Aardappel 2.0 heeft minder bestrijdingsmiddelen nodig

Op dit moment worden aardappels op een traditionele manier gekweekt. Een knol wordt jaren achtereen gekloond om aardappels te produceren. Op die manier ontstaan de uniforme piepers die we allemaal kennen uit de supermarkt. Altijd dezelfde aardappels met dezelfde smaak en textuur.

Aardappelziekte

Het nadeel van deze methode: elk jaar vermeerderen maakt ze erg gevoelig voor ziekten. Daarom is dan weer een hoop bestrijdingsmiddel nodig. In Nederland gaat 40 procent van de gewasbeschermingsmiddelen naar de aardappelindustrie. Die middelen komen in het milieu terecht.

Veredelde piepers

Via een proces dat hybride veredeling heet kunnen sneller aardappels gemaakt worden die resistent zijn tegen ziektes. Bovendien kunnen er uniforme aardappelen uit zaden groeien, iets dat voorheen niet mogelijk was. Zaden zijn bovendien makkelijker te exporteren. Het zadenbedrijf Bejo heeft inmiddels een hybride aardappel op de markt. Maar omdat boeren gewend zijn aan de 'gewone' werkwijze  het zich nietkunnen  veroorloven om een nieuwe methode uit te proberen, is het de vraag of de veredlingstechniek massaal toegepast gaat worden.

Lees ook: Gaat er aardappel verloren bij patatproductie?

Het gebruik van zaden vraagt om een hele nieuwe productieketen van aardappels. En Nederland is juist de grootste exporteur van pootaardappel ter wereld, een industrie die geraakt kan worden door een overstap op een zadensysteem.

Minder pesticiden gebruiken

Het Rathenau Instituut onderzocht verschillende toekomstscenario's voor het veredelen van de aardappels. Daaruit trok het een aantal lessen. De overheid kan kwekers stimuleren om rassen te maken die passen in een duurzamer teeltsysteem. "Boeren gebruiken soms liever beschermingsmiddelen dan dat ze een nieuw, veredeld ras gebruiken dat ze niet zo goed kennen", vertelt hoofdonderzoeker Rosanne Edelenbosch.

Lees ook: Miljoenensubsidie voor nieuwe aardappeltechniek

"Het is aan de overheid om regels te maken die bijvoorbeeld het gebruik van bestrijdingsmiddelen ontmoedigen. Ook kan het gebruik van ziektebestendige rassen aan worden gemoedigd. Tegelijkertijd moet de staat ook opletten dat boeren genetisch diverse aardappelen gebruiken. Want je wil geen monocultuur; dan is er binnen de kortse keren een nieuwe aardappelziekte."

Marketing

Het Rathenau denkt dat aardappelen veel duurzamer kunnen worden door betere regelgeving en innovatieve boeren. Edelenbosch: "Het zou me niks verbazen als boeren dan ook adverteren met aardappelen zonder bestrijdingsmiddelen. Dat past bij deze tijd."

Lees ook: Bodemgezondheid: 'Alles is te koop, maar de bodem kun je niet vernieuwen'

Bron: Rathenau Instituut | Beeld: Adobe Stock