Nieuw onderzoek van Wageningen University & Research (WUR) gaat in op deze vragen. De focus van het rapport ligt op de biologische akkerbouw en melkveehouderij.
Broeikasgassen
Het vergroten van het biologisch areaal draagt bij aan minder uitstoot van broeikasgassen, schrijven de onderzoekers. In de biologische landbouw worden geen kunstmest en chemisch synthetische bestrijdingsmiddelen gebruikt. Dit scheelt de nodige CO2-uitstoot die samenhangt met de productie en transport van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Ook kan een biologisch areaal leiden tot meer grasland, wat zorgt voor verhoogde koolstofvastlegging.
Natuur
Uit het onderzoek blijkt ook dat biologische akkerbouwbedrijven en melkveehouderijen de natuur versterken. Zo bevordert de sector de biodiversiteit. Het aantal verschillende plantensoorten en de hoeveelheid insecten bij biologische bedrijven is over het algemeen hoger dan bij gangbare bedrijven. Bovendien zorgen biologische bedrijven met minder ammoniakemissies, minder gewasbescherming en minder gebruik van diergeneesmiddelen voor een gezondere bodem.
Voedselzekerheid
Wanneer meer bedrijven omschakelen naar biologisch, gaat dit ten koste van de voedselopbrengsten. Biologische boeren produceren per hectare namelijk zo’n 20 procent minder dan niet-biologische boeren. Tegelijkertijd raakt de bodem minder uitgeput door biologische landbouw, waardoor toekomstige generaties er langer gewassen op kunnen verbouwen. Daarnaast wijst onderzoek uit dat biologische grond het water beter vasthoudt. In droge omstandigheden, die vaker gaan voorkomen door klimaatverandering, kunnen de opbrengsten van biologische landbouw daardoor juist hoger uitvallen dan niet-biologische landbouw.
Dierenwelzijn
Biologische melkveehouderijen scoren waarschijnlijk beter op dierenwelzijn dan gangbare, stelt het onderzoek. Zo staan koeien van biologische boeren jaarlijks meer uren in de wei. Hierdoor kunnen zij natuurlijk gedrag vertonen zoals grazen. Ook in de stal heeft een biologische koe vaak meer ruimte dan een gangbare koe. Of zich dat daadwerkelijk vertaalt in een beter(e) welzijn en gezondheid (zoals minder kreupelheid), durven de onderzoekers niet met zekerheid te zeggen. In Nederland is dit nog nooit goed onderzocht.
Groei van biologisch
Het kabinet wil het aandeel biologische landbouw binnen acht jaar laten groeien van 4 naar 15 procent. Gaat dit lukken? Het onderzoek waarschuwt voor mogelijke belemmeringen, zoals de onvoldoende vraag naar biologische producten. Zo is de biologische melkveehouderij nu vele malen kleiner dan de gangbare melkveehouderij. Wanneer veel boeren overstappen op biologisch, ontstaat er mogelijk een schaarste aan biologisch krachtvoer voor de koeien. Hetzelfde geldt voor biologische mest: daar is nu al een tekort van, laat staan wanneer de vraag toeneemt. De onderzoekers noemen ook het tekort aan arbeidskrachten voor onkruidbestrijding een mogelijke belemmering. Innovaties en technische ontwikkelingen zijn nodig om zonder de inzet van extra arbeid toch onkruidbestrijding mogelijk te maken bij biologische akkerbouw.
Lees ook:
Changemaker College | Biodiversiteit of voedselzekerheid (donderdag 29 juni 2023)
Menselijke activiteiten zoals ontbossing, vervuiling, klimaatverandering en overbevissing lijden tot habitatverlies en verlies van biodiversiteit, wat een bedreiging vormt voor de voedselzekerheid. Dat moet veranderen. Daarvoor zijn duurzame voedselsystemen nodig zoals kortere voedselketens en lokale voedselproductie. De landbouw moet zichzelf opnieuw uitvinden, natuurgebieden moeten beschermd worden en het menselijk dieet moet anders. Welke duurzame oplossingen zijn er nu al die de balans tussen voedselzekerheid en biodiversiteit bewaken?
Dit Changemaker College is live op locatie Westbeat te volgen. Wil je erbij zijn? Meld je hier aan!
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
