Nederlanders zijn koffieliefhebbers. En van al die koppen koffie blijft een gigantische hoeveelheid koffiedik over. Voor elke kilo bonen, krijg je namelijk 2,5 kilo koffiedik terug. Dit eindigt vaak in de verbrandingsoven, terwijl er met een beetje fantasie en goede wil veel toepassingen mogelijk zijn. De volgende Nederlandse bedrijven zijn al creatief met koffiedik.
Biogas
Circle of Beans uit Ede transformeert koffiedik naar biogas. Dit gebeurt door vergisting, vertelde medeoprichter Patrick Koster eerder. “Als wij onze klanten verse koffie brengen, nemen we gelijk het verzamelde koffiedik mee terug en dat stoppen wij in een reactor. Daar vindt het proces plaats waaruit biogassen ontstaan. Het was een hele zoektocht om de juiste bacteriecultuur, temperatuur en filtratie te vinden om het koffiedik af te breken en er biogas van te maken; monovergisting is echt topsport.”
Het bedrijf brandt de koffiebonen die het verkoopt zelf. Dat gebeurt met een koffiebrander die wordt gestookt op biogas. Daarnaast wordt het gas uit de koffieprut gebruikt als brandstof. “Onze busjes rijden ook op koffiedik. Met een slang wordt dat in de auto gepompt.”
En dan kent koffie nog een reststroom: koffiepulp. Ook daar wil Circle of Beans een oplossing voor vinden. “Met de koffiepulp die overblijft in herkomstlanden wordt meestal niks gedaan. Dat gaat als CO2 de lucht in en dan gaat het echt over miljoenen stromen. Wij hebben een ontwerp gemaakt om die pulp ook weer in een soortgelijke (lokale) vergister te stoppen. We maken daar een heleboel energie (CNG) van die de lokale boeren kunnen gebruiken voor hun busjes en hoogwaardige meststoffen, zodat er geen kunstmest meer nodig is”, aldus Koster.
Bekers, notitieboeken en lampen
Het Gorinchemse Coffee Based voorkomt dat koffiedik in de verbrandingsoven verdwijnt. In plaats daarvan maakt het circulaire producten. Zo wordt het koffiedik gebruikt om notitieboeken van te maken, maar ook biobased bekers behoren tot de mogelijkheden. Het koffiedik van twee kopjes koffie is al genoeg om één herbruikbare beker van te maken. Van de overblijfselen van koffie maakt Coffee Based ook lampenkappen, plantenpotten en zelfs hele meubels.
Het koffiedrab haalt het bedrijf tegen een toeslag op bij verschillende partijen zoals de Universiteit Leiden, Tennet en de gemeente Gouda. Op locatie wordt een speciale koffiedik-inzamelbak geplaatst. Is deze vol, dan wordt de bak ingewisseld voor een schone. Een deel van de toeslag wordt teruggegeven aan de partners als winkeltegoed. Zij kunnen tegen korting producten kopen gemaakt van hun eigen koffiedrab.
Snacks van oesterzwammen
GRO gebruikt koffiedik om oesterzwammen op te telen. Oprichter Jan Willem Bosman Jansen kwam in Zimbabwe tot de ontdekking dat oesterzwammen goed groeien op het afval van koffieplantages. Hij kopieerde het concept succesvol naar Nederland.
De oesterzwammen groeien op substraatblokken waar het koffiedik in wordt verwerkt. Het aandeel koffiedik is goed voor zo’n 25 procent. De overige 75 procent beslaat reststromen uit de landbouw zoals houtmeel, hooi en natuurgips. De oesterzwammen verwerkt GRO vervolgens in vegetarische snacks zoals kroketten, bitterballen en oesterzwamburgers. De producten zijn verkrijgbaar bij de groothandels Sligro en Hanos. Ook worden ze geleverd aan diverse cateraars en horecagelegenheden.
Algemeen directeur Wouter Muis vertelde onlangs: “We veranderen koffiedrab, wat voor veel bedrijven afval is, in iets nuttigs. Partijen die koffiedik aan ons meegeven kunnen vervolgens weer producten afnemen die op hun eigen reststromen zijn gekweekt. Dat idee slaat aan.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
