Karlijn Mol (35) was tot april 2022 Sustainability Manager bij Dura Vermeer en wil dat materialen langer houdbaar worden dan de waarborgtermijn en ziet infra-as-a-service als duurzame oplossing voor ook de infrastructuur. “Duidelijke doelen stellen helpt om te versnellen.”
Visie
“Infrastructuur bungelt onderaan de lijstjes voor wat betreft innovatie en echt duurzaam zijn we ook nog niet. Maar het is wel de sector die gaat over een búlk aan hoeveelheden, zoals asfalt en beton, de materialen met veel impact als je het hebt over CO2. En tegelijkertijd is het een sector van doeners. Mijn visie is dat je mensen moet triggeren om een eigen weg in te slaan naar duurzaamheid. Bij een project heb je budget, planning en materialen. In die opdracht moet duurzaamheid een net zo normaal onderdeel zijn. En dat betekent nu dat je het net even anders moet doen. Een voorbeeld is de brug op de A27, van Rijkswaterstaat. Een collega stuurde me een whatsapp-bericht, dat hij de brug in drie stukken had gezaagd en in de wei had gelegd. Nu kan deze hergebruikt worden op de Floriade. Dat is geweldig. Je moet mensen stimuleren om op eigen kracht zaken aan te pakken. Maar zo iemand is nog wel een uitzondering. Het is lastig mensen die gewend zijn om pas in actie te komen omdat de opdrachtgever het vraagt, te stimuleren om proactief te denken en actief op zoek te gaan naar oplossingen. Het is een ander geluid in de technologische sector. Het vergt ook een ander businessmodel.”
Leiderschap
“Duidelijke doelen stellen helpt om te versnellen. Mijn indruk is dat veel bouwbedrijven daarbij te smal naar de werkzaamheden kijken, naar alleen energie op de bouwplaats of alleen naar kantoren of lease-auto’s. In onze projecten gaat het om beton of asfalt wat we gebruiken. Deze materialen zorgen voor 63 procent van de uitstoot van onze projecten. Om te vergelijken: ons lease wagenpark zorgt voor 3 procent, en de emissies vanuit de machines voor 15 procent uitstoot. Ik sta achter het motto van Thomas Rau: daar waar je invloed op hebt, moet je verantwoording over dragen. Twee jaar geleden heb ik mede de Circulaire Weg opgezet, daarmee onderzoeken we de mogelijkheden om de circulariteit in de infrasector vlot te trekken en versnellen. In de lineaire economie heeft de producent geen prikkel om producten en spullen zo lang mogelijk mee te laten gaan, energiezuinig te maken en goed herbruikbaar te maken. Als we het omdraaien, en uitgaan van de maximaal mogelijke levensduur, dan werk je in potentie echt impactvol. Door producten niet als eigen product aan te bieden maar als dienst, heeft de producent die prikkel wel. In de infrastructuur toetsen we in de praktijk hoe dat kan, door als eerste een weg, brug of verlichting als dienst aan te bieden. Dat hebben we gedaan in Noord-Brabant met verlichting, in Overijssel met een weg en in Amersfoort met een brug. We hebben daar gezegd, de bouwer is eigenaar van de lantaarnpalen, inclusief de energierekening. Maar wel met kaders: de wegen moeten verlicht en veilig zijn. Van daaruit hebben we energiebesparing weten te realiseren door de lantaarnpalen slim te laten werken. Ze gaan automatisch aan zodra de omstandigheden dat vragen. Dat gaf 58 procent energiebesparing. En de armaturen gaan ook nog eens langer mee, terwijl de veiligheid hetzelfde bleef. De opdrachtgever betaalt per kwartaal een dienstvergoeding, het is infra-as-a-service. En dat werkt. Het is dus niet primair een technische innovatie, maar juist een business model innovatie die zou moeten leiden tot technische innovaties. Want met alleen technische innovaties komen we er niet.”
Impact
“Al op de middelbare school was ik bezig met de combinatie van maatschappelijke en economische waarde. Eerst heb ik dat in de zorg gedaan, maar daar is veel dicht gereguleerd. Ik vind het leuk om te creëren. En in duurzaamheid is er nog veel te ontwikkelen en zijn de vraagstukken veel groter. Dus ben ik overgestapt naar Dura Vermeer. Daar kreeg ik de opdracht, we willen wat met duurzaamheid. Succes! Mijn motivatie is dat ik impact wil blijven maken en dat wil ik steeds meer uitbreiden. Ik wil bij meer partijen met grotere vraagstukken bezig zijn. Ik geloof in de transitie naar de circulaire economie. Als we het klimaat positief willen beïnvloeden, moeten we om. En dat kan. We zijn als mensheid al 30.000 jaar in staat om ons aan te passen. Maar de vraag is, zijn we snel genoeg? Ik geloof dat het bedrijfsleven een grote rol kan spelen, juist door samen te werken. Dat doe ik ook met mijn concullega’s bij andere bedrijven. We sparren samen, zoals met de andere genomineerde Yoeri Schenau. Mijn droom is dat over tien jaar het verdienmodel van de bouw is veranderd, daarvoor is het belangrijk dat heilige huisjes omver te gooien en expliciet te durven benoemen wat de systeemfouten zijn. In ons geval: dat we niet meer alles doen voor zo laag mogelijke kosten bij oplevering, maar dat we uitgaan van de maximale eindwaarde van materialen. Daar hebben we naast technische innovaties ook andere type samenwerkingen voor nodig, en natuurlijk de mensen met wie je het doet. De koplopers, de changemakers eigenlijk!"
