Oekraïne is een grote producent van plantaardige oliën – ook van zonnebloemolie. Zo’n 75 procent van de gebruikte zonnebloemolie komt uit Oekraïne of Rusland. Maar door de oorlog staat de toelevering stil. De Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie (FNL) verwacht dat er nog voor zo’n vier tot zes weken zonnebloemolie beschikbaar is. Daarna moeten we op zoek naar alternatieven.
Zonnebloemolie voor chips en friet
Zonnebloemolie wordt veel gebruikt om chips en patat te frituren. Maar ook in margarine, koekjes en babyvoeding zit zonnebloemolie. Er zijn wel alternatieven, maar wat werkt hangt af van het product en de manier waarop de olie gebruikt wordt. Raapzaad-, lijnzaad-, en ook palmolie kunnen als alternatief voor zonnebloemolie dienen.
Vooral dat laaste is waar Belgische aardappelverwerkers op terugvallen. Maar palmolie is allesbehalve duurzaam. Het wordt gewonnen uit het vruchtvlees van de oliepalm die vooral in tropische gebieden groeit. En doordat de olie steeds populairder wordt, moet er ruimte gemaakt worden om de oliepalm te laten groeien. Regenwouden verdwijnen en monoculturen van oliepalmen komen ervoor in de plaats. Daardoor gaat er veel biodiversiteit verloren.
Lees ook: Wat is palmolie en waarom is het slecht voor het milieu?
Palmolie als alternatief voor zonnebloemolie is dus allesbehalve wenselijk. Maar door de oorlog in Oekraïne moeten voedselverwerkers toch alternatieven gebruiken. “Door de schaarste komen ze in eerste instantie uit bij palmolie”, zegt Chirstophe Vermeulen, directeur van de Belgische belangenorganisatie voor de aardappelhandel en de verwerkende industrie Belgapom tegen Nieuwe Oogst.
Hoge kosten
De overstap naar andere ingrediënten jaagt de bedrijven op hoge kosten. Omdat de vraag naar de alternatieven toeneemt, worden ze duurder. Bovendien moeten de labels van alle verpakkingen worden aangepast, omdat iedere olie andere voedingswaarden heeft.
De Belgische belangenorganisatie Belga zegt dat de overheid de Nationale Bank moet vragen om de impact van de oorlog voor de verschillende sectoren te onderzoeken. Op basis van die uitkomsten, kunnen er maatregelen genomen worden.
Lees ook: Oekraïne is meer dan gas: graan, uranium en ammoniak
Schrijf je in voor onze Newsbreak: iedere dag rond 12 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere middag rond 12 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze Newsbreak.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in