De DGBC is een netwerkorganisatie met bijna vierhonderd participanten uit de bouw- en vastgoedwereld. De organisatie is vooral bekend door het Breeam-NL keurmerk voor het beoordelen van duurzaamheid in gebouwen en projecten.
De weg naar een circulaire economie
“We moeten in samenwerking met de koplopers in de vastgoedsector de ambities opnieuw definiëren, concreet maken wat onze impact is op het klimaat en wat wij daarin als sector kunnen doen, ook op het gebied van circulariteit”, zegt DGBC-directeur Annemarie van Doorn. “Er is zoveel mogelijk maar door een gebrek aan kennis en samenwerking verduurzamen we nog te langzaam, met name in de bestaande bouw."
Van Doorn is duidelijk over de stand van de circulaire economie in de Nederlandse bouwsector: er is nog een lange weg te gaan. Dat is ook logisch, want volgens de DGBC-directeur is het integreren van de circulaire economie in bedrijfsprocessen zeer complex. “In de bouw heb je met zoveel partijen te maken die aan een gebouw werken, waardoor iedereen feitelijk een andere rol moet spelen”, zegt Van Doorn. “De circulaire economie in de bouwsector begint bij het veranderen van de mindset.”
Ook is er meer kennis nodig. “Op materiaalniveau kun je wel al een aantal dingen doen om circulaire systemen van de grond te krijgen, maar er is ontzettend veel onderzoek nodig”, zegt ze. “Het moet aantrekkelijk zijn voor de markt om met de circulaire economie aan de slag te gaan. Voor veel partijen die in de bouw betrokken zijn is het vaak nog onduidelijk hoe ze kunnen bijdragen in de keten van een circulair gebouwde omgeving. Ze zijn geholpen met de kennis en ervaring van anderen.”
“Door een gebrek aan kennis en samenwerking verduurzamen we nog te langzaam, met name in de bestaande bouw"
‘Regelvrije zone’
Een ideale situatie voor de circulaire economie in de bouwsector is volgens de DGBC-directeur een ‘regelvrije zone’, waarin alle partijen die een rol spelen bij de ontwikkeling van een circulair gebouwde omgeving met elkaar kunnen nadenken over bijvoorbeeld het hergebruik van sloopafval in nieuwbouw.
“Er staan veel regels in de weg”, zegt Van Doorn. “Maar wat als die regels er niet zijn? Hoe zou je de circulaire economie dan willen aanpakken?” De DGBC organiseert een symposium, waarin verschillende partijen van de bouw- en vastgoedsector zijn uitgenodigd om de transitie naar de circulaire economie te versnellen. Van Doorn: “Je moet bereid zijn om als bedrijf te investeren in kennis, je kennis en vragen te delen en op pad te gaan om samen te werken.”
Naast het stimuleren van hergebruik van bouwmaterialen, moet de circulaire economie volgens de DGBC-directeur ook het gebruik van lokale bouwmaterialen en het lokaal opwekken van energie stimuleren.
Meer kans in vervangende nieuwbouw
Van Doorn ziet meer kansen in sloop en vervangende nieuwbouw dan in gebouwrenovaties om de bestaande gebouwvoorraad drastisch te verduurzamen. Zo blijkt uit onderzoek van TNO dat vervangende nieuwbouw energiezuiniger is dan renovatie. Door alleen woningen van wooncorporaties te vervangen, is een energiebesparing van 37,9 procent te behalen.
Daarnaast leidt het vervangen van oude woningen door energieneutrale bouw in 2050 tot een extra energiekostenbesparing van in totaal € 27,4 mrd. “Er is een enorme innovatiekracht nodig om in Nederland meer gebouwen te slopen die aan het einde van hun levenscyclus zijn gekomen”, zegt Van Doorn. “Daarmee kunnen meer partijen werk krijgen en kunnen gebouwen daadwerkelijk worden verduurzaamd.”
“Met de toepassing van het Breeam-NL keurmerk, hebben we een gemeenschappelijke duurzaamheidstaal”
Bestaande gebouwen verduurzamen
Hoewel er veel kansen liggen in sloop en vervangende nieuwbouw, richt de DGBC zich ook op het verduurzamen van bestaande gebouwen. “Met de toepassing van het Breeam-NL keurmerk hebben we een gemeenschappelijke duurzaamheidstaal”, zegt de directeur. Van Doorn ziet de Breeam-certificeringen vooral als een handboek dat door verschillende partijen moet worden gebruikt om een duurzaam gebouw te realiseren.
Het toepassen van de beoordelingsmethode op bestaande gebouwen is volgens de DGBC-directeur echter nog niet helemaal van de grond gekomen. Eigenaren van bestaand vastgoed vragen zich af waarom ze hun pand moeten verduurzamen. Wanneer blijkt dat de transformatie naar een duurzaam gebouw niet op korte termijn winst oplevert, dan wil de gebouweigenaar de situatie vooral laten zoals die is.
“Daarom is de DGBC gestart met een onderzoek naar de incentives om bestaande panden te verduurzamen”, zegt Van Doorn. “Wat zijn de motivaties om bijvoorbeeld bestaande kantoren te verduurzamen en hoe kunnen we vooral mkb-bedrijven helpen om hun gebouwen te verduurzamen?”
Voorbeelden van hoe het wel kan, zijn er genoeg. Van Doorn wijst op een aantal onderwijsinstellingen die werken aan de duurzaamheid van hun bestaande vastgoed. De Universiteit Utrecht, Saxion Hogescholen, de Technische Universiteit Eindhoven en de Vrije Universiteit Amsterdam doen mee aan een pilot om bestaande onderwijsgebouwen te kunnen certificeren met het Breeam-NL In-Use-keurmerk.
Circulariteit in plaats van duurzaamheid?
Over het antwoord op de vraag of ‘circulariteit’ het begrip ‘duurzaamheid’ gaat vervangen, is Van Doorn niet zeker. “Ik weet niet of dat gaat gebeuren. Wanneer spreek je dan van een circulair gebouw? Is dat als de toepassing 80 procent circulair is? Of 30 procent?” Hiervoor moet een definitie van een circulair gebouw volgens Van Doorn meer duidelijkheid geven. “Dit zou er moeten komen. Dan kun je kijken wat dat betekent en welke maatregelen je moet toepassen. Wordt het een nieuwe standaard of wordt het een Breeam-certificaat met een circulair element erin?”
Foto: Hoofdafbeelding: Sami Pyylampi, Creative Commons, In tekst-afbeelding: DGBC, Voetafbeelding: DGBC (Cropped by DuurzaamBedrijfsleven)
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
