Changemaker Pieter Stoutjesdijk: ''De bouwkosten rijzen de pan uit''

Pieter Stoutjesdijk is algemeen directeur bij TheNewMakers, dat de bouw wil transformeren door digitale productie van circulaire woningen. Dat doen ze nu en straks met hergroeibare materialen als hout, riet, hennep en loof van tomatenplanten. ‘’Wereldwijd creëert de bouw de helft van ons afval en een kwart van de CO2-uitstoot. Daarnaast rijzen de bouwkosten in Nederland de pan uit. Dat moet anders’’, zegt Stoutjesdijk.

Wat is het voordeel van digitale productie?

‘’Door digitalisering snijden we de meeste arbeid uit ontwerp, engineering, productie en assemblage. We hebben een software platform ontwikkeld waarmee het mogelijk is een unieke woning samen te stellen en binnen een uur de vergunning aan te vragen en digitale productie te starten. In een normaal bouwproject kost zo'n proces maanden. Alle onderdelen worden vervolgens op onze digitale CNC-machines uit plaatmateriaal gehaald van hergroeibare grondstoffen of reststromen. Door de precisie van de digitale productie kunnen de onderdelen eenvoudig in-en uit elkaar worden geklikt. Zo maken we volledig circulair wonen betaalbaar en schaalbaar.’’

Je begon met vrienden eerst een meubellijn?

‘’Na mijn afstuderen aan de TU Delft kocht ik een 15 jaar oude computergestuurde (CNC) freesmachine van 7 meter breed en 7 ton zwaar. Dit gigantische beest kostte al mijn spaargeld. Omdat het even zou gaan duren voordat ik woningen uit de machine kon halen heb ik eerst een high-end meubellijn ontworpen. Dankzij de precisie van de digitale productie van 0.1 mm ontwerpen we verbindingen die zonder lijm en schroeven in elkaar klikken. Door dat te combineren met biobased plaatmaterialen ontstaat een puur en circulair product. Deze meubels hebben altijd voor een soort basisomzet gezorgd.’’

Hoe staat het met de woningen?

"Met onze verplaatsbare circulaire Uuthuuskes willen we de woningnood aanpakken door gebruik te maken van tijdelijk beschikbare locaties. De overheid wil snel 15.000 flexwoningen bouwen. Ons Uuthuuske is een van de weinige vrijstaande flexwoningen die bijna volledig biobased is en betaalbaar. Ondanks de woningnood merken we helaas dat besluitvorming bij corporaties en het tijdelijk beschikbaar stellen van grond door gemeenten extreem traag verlopen. Omdat een Uuthuuske voor 10 jaar ergens tijdelijk kan worden geplaatst zonder bestemmingswijziging hadden we gehoopt dat dit sneller zou gaan. Het is wel cynisch dat we met de huidige vraag naar woningen voor starters, ouderen, statushouders en vluchtelingen morgen kunnen produceren maar gehinderd worden door regelgeving en besluitvorming.’’

Niettemin bevlogen verder?

‘’Zeker. We hebben voor dichtbevolkte gebieden ook het gestapelde en verplaatsbare prefab gemaakte HoutenThuis bedacht. Nu nog tot vier lagen stapelbaar, vanaf eind volgend jaar kunnen we hoger bouwen. We zoeken nu een pilot locatie om dit toe te passen.’’

Jullie isoleren met spijkerbroeken?

‘’Onze woningen bestaan voor 75 procent aan hergroeibare grondstoffen. In veel gevallen is dat (nu nog) hout, met een FSC keurmerk. Veel uit Duitsland en Finland. We letten goed op dat we zoveel mogelijk alle delen van een boom gebruiken: dus niet alleen de rechte delen van een stam voor kolommen, maar ook de laagwaardige zijtakken voor plaatmaterialen of het zaagsel voor isolatie. Waar mogelijk vullen we de natuurlijke materialen aan met materialen van afval, zo hebben we een gevelbekleding van gerecycled plastic en inderdaad ook akoestische isolatie van spijkerbroeken en oud papier. Hout is nu een materiaal dat goed voorhanden is, goed geprijsd en goed gecertificeerd. In de toekomst voorzien we toepassing van veel andere hergroeibare materialen zoals hennep, riet en stro.‘’

Je gelooft ook in kerken?

"We hebben de ComfortCabin ontwikkeld, een circulaire prefab sanitaire cabine die modulair is op te bouwen en na 10 jaar eenvoudig uit elkaar te klikken is. We passen die ook toe in onze Uuthuuske en HoutenThuis, maar ook in houten woningen van andere grote bouwers zoals TBI en Lister Buildings. Net als onze No Waste (NoWa) keuken. Onze vloer en wandsystemen zijn ook verder door ontwikkeld om ook woningen te kunnen bouwen in leegstaand vastgoed. Alleen al in Nederland komen er de komende drie jaar 2000 kerken leeg te staan. Als we de helft daarvan transformeren kunnen we 40.000 woningen realiseren voor 60.000 inwoners.’’

Wat is jouw stip aan de horizon?

‘’Over vijf jaar hoop ik dat alle nieuwe woningen in Nederland volledig losmaakbaar worden gemaakt van hergroeibare materialen. Dat zal alleen mogelijk zijn met digitale productie in combinatie met slimme platforms. Uiteraard hoop ik dat ons digitaal platform en onze circulaire oplossingen tegen die tijd een van de meest gebruikte zijn in Nederland en we de eerste stappen hebben gezet naar internationalisering. Het hoofddoel van TheNewMakers is positieve impact creëren.’’