Wie denkt aan kunstgras, denkt vaak aan hockey- en voetbalvelden, rubberen korrels of plastic matten. En misschien niet direct aan duurzaamheid. Toch biedt kunstgras wel degelijk een uitkomst in de verduurzaming van onze maatschappij, bijvoorbeeld als speelvelden op scholen. “Kunstgras is geen vervanger voor echt gras, maar wel voor bestrating of voor plekken waar geen gras kan groeien”, ziet Jasper Eppingbroek, managing director van LimeGreen.
Het team van LimeGreen is al sinds 2007 actief in de wereld van kunstgras. Eppingbroek begon al op jonge leeftijd met een bedrijfje en legde tuinen aan bij mensen thuis. “Voornamelijk voor speelplezier.” De jaren verstreken tot er iets aan Eppingbroek begon te knagen. “Wat gebeurt er met al die kunstgrasmatten als ze versleten en aan vervanging toe zijn?" Hij ging in 2021 als Managing Director aan de slag bij LimeGreen, een startup in de wereld van kunstgras. “We willen naast mooie en recreatieve kunstgrasvelden iets positiefs bijdragen aan de wereld. Met LimeGreen proberen we de kunstgrasmarkt in beweging te krijgen om te veranderen.”
LimeGreen is een nieuw merk in de kunstgraswereld en ontwikkelt sinds begin 2021 duurzaam en circulair kunstgras voor tuinen en vooral voor speelveldjes. “Wanneer kinderen op een schoolplein gaan voetballen gebeurt dat vaak op echt gras of op stenen. Je kunt je voorstellen dat echt gras binnen de kortste keren kapot is. Bij regen een modderpoel en in de warme zomers veranderen deze intensief gebruikte speelplekken in kaalgespeelde stoffige veldjes. Voetballen op tegels is ook niet ideaal: je kunt hard vallen en je goed bezeren. Bovendien zijn tegels niet waterdoorlatend.”
Daarom is kunstgras een ideale uitkomst, ziet Eppingbroek. “We vergroenen de speelvelden op scholen waardoor kinderen weer kunnen buitenspelen.”
Meerdere plasticsoorten
Veel kunstgras is gemaakt uit meerdere plasticsoorten. “Zo’n 90 procent van de kunstgrasmarkt verkoopt grasmatten die uit twee of meer grondstoffen bestaan. Dat maakt recycling heel lastig. Vaak worden de bestaande producten gedowncycled”, zegt Eppingbroek.
Om deze producten te kunnen recyclen zou het product helemaal uit elkaar moeten worden gehaald. Het uit elkaar halen van die plasticsoorten kost meer energie en dus ook meer geld en wordt om die reden niet gedaan. “Daardoor blijft er materiaal over dat niet meer zo zuiver is als de oorspronkelijke grondstof: het materiaal kan niet opnieuw ingezet worden voor nieuwe grasmatten en wordt dus gedowncycled.”
Eén grondstof
Bij LimeGreen ontwikkelde Eppingbroek met zijn team een kunstgrassoort die uit één grondstof bestaat. Dat betekent dat het kunstgras aan het einde van de levensduur, vaak na zo’n 10 tot 15 jaar, opgehaald en gerecycled kan worden tot kunststofkorrels. De kunststofkorrels kunnen weer als grondstof dienen voor nieuw kunstgras. “Zo zijn we helemaal circulair.” Bovendien kost het verwerken van één grondstof veel minder energie.
Eppingbroek noemt dit unieke kunstgras ‘ONE-DNA’; het bestaat uit slechts één plasticsoort. “Wij zijn nu in staat om de complete mat en de grasvezels uit deze ene polymeer te maken. Ook voor het vastzetten van de vezel in de mat wordt geen ander materiaal gebruikt. Aan het einde van de levensduur kan deze mat probleemloos hergebruikt worden en kan er een nieuwe kunstgrasmat of kunstgras mee gemaakt worden.”
De verwerking van de ONE-DNA kunstgrasmatten worden bij GBN AGR in een apart recyclingproces verwerkt, los van de traditionele kunstgrasmatten. Na recycling kan het materiaal door leverancier van kunstgrasvezel TenCate Grass worden ingezet als grondstof voor nieuwe producten, hierdoor zijn minder virgin grondstoffen nodig. “Zo focussen we ons maximaal op circulariteit, minimaliseren we de inzet van grondstoffen en verlagen we de CO2-footprint aanzienlijk van zowel productie als recycling van het gras”, aldus Eppingbroek.
Systeemdenken
De grasmatten van LimeGreen kunnen een belangrijke rol spelen in de leefbaarheid van stedelijke gebieden. Op plekken waar bestrating of beton ligt kunnen de matten een uitkomst bieden. “We hebben steeds meer te maken met extreme regenbuien. Daardoor staan de straten steeds vaker blank. Er valt in één keer te veel regen om goed af te voeren.”
