De automotive-sector staat onder steeds meer maatschappelijke en politieke druk om te innoveren - de rel rondom de sjoemeldiesel van Volkswagen heeft daar zeker aan bijgedragen - en steeds meer autobouwers erkennen dat. Zo ontwikkelen zij bijvoorbeeld elektrische auto's of hybrides. Maar er zijn meer mogelijkheden voor verduurzaming van de automotive-industrie.
Grondstoffen
Renault, actief in 125 landen, is een multinational die kansen ziet in het toepassen van circulaire stromen in zijn productieketens. De Franse autofabrikant, die alleen al in 2014 2,7 miljoen nieuwe auto's bouwde, wil dit doen door de gehele levenscyclus van een auto mee te nemen in zijn duurzame uitgangspunten, van productie en gebruik tot het uiteindelijk hergebruiken van zo veel mogelijk onderdelen en grondstoffen.
In totaal maken onbewerkte grondstoffen circa 20 procent van de nieuwprijs van een auto uit. Door een toenemende schaarste zal dit aandeel in de toekomst verder oplopen. Daarmee lopen bedrijven het risico dat hun producten te duur worden. Ook de leveringszekerheid kan in gevaar komen.
Jaarlijks reviseert Renault 30.000 motoren, 20.000 versnellingsbakken en 16.000 brandstofinjectiesystemen
Renault probeert op verschillende manieren grondstoffen opnieuw te gebruiken. Het doel is om dit jaar 33 procent van alle grondstoffen voor nieuwe auto's uit recyclingstromen te betrekken. Terwijl ijzer, koper en staal al voor een groot deel uit hergebruik afkomstig zijn, vormt plastic nog een uitdaging. Toch sprak Renault voor 2015 de ambitie uit om minimaal 20 procent van het gebruikte plastic in nieuwe auto's uit interne stromen te betrekken.
In zijn pogingen het hergebruik van materialen verder te verbeteren, heeft de autobouwer al in 2008 de afdeling Renault Environment opgezet. Deze tak heeft samen met afvalverwerker Suez een belang genomen in Indra, een firma die afgedankte voertuigen ontmantelt en grondstoffen recyclet. Daarnaast worden geschikte onderdelen via upcycling hergebruikt. Alleen al in Frankrijk heeft Indra ruim 400 vestigingen.
Goedkoper
Om oude onderdelen te hergebruiken, is het meestal alleen nodig om enkele onderdelen te vervangen. Jaarlijks reviseert Renault 30.000 motoren, 20.000 versnellingsbakken en 16.000 brandstofinjectiesystemen in een fabriek in Choisy-le-Roi. Deze onderdelen zijn na refurbishing 30 tot 50 procent goedkoper dan nieuwe onderdelen en de 'zo goed als nieuw'-onderdelen kunnen bij de reparatie van Renault-modellen worden benut.
Daarnaast bespaart refurbishing ten opzichte van het produceren van een nieuw onderdeel 80 procent aan water, energie en chemicaliën. 48 procent van de componenten leent zich volgens Renault voor refurbishing, het overige deel heeft teveel slijtage.
Gerecycled materiaal
Dimitri Vergne is trots op de behaalde resultaten: "Onze auto's bestaan voor 30 procent uit gerecyclede materialen. De komende jaren willen we dat aandeel nog verder vergroten. We kunnen ook trots zijn op de closed-loop recycling van koper afkomstig van de bedrading van afgedankte auto's."
"In de toekomst wordt het gehele economische model van de auto-industrie door het prisma van de circulaire economie bekeken"
Renault is een van de vijf oprichters van de Ellen MacArthur Foundation, de organisatie die de circulaire economie op de agenda probeert te zetten. Volgens Dimitri Vergne, woordvoerder bij Renault, is de samenwerking met de Ellen MacArthur Foundation voor beide partijen zeer vruchtbaar: "De organisatie geeft ons richtsnoeren en organisatorische know-how. Door de dialoog tussen experts van Renault en de Ellen MacArthur Foundation is er nieuw onderzoek gedaan naar technische oplossingen. Bovendien zorgt de organisatie er voor dat zowel werknemers als aandeelhouders worden voorgelicht over de voordelen van de circulaire economie."
Productdesign
Ondanks de recyclinghonger van Renault, vormt productontwerp een sleutelrol in het verbeteren van de circulaire stromen. Daarom schakelt de autofabrikant in elke stap van de ontwerpfase een recyclingspecialist in. Belangrijk bij het ontwerpen van een nieuwe auto is om bijvoorbeeld het zo eenvoudig mogelijk te maken om een afgedankte auto te ontmantelen. Dit kan onder andere door het aantal verbindingspunten te verminderen.
Een ander punt waar de ontwerpers goed op letten is om zo weinig mogelijk materiaalsoorten toe te passen in een nieuw autodesign. Dit bespaart veel tijd en geld als de auto aan het einde van zijn levensduur is gekomen.
Toekomstvisie
Voor de toekomst ziet Renault de circulaire economie niet alleen in het zo efficiënt mogelijk hergebruiken van grondstoffen en auto-onderdelen. Volgens Vergne gaat het ook om het ook om de ontwikkeling van nieuwe manieren van consumptie: "In de toekomst wordt het gehele economische model van de auto-industrie door het prisma van de circulaire economie bekeken."
Als concreet voorbeeld noemt Vergne hoe Renault omgaat met accu's in elektrische auto's. Deze blijven eigendom van de autobouwer en Renault claimt dat het de gehele keten van productie van de accu's tot en met recycling in eigen hand heeft. Bovendien worden accu's die niet kwalitatief niet goed genoeg meer zijn voor een elektrische auto gebruikt voor andere doeleinden. Zo maakt Renault samen met bouwmaatschappij Bouygues laadstations van afgedankte lithium-ion accu's en tijdens de COP21-klimaattop in Parijs demonstreerde de autobouwer een concept waarbij tweedehands bestelbusjes met een dieselmotor omgebouwd werden naar een elektrisch aangedreven voertuig.
Elektrische auto's
Op de langere termijn ziet Renault grote kansen in de markt voor elektrische auto's. Daarbij werkt het Franse bedrijf nauw samen met Nissan. Vooral in landen waar het bezit en gebruik van elektrische auto's vanuit de politiek wordt gestimuleerd, ziet Renault kansen. Als voorbeeld noemt Vergne Noorwegen. Daar is het aandeel van de elektrische auto inmiddels gestegen tot 14 procent, onder andere dankzij fiscale voordeeltjes, gratis parkeren in de hoofdstad en het recht om busbanen te mogen gebruiken.
Vergne erkent dat niet ieder land een dergelijk voordelig klimaat heeft om de elektrische auto sneller aan de man te brengen, maar hij blijft optimistisch: "De laatste gesprekken tijdens COP21 in Parijs waren constructief en benadrukten het feit dat we ons allemaal druk maken over klimaatverandering." En de principes van de circulaire economie vormen in een serieuze aanpak van het klimaatprobleem ook voor Renault een sleutelrol.
Foto: By Kirill Borisenko (Own work) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons (boven), Renault
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
