Wegwerpplastics zijn een doorn in het oog van overheden en bedrijven. Hoewel we ze massaal gebruiken (denk aan tasjes en rietjes) zijn ze nauwelijks te recyclen, waardoor ze vaak op de brandstapel eindigen. Daarmee komt veel CO2 in de atmosfeer. Niet voor niets zijn er serieuze plannen om wegwerpplastics in de ban te doen, bijvoorbeeld via het Plastic Pact.
Enzymen eten plastic, of repareren het
Maar het Duitse Fraunhofer laat zien dat er een andere optie is: met technologische innovatie kunnen plastics zichzelf vernietigen of repareren. Dat gebeurt met enzymen: eiwitten die de moleculen van plastic kunnen breken en het zo 'verteren'. Afhankelijk van het enzym wordt het plastic zo teruggebracht tot stukjes die makkelijk vergaan in de natuur, of repareert het plastic zichzelf als het scheurt of breekt.
Dit soort enzymen bestaan al langer, maar toepassing ervan was lastig. Bij de productie van plastic zijn namelijk hoge temperaturen nodig, en de enzymen gaan stuk als je ze toevoegt bij het productieproces, omdat ze niet tegen hitte kunnen. Om dat te voorkomen stopte het Fraunhofer-instituut de enzymen in een soort hittebestendige jasjes, gemaakt van inorganische materialen (die geen koolstof bevatten). Deze materialen beschermen tegen grote druk en temperaturen, waardoor het enzym beschermd is. Bovendien ‘vreet’ het enzym niet aan inorganische materialen, maar alleen aan het (organische) plastic.
Werkt het op grotere schaal?
De drager deed zijn werk goed in de labs van het Fraunhofer. Of dat op grote schaal in de plasticfabriek ook zo is, weten we pas over een paar jaar; eerst moet de techniek buiten het lab, op kleine schaal toegepast worden. Daarna is het de vraag of de techniek betaalbaar genoeg is. Maar de technische doorbraak laat wel een pad zien naar naar duurzamer plastic, zonder dat we daarvoor hoeven over te stappen op andere materialen.
De onderzoekers zeggen dat het zelfreparerende en zelfvernietigende plastic nog maar het begin is. Tegenwoordig kunnen wetenschappers een heleboel enzymen maken die allemaal specifieke eigenschappen hebben. Zo kan je in theorie antischimmelplastic maken, of plastic dat zichzelf schoonmaakt. Maar elk enzym is anders, en vraagt daarom om een andere drager. Helaas is het ‘jasje’ dat de onderzoekers voor het plastic-etende enzym maakte niet hetzelfde als voor andere enzymen.
Ondanks dit soort technologische innovatie gaat het nog niet goed met het recyclen van plastic. Uit onderzoek bleek laatst dat maar een kwart van het plastic recyclebaar is!
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in