Business case
In de glastuinbouw is CO2 een onmisbaar productiemiddel. Planten hebben CO2 nodig voor een optimale groei. In de meeste kassen doseren telers dan ook extra CO2. Die wordt gehaald uit rookgassen die vrijkomen bij de verbranding van aardgas in de warmtekrachtkoppeling of in de ketel.
De tuinbouw moet echter verduurzamen, en zoekt naar alternatieven voor het gebruik van aardgas. Zo ontvangen verschillende tuinbouwers restwarmte van bedrijven in de buurt van hun kassen. Daarnaast stappen diverse telers over op het gebruik van aardwarmte in plaats van aardgas. De behoefte bij tuinders aan CO2 neemt dus toe.
Aan de andere kant zoeken industriële bedrijven naar manieren om hun CO2-uitstoot, die bij verbranding vrijkomt, te verminderen. Door deze CO2 af te vangen en aan tuinders te leveren, vermindert de uitstoot.
Onder meer het bedrijf Organic CO2 for Assimilation by Plants (Ocap) levert CO2 uit de industrie aan glastuinbouwbedrijven tussen Rotterdam en Amsterdam. Per jaar levert het bedrijf ruim 400 kiloton CO2 aan circa 580 glastuinbouwbedrijven. De CO2 komt vrij bij de productie van waterstof bij Shell in Pernis en bij de productie van bio-ethanol bij Abengoa in Europoort. Via een 97 kilometer lange pijpleiding wordt het gas aangevoerd en verder gedistribueerd met een fijnmazig leidingnetwerk van ongeveer 200 kilometer.
Ook Air Liquide, gassenleverancier voor de industrie en gezondheidszorg, levert CO2 aan tuinders. Zo levert het bedrijf vloeibare CO2, die vrijkomt bij zijn waterstofproductie, aan onder meer 24 tomatentelers van telersvereniging Prominent.
Milieuwinst
Veel tuinders halen de benodigde CO2 voor de plantengroei nu nog uit rookgassen die vrijkomen bij de verbranding van aardgas in de warmtekrachtkoppeling of in de ketel. In de winter draaien deze installaties al, dus is er geen sprake van extra energieverbruik. In de zomer, wanneer geen extra warmte in de kas, maar wel CO2 nodig is, laten verschillende tuinders deze installaties echter ook draaien. Hierbij is dus sprake van onnodige verbranding van aardgassen.
Het gebruik van CO2 uit de industrie kan het gebruik van aardgas flink verminderen. Zo besparen de telers aan wie Ocap CO2 levert 115 miljoen kubieke meter aardgas per jaar. Dat komt volgens het bedrijf neer op een CO2-reductie van 205.000 ton, vergelijkbaar met het aardgasverbruik van een stad als Zoetermeer. In 2020 zou deze besparing op 280 miljoen kubieke meter kunnen liggen, aldus Ocap.
Ook aan de industriële kant vindt door dit CO2-hergebruik besparing plaats, stelt Ocap. Zo krijgt de door Shell en Abengoa uitgestoten CO2 een toepassing, wat de CO2-uitstoot van deze bedrijven verlaagt. Daardoor is er volgens Ocap sprake van een vermindering van de CO2-uitstoot van 205.000 ton per jaar. In potentie is in 2020 een reductie mogelijk van meer dan 500.000 ton CO2, schat het bedrijf.
Een kanttekening hierbij is echter dat de bedrijven die deze CO2 leveren, in principe niet duurzaam zijn. Zo is het met betrekking tot klimaatverandering niet wenselijk dat kolencentrales blijven draaien, omdat zij het gebruik van duurzame energie tegenhouden. Er moet dus worden voorkomen dat deze bedrijven hun activiteiten op dezelfde manier of zelfs in hogere mate blijven uitvoeren, omdat zij de impact daarvan kunnen compenseren met de behaalde CO2-uitstoot door deelname aan Ocap.
Schaalbaarheid
Veel tuinders halen CO2 nu nog uit de rookgassen van hun eigen WKK of ketel. Verschillende telers zoeken echter naar alternatieven voor aardgas, zodat ze hun bedrijfsvoering kunnen verduurzamen. Het gevolg daarvan is dat ze niet genoeg CO2 produceren. Dat biedt kansen voor bedrijven die steeds duurzamer moeten gaan opereren en hun CO2-uitstoot moeten terugdringen.
Sinds oktober werken 25 bedrijven, maatschappelijke organisaties, overheden en onderzoeksinstellingen samen in het CO2 Smart Grid. Doel is CO2 bij bedrijven af te vangen en vervolgens te hergebruiken in onder meer de tuinbouwsector. De ondertekenaars streven ernaar om binnen 15 jaar ten minste acht miljoen ton CO2 per jaar te hergebruiken. Dit is circa 5 procent van de totale huidige uitstoot van broeikasgassen in Nederland. Dat sluit aan op de ambitie van Nederland om de CO2-uitstoot te beperken naar bijna nul in 2050.
Maar het terugdringen van CO2-uitstoot heeft niet alleen te maken met hergebruik van CO2. Bedrijven moeten ook hun eigen processen verduurzamen en hun CO2-uitstoot terugdringen. Maar hoe minder CO2 er ontstaat bij de industriële processen van bedrijven, hoe minder CO2 er beschikbaar is voor de glastuinbouw.
Het delen van CO2 is dus vooral een tijdelijke oplossing, die de brug kan vormen naar een industrie die minder CO2 uitstoot en een glastuinbouwsector die op andere manieren aan zijn CO2 komt. Zo kan een bedrijf als het Zwitserse Climeworks uitkomst bieden. Deze start-up haalt CO2 uit de buitenlucht en levert die aan tuinbouwbedrijven.
Bron: Ocap, CO2 Smart Grid, Air Liquide | Header- en footer-foto: Shutterstock.com, In tekst-foto: Aerovista Luchtfotografie / Shutterstock.com
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
