Hoe zorg je voor verduurzaming?
“Wij ontwikkelen een technologie waarmee je CO2-moleculen uit de atmosfeer kunt halen. Gedurende 150 jaar hebben we door het verbranden van fossiele brandstoffen CO2 de lucht in gebracht; van 300 ppm (parts per million) naar ruim 400 ppm. Om klimaatverandering een halt toe te roepen moeten we deze historische vervuiling opruimen. Als het lukt om met carbon capture de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer weer terug te brengen naar 300, kunnen we tijd terugdraaien.
We kunnen ook vermijden dat CO2 in de eerste plaats in de lucht komt. De realiteit is dat we nog erg afhankelijk zijn van koolstof, denk ook aan de industrie en luchtvaart. Maar wat als we de koolstof die daarvoor nodig is niet uit de grond, maar uit de lucht halen? Je kunt duurzame luchtvaartbrandstof (SAF) maken met waterstof en CO2 uit de atmosfeer. Dan wordt brandstof een circulair concept. Wij gaan zelf die SAF niet maken, dat doet een partij als Shell. Maar wat Shell niet heeft, is een kostenefficiënte manier om CO2 uit de lucht te halen. Dat ontbrekende puzzelstukje ontwikkelen wij.”
Waarom ben je aan dit project begonnen?
“Voor mij was het echt een roeping. Ik was 50 toen ik zes jaar geleden met Carbyon begon. Op die leeftijd ga je je afvragen wat je nog wilt met de rest van je carrière. Ik werkte bij TNO aan de ontwikkeling van materialen voor zonnepanelen. Maar ik zocht meer impact. Ik was al langer geïnteresseerd in hernieuwbare brandstoffen en chemicaliën, en was me bewust van de grote bottlenecks. Eigenlijk is de technologie van het vastleggen van CO2 van Carbyon gebaseerd op een innovatie voor zonnepanelen.”
Dat klinkt apart. Wat hebben het afvangen van CO2 en zonnepanelen met elkaar gemeen?
“Het gaat om een techniek waarmee het mogelijk is om een extreem dunne laag materiaal aan te brengen; een laag bestaande uit één atoom. Die techniek kun je voor zonnepanelen gebruiken. Wij gebruiken dezelfde techniek om een atoomlaag van de chemische stof aan te brengen die met CO2 uit de atmosfeer reageert.”
Carbyon wil de kosten van de technologie onder de 100 euro per ton afgevangen CO2 drukken. Waarom is die magische grens zo belangrijk?
“Onze klanten hebben berekend dat dat de prijs van CO2 moet zijn om te kunnen concurreren met fossiele brandstoffen gemaakt van CO2 uit de grond. Recent hebben we onze CAPEX (aanschafwaarde van de machine) al naar 50 euro per ton CO2 teruggebracht. De volgende uitdaging is om de operationele kosten – het energieverbruik – naar beneden te brengen. Waar we eerst 6.000 kilowattuur per ton CO2 verbruikten, hebben we dat vorig jaar teruggebracht naar 2.500 kilowattuur. Die winst zat in een nieuw soort materiaal waardoor CO2 niet in uren, maar in een kwestie van minuten hecht. Ik ben ervan overtuigd dat het mogelijk is om het verbruik nog verder terug te dringen naar 1.500 kilowattuur per ton CO2."
Hoe krijg je de mensen om je heen mee in je missie?
“Het doel van Carbyon spreekt enorm aan. Als we erin slagen om onze machines te bouwen, dan hebben we het gereedschap in handen om klimaatverandering tegen te gaan. Jong en oud zijn enthousiast en ook intern hebben we een mooie mix van leeftijden. We worden overstelpt met sollicitaties als we een vacature hebben. Het helpt natuurlijk ook dat ik enthousiast over ons doel kan praten. Nog niemand is erin geslaagd om deze technologie volwassen te maken, terwijl heel veel start-ups ermee bezig zijn. Elon Musk heeft zelfs een geldprijs van 100 miljoen dollar uitgeloofd aan degene die deze techniek volwassen kan maken. CO2-afvang is een van de grootste menselijke uitdagingen van deze tijd. De afgelopen vijf jaar heb ik aan den lijve ondervonden hoe moeilijk het is om moedertje natuur te bedwingen. Maar wij kunnen daarin slagen.”
