Daadkracht, uitdaging, hoop en radicale veranderingen. Zo omschrijven de aanwezige panelleden in één woord de voorlopige uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen. MVO Nederland, het netwerk voor duurzame ondernemers, spreekt experts en mensen uit het bedrijfsleven en verkent het nieuwe pad van de verkiezingsuitslag om te versnellen naar een nieuwe economie: klimaatneutraal, circulair, inclusief en met eerlijke ketens.
Wat zegt de voorlopige uitslag?
De winst van D66 is volgens Maria van der Heijden, directeur-bestuurder van MVO Nederland, hard nodig om stappen te maken naar een duurzame economie. “De verkiezingen laten onvoldoende draagvlak zien op de thema’s zoals klimaatverandering en duurzaamheid”, zegt van der Heijden. En dat draagvlak moet je volgens haar met elkaar creëren: “Dat draagvlak kan je alleen creëren als je een visie neerzet, zoals D66 dat doet. We hebben een paarse coalitie nodig om een versnelling aan te brengen en die visie te realiseren om van woorden naar daden te gaan.”
Lees meer: Burgerforum, goed idee om het klimaat te redden?
Toch is niet iedereen zo optimistisch. Volgens Michel Scholte, minister van de nieuwe economie, is een paarse coalitie niet genoeg om te versnellen. “Grotere partijen hebben duurzaamheid onvoldoende op de agenda staan. Het is bij veel partijen een groene vlag op een modderschuit: het is niet genoeg.” Scholte ziet dat mkb’ers en groene ondernemers te weinig financiële steun krijgen en dat de huidige economie door subsidies voor de fossiele industrie in stand blijft. Volgens Scholte moet dat drastisch veranderen.
Die radicale drang is begrijpelijk, vindt Roy op het Veld, hoofdredacteur van Change Inc. Maar volgens hem laat de uitslag zien dat daar geen draagvlak voor is. “D66 heeft een opmars gemaakt en dat is hoopgevend. Dit zorgt voor een andere toon in de politiek en dat is een ontzettend belangrijke factor om uiteindelijk te verduurzamen. Ik hoop op leiderschap dat meer gericht is op samenwerking. Dat is een belangrijk element om in de politiek stappen te zetten.”
Wat betekent deze uitslag voor duurzame ondernemers?
Ondernemer Marielle van Oort ziet de winst van D66 als een eerste stap in de goede richting. “Linkse partijen zijn platgeslagen, dus moeten we kijken in hoeverre we onze idealen kunnen waarmaken”, licht van Oort toe. D66 is volgens haar de koploper van goede wil en daarom is de ondernemer hoopvol: “De druk die wij zetten als MVO Nederland - samen met andere partijen - zorgt hopelijk voor een eerste stap naar vergroening en verduurzaming.”
Op het Veld vindt dat we niet te veel impact van de verkiezingen op duurzaam gebied moeten verwachten. “Het is natuurlijk belangrijk dat de politiek voorwaarden schept op het gebied van subsidiebeleid bijvoorbeeld. Maar de echte sleutel ligt niet bij de politiek, maar bij het bedrijfsleven”, meent hij. Een trend die hem hoop geeft is de nieuwe generatie jonge talenten die de arbeidsmarkt betreedt: “Die jongtalenten stellen eisen aan bedrijven: ze willen werken voor een organisatie die een purpose heeft.”
Lees meer: Een succesvolle energietransitie vraagt om een integrale aanpak. Hoe doe je dat?
Die trend ziet ook Roland Amoureus van afvalverwerkingsbedrijf Renewi. “We trekken talentvolle jongeren aan omdat ze in de duurzaamheidsector willen werken en de wereld willen verbeteren. Met daadkracht kunnen we politiek op het goede spoor krijgen.” Dat vergroenen hoeft volgens duurzaamheidsadviseur Jan Paul van Soest niet op de klassieke ‘groen moet via links’-benadering. “Die klassieke benadering moet plaatsmaken om via ondernemingen en met economische instrumenten de rechterzijde van het spectrum aan te spreken.”
Wat hebben ondernemers nodig de slag te maken naar een nieuwe economie?
Iedereen is het erover eens: er moeten echte prijzen komen waar maatschappelijke, milieu- en klimaatkosten in meegerekend zijn. Scholte is oprichter van True Price en maakt zich al jaren hard om die negatieve klimaatkosten in kaart te brengen en daar actie op te ondernemen. Ook van der Heijden ziet dit als een cruciale taak voor de overheid: “We hebben dit echt nodig om het speelveld voor groene en sociale ondernemers vanuit de SDG’s (Sustainable Development Goals) en het klimaatakkoord te verwezenlijken.”
Naast werkelijke prijzen voor producten en diensten moet de overheid belasting op arbeid verschuiven naar belasting op vervuilende grondstoffen. Amoureus van Renewi: “We moeten af van vrijwilligheid en vrijblijvendheid. Kom met harde regels.” En dat laat ook een recent onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving zien. Het bureau stelt dat de circulaire economie te weinig aandacht krijgt en er te weinig geld voor wordt uitgetrokken. Ze adviseren dat vrijwilligheid plaats moet maken voor heffingen en regels.
Is een minister van Klimaat dan een goed idee? Volgens de meeste panelleden niet. “Duurzaamheid moet verweven zitten in alle functies”, licht Amoureus van het afvalverwerkingsbedrijf toe. Dat vindt ook Op het Veld: “Ik denk dat je vanuit het centrum van de macht moet opereren. De minister-president moet niet denken dat het klimaatbeleid geregeld is als er een minister voor is. Klimaatbeleid is chefsache. Het is daarom krachtiger om vanuit een bestaande portefeuille stappen te zetten naar een duurzamere toekomst dan vanuit een nieuwe portefeuille.”
Lees meer: GroenLinks, PvdA, PvdD en CU willen een verbod op fossiele reclame: Wat levert dat op?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
