“Mest is langzaam verworden tot een onkostenpost en lastpost”, zegt Henny Swinkels, director corporate affairs van kalfsvleesproducent VanDrie Group in Mijdrecht. Dat is volgens hem te wijten aan de afschaffing van het melkquotum in 2015, dat leidde tot meer mestproductie. Een deel van deze mest wordt gebruikt als groeiverbeteraar van gewassen door de mest uit te rijden op het land.
Een ander deel kan, wegens strenge richtlijnen, echter niet op reguliere wijze worden verwerkt. Dit overschot wordt gezien als afval. Swinkels: “Dat terwijl er in mest zeer waardevolle stoffen zitten, zoals mineralen, vitamines, antibioticaresten en verschillende andere stoffen die we kunnen hergebruiken. Wereldwijd gaat er aan een aantal van deze mineralen een tekort ontstaan.”
Mest vol Waarden
Vooralsnog is het echter niet mogelijk om alle stoffen uit mest te halen en die te gebruiken als nieuwe grondstoffen. In het project Mest vol Waarden zoekt Wageningen University & Research (Wur) in samenwerking met verschillende partijen uit de kalversector een oplossing. Doel van het project, dat in 2012 werd opgestart door VanDrie Group en de Wur, is om met innovatieve raffinagetechnieken de waardevolle componenten uit de mest te destilleren.
“We bekijken hoe we de waardevolle stoffen uit mest kunnen halen, zoals gebeurt met het kraken van olie. We willen geen mest verbranden of vergisten, maar er juist meer waarde uit halen”, legt Swinkels uit.
Het kraken van mest biedt volgens de director dan ook een oplossing voor twee problemen: het overschot en het tekort aan grondstoffen. Als voorbeeld noemt Swinkels fosfaat, dat in mest aanwezig is. Om het fosfaatoverschot te verminderen, wordt mest in veel gevallen verbrand of vergist tot groen gas. Hierbij gaan de in de mest aanwezige stoffen, zoals fosfaat, grotendeels verloren. Swinkels: “Dat terwijl we over twintig jaar naar verwachting een tekort aan fosfaat hebben. Laten we deze stof dus uit de mest halen en gebruiken als waardevolle grondstof voor bijvoorbeeld kunstmest en compost.”
Overlast voor de maatschappij
Het verwaarden van mest is daarnaast van belang voor VanDrie Group. “VanDrie Group is ketenproducent van kalfsvlees. Wij hebben de hele keten in hand: van de opvang van de kalveren, de voederproductie, slachterijen en marketing en promotie. Wij zijn er sterk in geïnteresseerd dat mest geen probleem wordt, maar dat we qua verwaarding het maximale uit onze keten halen", aldus Swinkels.
"Alleen op die manier is het mogelijk om efficiënter te produceren, met minder belasting voor de maatschappij en de omgeving. Ons doel is de eventuele overlast van onze productie, zoals mest, terug te dringen. Daarom zijn we sterk geïnteresseerd in het vinden van oplossingen.”
Praktijkproeven
Momenteel bevindt het project zich in de tweede fase, die in mei wordt afgerond. Op basis van de onderzoeksresultaten uit deze fase moeten vanaf eind 2017 of begin 2018 proefprojecten van start gaan. De proefopstelling is volgens Swinkels essentieel voor de verdere uitvouw van het project. “We gaan onderzoeken of het systeem écht werkt en rendabel is. Tegelijkertijd onderzoeken we de ideale vorm van plaatsing, zodat we uitspraken kunnen doen over de vorm en plaatsing van dergelijke installaties in de toekomst.”
Voor de uitvoer van de praktijkproeven zijn de onderzoekspartijen op zoek naar middelen. Die moeten vanuit de hele sector komen, maar ook partijen uit andere sectoren kunnen bijdragen. Daarnaast bekijken de onderzoekspartners wat er vanuit de Nederlandse overheid beschikbaar is en of er ruimte is in Brussel. “Het is niet zo eenvoudig. Er zijn veel innovatieve projecten, maar je loopt altijd tegen een tekort voor financiële middelen aan”, weet Swinkels.
Volgens de director werken ook andere partijen aan vergelijkbare projecten of projecten met raakvlakken. De partners van Mest vol Waarden proberen deze bedrijven aan zich te binden. “Dat is een van onze uitgangspunten; hoe kunnen we met gelijkgestemden samenwerkingen vinden, zodat we een hogere efficiëntie kunnen behalen?”
De projectpartners hopen in 2018 een oplossing te hebben voor de verwaarding van mest. Swinkels: “Deze oplossing op grote schaal toepassen staat gepland voor 2020. Maar dat zijn gedachten op basis van de onderzoeksgegevens die we hebben, dat is nog geen wet van Meden en Perzen.”
Duurzame bedrijfsvoering
Het project Mest vol Waarden sluit volgens Swinkels volledig aan op de visie en missie van de VanDrie Group. “Wij gaan met respect om met dieren en omgeving. Dit betekent dat we zoveel mogelijk van het kalf gebruiken”, legt de director uit.
Vierkantswaarding, noemt het bedrijf dat. Daarbij brengt de VanDrie Group elk onderdeel van het dier tot waarde. “De huid, de botten, het bloed en de mest: alles krijgt een waardevolle bestemming. Zo leveren we huiden aan de leersector en bloed aan de farmaceutische industrie voor de productie van medicijnen. Het gaat dus over de volle breedte.”
Volgens Swinkels is deze verwaarding een belangrijk aandachtspunt voor het bedrijf. “Wanneer we denken aan de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen, dan is het zaak dat we zorgvuldig omgaan met grondstoffen. Als je daar met de juiste bedrijfsvoering aan werkt, dan is zo’n aanpak geen kostenpost, maar een bijdrage aan je resultaat.” Daarnaast kan een dergelijke aanpak rekenen op maatschappelijke acceptatie, meent de director. “De omgeving stelt circulaire economie en hergebruik op prijs. Ik vind dat we daaraan tegemoet moeten komen.”
Foto: VanDrie Group
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in