In tegenstelling tot beton laat het kunstgras van LimeGreen water door. “Middels verschillende oplossingen die LimeGreen biedt kunnen we een systeem bouwen dat regenwater langer vasthoud en gedoseerd afgeeft aan de bodem”, zegt Eppingbroek. “Daardoor wordt de waterafvoer in de stad ontlast. En dat is van groot belang, omdat we steeds vaker te maken krijgen met periodes van extreme droogte en hevige regenval.”
Wetenschappelijk onderbouwde uitspraken
Eppingbroek vindt het belangrijk dat het bedrijf uitspraken doet die wetenschappelijk onderbouwd zijn. “Veel kunstgrasbedrijven beweren dat hun product honderd procent recyclebaar is. Maar doordat het uit meerdere plasticsoorten bestaat, zal het recyclede materiaal nooit zo zuiver zijn als het oorspronkelijke materiaal. En dat leidt tot waardeverlies en dus downcycling”.
Take-Back programma
Om de kunstgrasrestanten en het gebruikte, vervuilde kunstgras daadwerkelijk bij GBN AGR te krijgen, richt LimeGreen twee stromen in. De eerste stroom bestaat uit al het snijafval van de grasmatten. Dat wordt verzameld in LDPE zakken en bigbags bij LimeGreen partners. De tweede stroom komt binnen via het Take-Back programma van het bedrijf. Daarmee wordt afgedankt gras aan het einde van de levensduur ingezameld en gerecycled door GBN AGR.
Dat werkt als volgt: via een app wordt een project met ONE DNA kunstgras traceerbaar gemaakt. De gebruiker wordt meermaals gewezen op de recyclebaarheid van het gras. Na jaren van gebruik meldt de gebruiker van het gras de grasmatten aan voor recycling. Het oude kunstgras wordt door een hovenier of uitvoerder van het project ingenomen. Vanuit daar wordt het oude kunstgras afgevoerd naar GBN AGR.
Voor LimeGreen heeft Eppingbroek door onafhankelijke testinstituut SGS laten vaststellen dat hun kunstgras, ONE-DNA, compleet hergebruikt kan worden. Zelfs na tien tot vijftien jaar intensief gebruik. “Ons product is honderd procent circulair. Zowel de grasvezel als de mat kunnen voor nieuwe, hoogwaardige toepassingen worden gebruikt.”
Uitdaging bij installatiebedrijven
Voor nu ziet Eppingbroek dat de grootste uitdaging zit in de bewustwording van installatiebedrijven. “Wanneer jij een kunstgrasveld wil aanleggen, neem je contact op met een installatiebedrijf. Zij hebben een bepaald aanbod en zijn vaak niet op de hoogte van de duurzaamheidsvraagstukken.”
Dat stukje bewustwording moet volgens Eppingbroek echt nog veranderen. “In Nederland, Engeland en België komt het probleem steeds meer in beeld, maar in een land als Spanje minder”, zegt hij. “Daar leggen ze rustig vele vierkante meters kunstgras aan zonder dat iemand zich afvraagt wat er daarna mee gebeurt”, ziet hij. “Dan belandt in de meeste gevallen op de stort en gaat het in de verbrandingsoven, hierdoor gaan dure grondstoffen verloren en hebben we steeds weer nieuwe grondstoffen nodig.”
Veranderaars
Eppingbroek is optimistisch ingesteld. “We zijn in korte tijd al succesvol in veel landen binnen Europa, maar ook in Amerika en Australië. Dat zijn vaak bedrijven, Changemakers zoals wij ze noemen, die al vele jaren actief zijn in de kunstgras-branche en aanvoelen dat ONE DNA de toekomst is en intrinsiek gemotiveerd zijn om de markt mee te veranderen. We hebben nog zo veel te winnen.” Zodra klanten en installatiebedrijven het voordeel van duurzaam kunstgras inzien, gaat het volgens Eppingbroek snel. “Wij maken hoogwaardige producten, dus mooie en functionele grassen die qua prijs gelijk liggen met andere hoogwaardige kunstgrassen.”
De stortkosten voor het afvoeren van oud en vergaan kunstgras is zo’n 300 euro per ton. Eppingbroek: “Die stortkosten zijn bij ons niet aan de orde. Middels het Take Back programma kun je ons circulaire gras gratis afleveren bij recyclebedrijven.” Daarmee wordt de drempel om voor duurzaam kunstgras te kiezen steeds lager.
Dit artikel is gemaakt door een van onze expertredacteuren in samenwerking met onze partner. Change Inc. werkt met partners die de klimaattransitie aanjagen. Zij kunnen cases presenteren waar anderen zich aan kunnen optrekken en zijn eerlijk over de uitdagingen. Niet één bedrijf is al 100 procent duurzaam, maar veel zijn onderweg. Dankzij ons partnermodel zijn onze artikelen gratis toegankelijk voor iedereen. Benieuwd naar onze partners? Klik hier.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in