Sittard, fietst hij naar zijn kantoor en heeft hij de Nederlandse directheid helemaal omarmd. Alleen de ‘Tikkie-cultuur’ wil nog niet echt wennen. “Als iemand in Kenia eten voor je koopt, dan krijg je dat gewoon. Als je hier voor iemand betaalt, komt daar vaak een Tikkie achteraan. Tsjah, efficiënt is het wel, haha.”
Van businessidee naar winstgevend bedrijf
Kizito heeft tegenslag naar tegenslag gehad, maar zijn doel – een oplossing vinden voor het enorme aantal luiers dat op de vuilnisbelt belandt – blijft recht overeind. Inmiddels verhuisde hij van Kenia naar Nederland en is zijn bedrijf gevestigd op de Brightlands Chemelot Campus.
Kizito emigreerde naar Nederland om van een businessidee een winstgevend bedrijf te maken. Met Alkyl Recycling BV werkt hij aan de ontwikkeling van een duurzaam en energie-efficiënt proces rondom het recyclen van absorberende hygiëneproducten, zoals luiers en maandverband. Afgelopen zomer tekende hij een contract bij Brightlands, waar hij op de Chemelot Campus gebruik maakt van alle faciliteiten en expertise rondom chemische processen.
Recyclingproces voor luierafval
Aan Kizito’s emigratie ging een lange weg vooraf. In 2019 wordt het zaadje geplant. Hij past dan veel op zijn kleine nichtje, en ziet de stapels luierafval almaar groeien. “Samen met twee collega’s van de Universiteit van Nairobi besloten we een chemisch recyclingproces voor luierafval te ontwikkelen. Kenia heeft geen goed werkend afvalsysteem, en er slingeren overal luiers rond. Het probleem met luiers is dat ze heel langzaam verteren, enorm stinken en heel vervuilend zijn.”
Als de drie wetenschappers bestaande manieren om dit probleem op te lossen bestuderen, zien ze al snel dat er weinig opties bestaan. Zodra je luiers verbrandt, komen er giftige stoffen vrij, want het product bestaat uit chemische componenten. De mannen formuleren een chemisch proces dat luiers kan verwerken en ze schrijven zich in voor een klimaatinnovatieprogramma genaamd ClimateLaunchPad, partners van het Europese Instituut van Innovatie en Technologie (EIT) in Nairobi. In een sneltreinvaart leren ze hoe ze hun idee kunnen omzetten in een levensvatbaar businessformat.
Nummer één in Kenia, Afrika én de wereldwijde competitie
Als ze hun idee pitchen tijdens een nationale competitie, worden ze nummer één in Kenia. Ook in de Afrikaanse én de wereldwijde competitie eindigen ze als eerste. Met 22.000 euro aan prijzengeld op zak, besluiten ze dat het tijd wordt om een officieel bedrijf op te richten.
Kizito: “Tot dat moment waren we een paar jongens met een leuk idee. Toen hebben we LeafyLife opgericht. Het idee was simpel: we verzamelen de luiers, reinigen ze chemisch, we extraheren de houtpulp en maken daar bio-ethanol van, een brandstof waarmee je kunt koken. Armere families verbranden vaak kool, hout of zelfs plastic, omdat gas te duur is. Die brandstoffen zorgen voor veel vervuiling binnenshuis. Zo losten we twee problemen op: we recyclen chemisch afval én zorgen voor een gezondere leefomgeving.”
Chemische recycling van luiers
Maar, zoals dat gaat met start-ups, bleken er veel haken en ogen aan het idee te zitten. Zo kwamen de ondernemers erachter dat veel luiers niet uit houtpulp, of cellulose, bestaan, maar uit synthetische vezels. En die kun je niet omzetten in bio-ethanol. Ook bleek dat er heel veel luiers nodig zijn om een kleine hoeveelheid brandstof te produceren. “Onze focus is toen verlegd naar chemische recycling van de luiers op een efficiënte manier, het hele bio-ethanol gedeelte hebben we laten zitten. Wij extraheren luiermaterialen; plastic, houtpulp en absorberende gel. Deze materialen worden vervolgens gebruikt als secundaire grondstoffen om andere producten te maken, zoals plastic films, kattenbakvulling, viscose en industriële absorptiemiddelen.”
Met het prijzengeld willen de mannen een laboratorium opzetten om hun proces verder uit te werken en te testen. Ze kloppen aan bij het Nationaal Onderzoeksinstituut van Kenia en vragen een labruimte aan. Na acht maanden krijgen ze te horen dat ze niet geaccepteerd zijn. “Onze universiteit beschikt ook niet over de infrastructuur en een framewerk voor start-ups als de onze. Bij het zoeken naar een laboratorium liep het stuk zodra we vertelden dat we luiers willen recyclen. Het is giftig afval en een chemisch proces, dat durfden veel instanties niet aan.”
