In de nota spreekt Hagen de minister van Economische Zaken en Klimaat en de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu aan om actie te ondernemen aan de hand van 16 voorstellen.
Een echt probleem
Mode vervuilt de planeet. Kledingproductie stoot meer broeikasgassen uit dan de lucht- en scheepvaart bij elkaar en de toxische chemicaliën die ervoor worden gebruikt vergiftigen ecosystemen. Consumenten kopen steeds meer kleding, maar gooien het ook sneller weg en 99 procent daarvan wordt niet gerecycled maar gedumpt. Dat is het equivalent van 764 duizend vuilniswagens aan kostbare grondstoffen.
In de circulaire economie waar Nederland op aanstuurt worden leefomgeving, natuur en biodiversiteit beschermd. Daarom moet het duurzaamheidsbeleid rondom kledingproductie worden aangescherpt en dat is precies wat D66 met deze nota wil bereiken.
Radicale transparantie
Merken communiceren graag dat ze bezig zijn met duurzaamheid – ook als die acties in de praktijk niet veel voorstellen of zelfs onjuist zijn. 40 tot 60% van de ‘groene claims’ in de markt is dan ook misleidend, zo staat in de nota. Dat heet ‘greenwashing’ en het is verboden, maar overtredingen worden amper bestraft. D66 wil de boetes daarom verhogen tot 1 procent van de winst.
Lees ook: Onderzoek wijst uit: H&M doet aan greenwashing
De partij wil greenwashing ook voorkomen door de informatieplicht rondom duurzaamheid uit te breiden. Teruggestuurde items kunnen bijvoorbeeld vaak niet meer worden verkocht en belanden dan op de afvalstapel. De consument die drie maten bestelt is zich daar niet van bewust. D66 wil daarom dat er tijdens de winkelervaring informatie wordt verstrekt over het retourbeleid.
Een ander voorstel rondom transparantie is om een klantvriendelijke eco-score voor kleding te ontwikkelen, zoals de nutri-score op voeding. Er komt een ‘digitaal productpaspoort’ aan, maar dat is vooral gericht op interne partijen zoals recyclers en sorteerders.
Tenslotte wil D66 dat het ACM onderzoek gaat doen naar keurmerken. Daar zijn er te veel van en daardoor schieten ze hun doel om overzicht te geven voorbij. D66 pleit voor een top 10.
Maak producenten verantwoordelijk
62% van de weggegooide kleding eindigt als gemeentelijk afval, staat in de nota. Indirect betaalt de consument daar dus voor. Met de invoer van de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) gaan bedrijven een paar cent per kilo betalen voor de verwerking van hun afval.
Volgens D66 is dat niet genoeg. De partij wil de tarieven kostendekkend te maken, zodat oude kleding met de middelen uit het fonds hoogwaardig kan worden gerecycled. De UPV biedt bovendien geen extra prikkel voor merken om hun productontwerp te herzien, stelt Hagen in de nota. Er moeten verschillende tarieven in het voordeel van producenten die al bezig zijn met recyclen.
Microplastics bannen
Ruim twee derde van de voor kleding geproduceerde stoffen is synthetisch, zoals acryl of fleece. Die vezels zijn niet alleen gemaakt van schaarse fossiele brandstoffen, er komen tijdens de eerste 5 tot 10 wasbeurten ook microplastics vrij. Dat aandeel is goed voor 35% van het plastic in de oceaan.
Daarom wil D66 een maximum voor vezelverlies instellen en microplastics-filters in de wasmachines van producenten en van consumenten verplichten.
Circulariteit versnellen
Bedrijven die hun producten circulair ontwerpen concurreren moeilijk op de overvolle kledingmarkt. D66 wil daarom dat de overheid een bemiddelende rol op zich neemt en hen helpt opschalen.
Een van de voorstellen is om recyclers aan Nederlandse brandverzekeraars te helpen. Zij worden vaak afgewezen door het hoge risico. Een ander idee uit de nota is om regels voor de uitverkoop te reguleren om de concurrentiepositie van circulaire merken te versterken. Tenslotte wil D66 duurzame materialen aantrekkelijker maken door op Europees niveau belastingen te heffen op nieuwe, schaarse grondstoffen.
Geen ideeën maar actie
Niet alle voorstellen uit de nota betreffen praktische oplossingen. Zo wil D66 ‘afval’ en ‘(on)duurzaamheid’ herdefiniëren en ‘belemmerende wet- en regelgeving onder de loep nemen’. Het is de vraag of het overeenstemmen van die ‘ideeën’ de tijd, het geld en de energie van bestuursleden waard zijn. Het klimaatprobleem vraagt immers om snelle actie.
De volledige Initiatiefnota Kleding kun je hier lezen
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: iedere dag rond 07.00 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze dagelijkse nieuwsbrief.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in