Zoals bij veel startupverhalen begon Harper’s verhaal met de kriebels. In haar vorige baan zag ze geen toekomst meer. “Ik moest iets anders gaan doen,” begint de oprichtster, “maar omdat ik zelf niet kon bedenken wat, heb ik een persoonlijk ontwikkeltraject gevolgd. Dan ga je eigenlijk terug naar je kindertijd. Ik was toen al dol op dieren. Ik hou ook erg van mode – en dan niet de ‘fast fashion’ – en ik kon nooit trendy vegan schoenen vinden. Sneakers waren er wel, maar ik had op dat moment nog steeds mijn kantoorbaan, dus ik kon daarmee niet naar mijn werk. Dus in dat ontwikkeltraject dacht ik: dan word ik gewoon de nieuwe Isabel Marant, maar dan vegan. Ik ben het zelf maar gaan ontwerpen.”
Twee maanden voordat corona begon zei ze haar baan op. Achteraf gezien was dat een zegen, want er was ineens tijd om goed na te denken. Een freelance schoenendesigner die haar pad kruiste, maakte de puzzel compleet. “Wij hebben samen mijn idee op papier gezet en dat naar een fabrikant in Portugal gestuurd die zij kende. Een paar maanden later zaten we daar en kon ik mijn eerste samples al passen.”
Starten in coronatijden
Maar perfect was het niet, ontdekte ze in het zuiden. De schoenen werden namelijk van allerlei soorten restafval gemaakt, waaronder stukken dierlijk leer en plastic. Dus bezocht Harper beurs na beurs voor iets beters, tot ze in Nederland een leverancier trof die appelleer importeert uit Italië.
De testfase duurde lang. “Dierlijk leer is supersterk, vegan leer kan minder hebben en je moet het op andere temperaturen verhitten. Eigenschappen zoals trekkracht moesten allemaal onderzocht worden.” Ondanks die nodige aanpassingen aan de machines, wilde de fabrikant toch blijven samenwerken – een hele opluchting, vond Harper: “Je kan niet zomaar een schoenenfabriek bellen en zeggen: hallo, ik ben Suzanne uit Nederland en ik wil schoenen maken. Je moet echt via iemand met contacten in de branche binnenkomen.”
De financiering moest ook nog worden opgehaald. “Ik kon niet zomaar productie draaien, want dat gaat met minimale afnames en duizend paar schoenen, daar zijn best wel serieuze investering mee gemoeid. Ik hoefde ook niet bij banken aan te kloppen, want ‘iemand die in de retail wil starten', dat ging hem niet worden. Uiteindelijk heb ik een crowdfunding gedaan via CrowdAboutNow. Die was succesvol en toen kon ik starten. We zijn nu zo’n twee jaar bezig."
Eén derde appel – met plastic
Het biomateriaal waar A Perfect Jane laarzen voor 31 procent uit bestaan, is appelafval uit Zuid-Tirol, Italië. In die lokale boomgaarden valt zo’n 40 procent van de vruchten namelijk doelloos op de grond. Ze zijn qua uiterlijk niet geschikt om naar de eindconsument te gaan en moeten daarom worden vernietigd. Verwerkingsbedrijf Frumat doet daar iets aan, door het biomateriaal van steel tot schil tot poeder te vermalen. Dit poeder wordt vervolgens gemengd met een ander poedermengsel van gerecycled PET of PU, polyester, katoen en viscose, wat zorgt voor extra sterkte en daardoor ook (een vorm van) duurzaamheid. Bedrijf Mabel Industries maakt van dat poeder vervolgens een vloeibaar materiaal. Die vloeistof wordt in grote containers gepompt waar het een vaste vorm aanneemt. Dat wordt geperst, geverfd en gedroogd tot een stevig leerachtig materiaal waar Harper haar laarzen mee produceert.
AppleSkin, de merknaam van het vegan leer, is dus wel een optimistische term voor wat het is: een plantaardig-plasticmengsel. Hetzelfde geldt overigens voor plantaardig leer van druiven, ananas, schimmels, et cetera. Dat plastic is nodig voor versteviging. Van appels alleen kun je helaas nog geen schoenen maken, legt Harper uit, daarvoor is het veel te dun. Het is nog wachten op een alternatief zónder plastic mixjes dat van zichzelf superstevig is en niet scheurt. “Dat zou echt revolutionair zijn”, duidt Harper. “Er is nog niks op de markt waarmee je echt laarzen van 100 procent plantaardig materiaal kan maken.”
Echt leer wordt het nooit
AppleSkin heeft een lagere CO2-uitstoot dan bijvoorbeeld pure PU, een andere diervriendelijke, maar milieuonvriendelijke leeroptie. Volgens Harper is elke kilo appelresidu die wordt gebruikt als vervanger van PU goed voor een besparing van 5,28 kilo CO2. Er wordt ook veel minder water gebruikt, zegt ze: 8 liter in plaats van 110 per laars. Bovendien zoekt de oprichtster zich suf naar betere materialen voor andere onderdelen van de schoen. “De hak werd bijvoorbeeld eerst gemaakt van gerecycled plastic. Daar wilde ik vanaf. Uiteindelijk heb ik een houten hak laten maken, wat ook allerlei moeilijkheden met zich meebracht, want hout barst als je het verkeerd monteert.” Dat is dus wel gelukt en zo wordt iedere collectie ietsje duurzamer.
Met haar perfecte laarsjes heeft Harper een duurzame stap in een vervuilende mode-industrie gezet. Maar hoe mooi ze ook zijn, het blijft een beetje zoals de vleesvervanger: echt vervangen doet ‘ie niet. “Eigenlijk kan je het niet helemaal vergelijken met leer. Appelleer loopt bijvoorbeeld niet uit in maat. Je krijgt wel die looprimpeltjes bij de tenen, maar daar blijft het ook bij. Leer, dat wordt het nooit.”
Lees meer:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