Een eigen laboratorium
Eind 2020 vinden ze, na een zoektocht van bijna een jaar, een commercieel gebouw dat de uitdaging aandurft. Dit alles vindt plaats tijdens Covid-19. “Omdat we de EIT-wedstrijd hadden gewonnen, werden we onderdeel van een globaal incubatieprogramma met vijftien andere top start-ups van over de hele wereld. We zouden de bootcamps in het buitenland volgen, maar vanwege Covid-19 ging alles van real-life naar Zoom”, vertelt Kizito.
Ondanks alles voeren de ondernemers begin 2021 de eerste chemische testen uit in hun eigen laboratorium. Het moeilijkste van het recyclingproces, is dat luiers uit super absorberende stoffen bestaan. “Het gaat om substanties die tot vierhonderd keer hun eigen gewicht in water kunnen absorberen. Je kunt de luiers dus niet reinigen met water.” De wetenschappers ontwikkelen een chemisch proces dat de absorberende functie van het materiaal ontmanteld. Naast de ontlasting, moeten ook de moleculaire contaminatie verwijderd worden. Dat zijn alle overige stoffen, zoals hormonen, enzymen en medicijnresten.
Kizito: “Luiers bestaan uit drie materialen: 26 procent is plastic, 50 procent houtpulp en 15 procent is absorberende moleculen. Wij hebben een manier ontwikkeld om die materialen van elkaar te scheiden.”
Verhuizen naar Nederland
De volgende stap is hun proces verplaatsen naar een echte reactor. Daarvoor hebben ze de expertise van een ingenieur nodig en financiering. Beide factoren zijn moeilijk te vinden. “We liepen er opnieuw tegenaan dat er in Kenia een gebrek is aan kennis en faciliteiten. We schreven ons in voor twee competities om aan geld te komen. Een daarvan was de No Waste Challenge in Amsterdam.
LeafyLife wint en twee van de drie co-founders nemen de award in Amsterdam in ontvangst en volgen een bootcamp. Terug in Kenia blijft Kizito zitten met het gevoel dat ze niet genoeg steun krijgen.
In Nederland werd hij gewezen op het start-up visa en hij besluit zich in te schrijven. “Uiteindelijk zijn we in december vorig jaar aangenomen bij het validatielaboratorium van incubator Yes!Delft. Daar hebben we moeten bewijzen dat ons probleem ook een probleem is in Europa en hebben we een heel intensief onlineprogramma gevolgd.”
Het bewijs dat luierafval ook in Europa een probleem is, komt er. Dan volgt een belangrijk moment. Kizito besluit een enkeltje te boeken en neemt het risico om zonder geld te emigreren naar Nederland en zijn ambities te volgen. “De andere oprichters hebben besloten die stap niet te wagen. Dat was heel moeilijk, want al die tijd zijn we met z’n drieën geweest. Maar ik snapte hun keuze volledig.” Vanaf dat moment staat de ondernemer er alleen voor, al hoopt hij wel dat zijn twee mede-oprichters hem later alsnog weer komen verstreken.
Alkyl Recycling
Kizito richt een nieuw bedrijf op, LeafyLifes is immers van hun drieën. Alkyl Recycling staat voor een nieuw begin. De mensen die hij ontmoet tijdens de bootcamp in Amsterdam helpen hem financiering te regelen en tijdens zijn eerste maanden woont hij in een studentenhuis in Delft, waar hij snel vrienden maakt.
Sinds september heeft hij een kantoor op de Brightlands Chemelot Campus en toegang tot de laboratoria. Over drie jaar moet er een demoplant zijn die vijftienduizend kilo luiers per dag kan verwerken en wil hij samen met afvalverwerkingsbedrijven een markt creëren voor absorberend afvalproducten.
Als hij een ding heeft geleerd in de afgelopen vier jaar, is het dat je altijd moet doorzetten. “Als je een idee hebt, moet je rigoureuze beslissingen durven maken. Je bent in staat tot zoveel meer dan je zelf denkt. Ik wil laten zien dat je niet alleen impact op het milieu kunt hebben, maar dat er achter een circulaire economie ook een verdienmodel zit. Kijk: we zullen luiers en andere absorberende hygiëneproducten altijd nodig hebben. Het gaat er om dat we een manier vinden om de afvalstroom die ze veroorzaken, goed te managen.”
Het bericht Met Alkyl wil Melvin Kizito de wereld verlossen van luierafval verscheen eerst op Innovation Origins.
Meer lezen over afvalverwerking?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
