De onderneming Telson, die in 2016 een innovatieve garnalenpellerij in gebruik nam, heeft van de provincie Groningen € 150.000 subsidie ontvangen voor de verwaarding van garnalendoppen. De doppen, die na het pellen overblijven, bevatten de stof chitine. Die kan worden gebruikt in verschillende industrieën.
Telson onderzoekt met de bedrijven Dynaplak, Syncom, Biondd en de Hanzehogeschool en Rijksuniversiteit Groningen (RuG) de kansen van nieuwe toepassingen van de garnalendoppen.
In verschillende sectoren wordt chitine uit garnalendoppen echter al succesvol ingezet. DuurzaamBedrijfsleven zet er drie op een rij:
-
Duurzame gewasbescherming
De agroregio Greenport Noord-Holland Noord (NHN) onderzoekt het gebruik van garnalendoppen als duurzaam bestrijdingsmiddel voor telers. Uit onderzoek blijkt dat de stoffen in garnalendoppen, zoals chitine, een positief effect hebben op de natuurlijke weerbaarheid en vruchtbaarheid van gewassen en de bodem. Chitine zou een antimicrobiële werking hebben en daardoor een positieve werking hebben op de bodemmicrobiologie.
Daarnaast kan chitine de aanwezigheid van aaltjes op gewassen verminderen, stelt Greenport NHN. In de bollen- en pootgoedteelt veroorzaken aaltjes en diverse schimmels volgens de organisatie veel verlies. De garnalendoppen kunnen dus worden gebruikt als duurzame gewasbescherming. Bovendien biedt het gebruik ervan kansen voor het inzetten van een reststroom uit de visserij voor de landbouw. Volgens Greenport NHN kijken dan ook zowel de visserij- als de landbouwsector met belangstelling uit naar de resultaten van de pilots.
-
Duurzame kleding
Ook in de kledingindustrie is chitine uit onder meer garnalen ontdekt als duurzaam alternatief voor verschillende productiemiddelen.
Zo heeft de Italiaanse zijdefabrikant Canepa, met klanten als Moschino en Bikkembergs, de chemicaliën in zijn productieproces vervangen door het eiwit uit het skelet van schaaldieren. In tegenstelling tot de chemicaliën die de producent voorheen gebruikte, hoeft chitine na het productieproces niet uit het textiel worden gewassen. Dat levert behalve minder watervervuiling ook water- en energiebesparingen op.
Ook voor het kleuren van spijkerbroeken blijkt chitine een duurzame oplossing. Dat bewijst onder meer het Belgische mannenmerk Aterlier Noterman, dat zijn spijkerbroeken met behulp van chitine een ecologische wassing geeft. Voor het kleuren van de broeken met indigo gebruikt het merk in plaats van schadelijke chemicaliën, die doorgaans in de kledingindustrie worden gebruikt, chitine.
Net als bij Canepa hoeft de stof na behandeling van de spijkerbroeken niet uit het textiel worden gespoeld. Daardoor is voor de productie van een spijkerbroek 80 procent minder water en 80 procent minder energie nodig. Bovendien is het water dat overblijft, nauwelijks vervuild.
-
Garnalendoppen voor duurzame implantaten
Wetenschappers aan de Universiteit Maastricht (UM) werken aan de ontwikkeling van duurzame implantaten. Hierbij maken ze gebruik van biomateriaal afkomstig uit kreeften- en garnalenschillen. Het project met de duurzame implantaten maakt deel uit van een samenwerkingsverband tussen UM en andere kennisinstellingen, waaronder het Duitse Fraunhofer-instituut.
Voor de ontwikkeling van duurzame implantaten wordt het natuurlijke polymeer chitine gewonnen uit kreeften- en garnalenschillen. Volgens de wetenschappers heeft dit polymeer antibacteriële eigenschappen, waardoor het geschikt is voor het maken van medische implantaten en kunstmatige hartkleppen.
Foto: public domain
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in