Maakt Carbyon kans op die hoofdprijs van 100 miljoen van Elon Musk?
“Misschien wel. We hebben twee jaar geleden al 1 miljoen dollar ontvangen om onze technologie verder te ontwikkelen. Momenteel loopt de tweede fase van de prijzenronde waarbij de organisatoren daadwerkelijk installaties gaan bezoeken. Wij zijn nog niet zover dat we een installatie afhebben. Maar de vraag is of iemand anders op de wereld wel ver genoeg is.”
Los van de potentie van het afvangen van CO2 zijn er ook genoeg mensen die sceptisch zijn, bijvoorbeeld omdat critici de techniek te duur vinden of carbon capture zien als een uitweg voor de fossiele industrie om op dezelfde voet door te gaan. Hoe ga je om met deze kritiek?
“Ik aanvaard de kritiek, maar ga er verder niet op in. Het is aan ons om het tegendeel te bewijzen. Ik hoef niet met critici in debat die bij voorbaat al zeggen dat iets niet kan. Wel denk ik dat technologie alleen de wereld niet zal redden. We kunnen hopen dat hernieuwbare brandstoffen zo goedkoop worden dat niemand meer fossiel wil gebruiken, maar tot die tijd heeft de industrie een stok achter de deur nodig om minder te vervuilen. Daarvoor moet wet- en regelgeving komen.”
Heb je zelf ooit wel eens gedacht: ‘ik gooi de handdoek in de ring, deze techniek gaat nooit werken’?
“Het klinkt misschien gek, maar eigenlijk niet. We hebben heel veel tegenslagen gekend, maar om de een of andere reden ben ik er altijd in blijven geloven. De sommetjes achter onze techniek kloppen. Volgens de wetten van de fysica moet het kunnen werken. Er blijven altijd risico’s aan onze innovatie kleven. Maar eigenlijk is er geen moment van twijfel geweest.”
Wat staat er de komende periode op de planning?
“Vanaf 2025 staat de grootste CO2-afvangproeftuin gepland in Canada. Van de tachtig direct air capture-installaties die vergeleken zijn, zijn er twaalf bedrijven verkozen die mee mogen draaien met deze pilot. Wij zijn een van die twaalf bedrijven. Vanaf volgend jaar moet blijken hoe goed verschillende DAC-technieken werken. Het is natuurlijk spannend dat prestaties zo duidelijk met elkaar vergeleken gaan worden. Maar het is een heel gezonde situatie om dit met onze concullega’s te doen. De wereld heeft meerdere goede ideeën nodig.”
Met wie zou je willen samenwerken en waarom?
“Wat dat betreft, zou ik – zijn karakter daargelaten – graag met Elon Musk om tafel willen zitten. Hij begrijpt als geen ander hoe je iets groots kunt maken. Kijk maar naar wat hij heeft gedaan voor de ruimtevaart en de auto-industrie. Als we impact willen maken, moeten we onze technologie opschalen. Musk is iemand die dat meermaals met succes heeft gedaan.”
Lees ook:
- Changemaker Marjet Rutten wil de bouw sneller verduurzamen: 'Wie vandaag al iets goeds wil doen, hoeft echt niet te wachten op de overheid'
- Changemaker Thibaud van der Steen gaat voedselverspilling tegen: ‘Probleem is serieus, maar ik wil het op een leuke manier oplossen’
- Changemaker Samuel Beltman (Cycling 4 Climate): ‘Op sommige momenten dacht ik: holy shit, hier komt veel bij kijken’
De Changemaker-serie wordt mede mogelijk gemaakt door Vattenfall en Vlerick Business School.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
