“Insecten passen heel goed in het dieet van de toekomst”

Protix is een bedrijf waar veel mensen in eerste instantie kippenvel van krijgen. Het bedrijf kweekt namelijk op grote schaal insecten voor de voedingsmiddelenindustrie. In eerste instantie om veevoer te maken, maar op termijn ook voor menselijke consumptie. “Insecten zijn onderdeel van de volgende golf van consumentisme.”

Algemeen directeur Kees Aarts van Protix heeft de missie van zijn bedrijf zonder nadenken paraat: “Het voedselsysteem in balans brengen met de natuur.” Aarts zegt de productiviteit van water en land een flinke impuls te kunnen geven. “Met kunstmest en satellieten werken is prima, zoals in de zogenaamde moderne landbouw gebeurt, maar dan voer je een uitputtingsslag. Vergelijk het met een gloeilamp, die je vervangt door een ledlamp. Zolang je geen groene stroom gebruikt, heeft het geen structureel effect. Zo werkt het ook in de voedselketen. Wij leveren de hernieuwbare grondstoffen om de sector daadwerkelijk duurzaam te maken.”

Black soldier fly

Protix werkt met de ‘black soldier fly’, een vlieg die niet eet, maar wel vijfhonderd tot duizend eitjes in een week legt. De larven groeien heel snel en slaan eiwitten op. Protix gebruikt kunstmatige intelligentie, genetische verbeterprogramma's en robotica om op natuurlijke en duurzame wijze hoogwaardige ingrediënten te kweken. “Wij hebben de meest productieve verticale boerderij ter wereld. Met één hectare kunnen we tot wel tweeduizend hectare soja vervangen.”

De black soldier fly dient als ingrediënt voor veevoer. “We richten ons vooral op de functionele en gezondheidseffecten van de vlieg. Het is een hele nieuwe manier om vetten en eiwitten binnen te krijgen. Dieren in het wild, die snel groeien, eten ook allemaal insecten. Dat kunnen we in de voedselketen ook toepassen. Het levert gezondheidseffecten op, omdat de insecten rijk zijn aan bijvoorbeeld antioxidanten. Die bewijzen hebben we onlangs geleverd.”

Niet consuminderen, maar een hernieuwbare economie

In tegenstelling tot vele anderen, die de voedselindustrie willen verduurzamen, streeft Aarts niet naar consuminderen. “Ik vind dat het voedseldebat zich veel te veel richt op het inperken van de ervaring van producten. Mensen, die zich ontworstelen aan armoede, hebben dezelfde behoefte als andere mensen. Maar als iedereen op de wereld vlees wil eten wordt het teveel. Dat kan de planeet niet aan. Moeten we dan allemaal minderen? Ik vind van niet, want het enige wat je dan doet is flattening the curve van de oude economie. Mijn streven is de nieuwe economie te zien als een hernieuwbare economie. Dan heb je een oneindige economie. Méér consumeren wordt weer okay.”

De strategie van Protix omschrijft Aarts als ‘triple p for triple p’. De eerste triple p staat voor: powerpoint, pilotproject, productie. Kortom, van ideeën tot daadwerkelijke innovaties komen. Die nieuwe innovatieve productielijnen dragen vervolgens bij aan de tweede, meer bekende, triple p: people, planet, profit; een duurzame bedrijfsvoering. “De strategie is nu ervoor zorgen dat we onze plannen allemaal in productie krijgen. Zodat we veevoer kunnen maken met een hele lage footprint. We hebben nu een operationele fabriek.”

Er komt een tijd dat mensen ook op grote schaal insecten gaan eten, is de stellige overtuiging van Aarts. “Dat gaat sowieso gebeuren. Nieuwe generaties consumenten laten zich steeds beter informeren. Die gaan voedsel niet beoordelen op basis van origine, of het van een dier of een plant komt, maar puur op basis van footprint. Hoeveel land, water en energie heeft dit eten gekost? Insecten passen heel goed in het dieet van de toekomst. Dat wordt de volgende golf van consumentisme.”

Coronacrisis: vooral een sociale crisis

De coronacrisis heeft op Protix geen grote impact. Het snelgroeiende bedrijf levert al significante volumes aan de markt. “De retailwaarde is meer dan 100 miljoen euro. We zitten in het begin van de voedselketen, dat maakt alles duurzaam verderop in de keten.” Het bedrijf krijgt veel erkenning voor zijn technologie en de vorderingen die het maakt. Onlangs won Protix de Nederlandse Innovatie Prijs 2020.

Volgens Aarts is de coronacrisis vooral een sociale crisis. “Dit raakt mensen over grenzen heen. Corona heeft een asymmetrische impact. Mensen die minder hebben merken er meer van, en andersom. Die pijn moet verlicht worden. Iedere crisis heeft een reset in zich. Hetzelfde doen en een andere uitkomst verwachten is idioot. Als de centrale banken op grote schaal geld bijdrukken, creëer er dan iets nieuws mee. Mensen begrijpen dat er iets tegenover moet staan, ze begrijpen ook dat de toekomst er anders uit moet zien, en ze dragen ook graag iets bij als de toekomst beter wordt.”

Investeer in bedrijven van de toekomst

De overheid moet de steunmaatregelen die het neemt meer ten dienste stellen van een duurzame en houdbare economie, vindt Aarts. “Duurzaamheid is meer dan een discussie over klimaatverandering. Ik ben dan ook cynisch over de cynici. Gelukkig zijn de mensen, die klimaatverandering ontkennen, in de minderheid. We weten, heel simpel, dat er teveel CO2 de lucht in gaat. Daarom zou het Nationaal Groeifonds van de ministers Hoekstra en Wiebes minder generiek en meer specifiek ingezet moeten worden. Er moet geïnvesteerd worden in bedrijven en technologieën van de toekomst, niet van het verleden.”