Het is de eerste plek in Nederland waar lithiumbatterijen gerecycled worden. TES had al een locatie in Frankrijk en opende er in maart 2021 eentje in Singapore. Daarvoor recyclede het bedijf vooral alkaline-batterijen.
De markt voor afgedankte lithiumbatterijen groeit, en zal de komende jaren exponentieel toenemen. Dat komt vooral door elektrische auto’s, die gigantische batterijpakketten bevatten die na een aantal jaar ‘op’ zijn. Hoewel deze batterijen dan nog goed doorkunnen als energieopslag (zoals bijvoorbeeld gebeurt bij de Johan Cruyff Arena in Amsterdam), komt er een punt dat ze niet meer bruikbaar zijn.
Lithium uit gevaarlijke mijnen
Dan ontstaan er problemen, want batterijen bevatten allerlei gevaarlijke materialen die in het milieu terecht kunnen komen als ze niet zorgvuldig worden verwerkt bij een afvalstation. Bovendien zitten er veel kostbare metalen in (zoals lithium), die de komende jaren alleen maar meer geld waard worden. Daarbij stellen milieuorganisaties geregeld vragen over de onethsiche en milieuonvriendelijke wijze waarop sommige metalen gewonnen worden. Reden genoeg dus om te proberen het lithium en andere materialen terug te winnen uit de batterijen.
Dat is wat TES doet in haar fabrieken. De batterijen gaan straks, in de Rottedamse fabriek, eerst een verhakselaar in. Daar worden ze in kleine stukjes gehakt. Die kleine stukjes worden via allerlei verschillende machines gescheiden, tot er aan het einde twee producten overblijven: de metalen koper en aluminium en iets dat TES ‘black mass’ noemt. Die black mass gaat vervolgens een checmisch proces in, waar het door filters heen wordt geperst en er materialen zoals grafeen en lithium (verbonden aan koolstof, als lithiumcarbonaat) uit wordt gewonnen.
De wetenschap is al langer bezig met recycling van batterijen. Bijvoorbeeld door het lithium 'op te frissen'.
99 procent puur metaal
TES claimt dat dit proces heel goed werkt: 90 procent van het gewicht van een batterij is zo herbruikbaar, en het lithium is 99 procent puur. De batterij-industrie kan dit metaal weer gebruiken, en zo is het cirkeltje rond.
De Rotterdamse fabriek kan straks 10 ton batterijen per jaar verwerken - dat komt overeen met de batterijen uit 200.000 smartphones. Wat voor batterijen de fabriek krijgt, is nog onbekend; het kunnen zowel autobatterijen als stroomvoorzieningen uit telefoons, laptops en andere elektronica zijn.
Het tekort aan zeldzame metalen is een dreigend probleem voor de energietransitie. Daarom roepen organisaties op tot mondiale actie.
Urban mining
Voor TES is de fabriek een investering in de toekomst. In 2030 zullen er veertien keer zoveel lithiumbatterijen in omloop zijn als in 2018. De Europese Unie wil bovendien een centrum worden voor het maken van batterijen. Die ambitie past bij de wens om zo snel mogelijk het wagenpark elektrisch te maken. Maar al die batterijfabrieken zullen grondstoffen nodig hebben, die voor een deel uit ‘urban mining’-faciliteiten zoals de Rotterdamse fabriek moeten komen. En zelfs als de vraag in Europa achterblijft, lijkt Rotterdam een goede plek; je kunt de materialen immers eenvoudig via de haven verschepen naar Azië, waar veel batterijfabrieken zitten.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in