Rapport South Pole: ‘Kloof tussen klimaatambities en klimaatacties blijft te groot’

Die conclusie trekt duurzaamheidsadviseur South Pole in het rapport ‘Crossing the Line to Zero: The state of Net Zero commitments’, gebaseerd op een uitgebreide enquête onder 120 leidinggevenden uit verschillende sleutelsectoren. South Pole ondersteunt bedrijven en andere organisaties in het behalen van hun duurzaamheidsmissie; van het formuleren en implementeren van een langetermijnstrategie tot het in kaart brengen van de kansen en risico’s die daarmee gepaard gaan. Om vervolgens natuurlijk over te gaan tot actie.

Vooral aan dat laatste schort het nogal eens, blijkt uit South Pole’s rapport. Riccardo Decarolis, regional director Benelux van South Pole: “De ambities zijn hoog, maar het aantal bedrijven dat daadwerkelijk actie onderneemt is zorgwekkend laag. Jammer, want met alleen een stip op de horizon win je de wedstrijd niet. Dat is hetzelfde als fit willen worden na de feestdagen, zonder proactief je dieet en levensstijl aan te passen.”

Net Zero steeds belangrijker

Overigens is het natuurlijk wél goed en hoopgevend nieuws dat zoveel bedrijven Net Zero-ambities hebben, benadrukt Decarolis. Van de leidinggevenden die South Pole’s enquête invulden, heeft maar liefst 83 procent al Net Zero-doelen gesteld (50 procent) of zal dat in de nabije toekomst doen (33 procent). Onderzoek van het UNFCCC (United Nations Framework Convention on Climate Change) onderstreept die trend: in minder dan een jaar verdubbelde het aantal organisaties dat Net Zero-doelen heeft gesteld. Deze bedrijven werken actief richting een bedrijfsvoering waarin nieuwe broeikasgasemissies gecompenseerd worden door een vergelijkbare hoeveelheid broeikasemissies elders te vermijden of uit de atmosfeer te halen.

Verrassend detail: door de COVID-19 pandemie lijkt klimaatverandering alleen maar hoger op de zakelijke agenda te zijn beland. Ondanks de coronacrisis ging 38 procent van de ondervraagden onvermoeid door met hun klimaatplannen, 27 procent van de ondervraagden zette er zelfs een tandje bij. Veel bedrijven staan daarnaast meer open voor innovatie (69 procent) en samenwerking met concullega’s (63 procent). “De klimaatplannen van organisaties lijken niet alleen immuun voor de pandemie, veel bedrijven grijpen het zelfs aan om hun duurzaamheidsagenda te versnellen”, aldus Decarolis. “De COVID-19-crisis zorgt schijnbaar voor een Net Zero-ready-mentaliteit.”

Hoewel dat verrassend is, is het ook goed te verklaren. De COVID-19-pandemie drukte bedrijven immers met hun neus op de feiten: ze zijn enorm kwetsbaar voor externe schokken, zoals pandemieën. Het is dus niet meer dan logisch om veerkracht op te bouwen in je waardeketen en je te wapenen tegen de volgende (en waarschijnlijk veel grotere) schok: klimaatverandering. Toewerken naar Net Zero is dan ook geen kostenpost, stelt South Pole, maar een kans. Een kans om de toekomstbestendigheid van je bedrijf te vergroten, je reputatie te verbeteren, milieubewuste klanten aan je te binden en je positie in een snel veranderende economie te verstevigen.

Veel ambitie, weinig actie

Maar zoals gezegd: alleen ambities zijn niet voldoende. En daar wringt momenteel de schoen. Hoewel de helft van de ondervraagden Net Zero-doelen heeft gesteld, heeft slechts de helft dáárvan tastbare tussendoelstellingen geformuleerd, blijkt uit South Pole’s rapport. En die zijn nu juist onmisbaar voor het daadwerkelijk behalen van klimaatambities, aldus de duurzaamheidsadviseur. “Dat is zorgelijk”, zegt Decarolis. “Het wijst er mogelijk op dat Net Zero-doelen vooral gesteld worden om reputatieschade te vermijden.” Maar dat kan ook averechts werken: bedrijven kunnen op deze manier wellicht beschuldigd worden van greenwashing.

Slechts 11 procent van de ondervraagden stelde daarnaast zogeheten Science Based Targets (SBI’s). SBI’s helpen bedrijven om hun eigen klimaatambities op een wetenschappelijk onderbouwde manier in lijn te brengen met het doel van het Parijse Klimaatakkoord: de opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graden Celsius. Het feit dat zo weinig bedrijven zich daaraan committeren, baart South Pole ook zorgen. Het kan een teken zijn dat ze (nog) niet bereid zijn om serieus in te zetten op een koolstofarme bedrijfsvoering.

Decarolis: “Maar dit is niet het moment om klimaatambities uit te stellen. Organisaties die Net Zero-doelen hebben gesteld, moeten nú de mechanismen in gang zetten om hun bedrijfsvoering en waardeketen te transformeren.”

Reduceren, compenseren, neutraliseren

De grote vraag is: hoe pak je dat aan? Stap één is het in kaart brengen en begrijpen van de impact die jouw bedrijf heeft op het milieu, stelt South Pole. Ofwel: breng de CO2-voetafdruk van je volledige waardeketen in kaart. Stap twee: formuleer een strategie om die voetafdruk te verkleinen, compleet met stip op de horizon én transparante tussendoelstellingen.

Daarna is het tijd voor actie. Dát begint met het reduceren van je eigen CO2-uitstoot, bijvoorbeeld door in te zetten op energie-efficiëntie, duurzame energieopwekking of het vergroenen van je bevoorradingsketen. De onvermijdelijke CO2-uitstoot die overblijft, kunnen bedrijven compenseren door te investeren in projecten die CO2 besparen of uit de atmosfeer halen, zoals oven- en bosprojecten. De emissies die overblijven en onvermijdelijk zijn, kunnen bedrijven neutraliseren door zelf projecten te starten en technologische oplossingen te ontwikkelen, die CO2 uit de atmosfeer halen.

“Het is de hoogste tijd dat bedrijven hier serieus mee aan de slag gaan en hun Net Zero-ambities ook waarmaken”, besluit Decarolis. “Niet alleen om de risico’s te beperken van externe bedreigingen, zoals pandemieën en klimaatverandering, maar ook omdat het financieel interessant is. Bedrijven die Net Zero-doelen stellen, doen dat niet simpelweg uit goodwill; klimaatactie staat gelijk aan een efficiënter en winstgevender businessmodel.”

South Pole is een toonaangevend internationaal consultancy bureau gespecialiseerd in duurzaamheid. Zo ook in de Benelux, waar een team van 35 duurzaamheidsadviseurs en klimaatprojectontwikkelaars organisaties op weg helpt naar een Net Zero-impact en een toekomstbestendig groeimodel. Op zoek naar meer informatie? Neem hier contact op of download het Net Zero rapport!