Een klimaatneutraal Nederland is technisch haalbaar, zegt het Planbureau voor de Leefomgeving in zijn laatste onderzoek. In een vuistdik rapport schetst het PBL dertig techno-economische trajecten waarmee de Nederlandse uitstoot netto-nul wordt. De conclusie: we hebben alle beschikbare technieken, energiebronnen en bouwstenen nodig als we ons doel willen halen. Sluiten we op voorhand middelen uit, dan verdwijnt netto-nul in 2050 uit zicht.
Concreet betekent dit dat we energie moeten besparen en meer elektriciteit moeten opwekken uit CO2-vrije bronnen zoals zon-, wind- en kernenergie. Ook kunnen we meer gebruik maken van duurzame warmtebronnen zoals geothermie en warmtenetwerken op restwarmte. Het PBL benadrukt bij kernenergie wel dat het succes daarvan afhankelijk is van de bouwkosten van nieuwe kerncentrales. Zijn deze te hoog, dan kan dat een reden zijn om voor andere opties te kiezen.
CO2 afvangen en opslaan
Daarnaast pleit het PBL voor de opschaling en productie van biogrondstoffen en groene waterstof, maar merkt het ook op dat deze vervangers van fossiele brandstoffen op de korte termijn schaars zullen blijven. De onderzoekers zien minder heil in biomassacentrales voor elektriciteitsproductie, omdat de schaarste aan biomassa beter ingezet kan worden voor hoogwaardige toepassingen, zoals biobrandstoffen.
Verder kan Nederland de capaciteit van de afvang en opslag van CO2 vergroten. Dit kan specifiek efficiënt zijn bij biobrandstoffabrieken – waar schone brandstoffen voor de lucht- en scheepvaart gemaakt kunnen worden – omdat hier relatief zuivere CO2 vrijkomt. CO2-afvang bij aardgascentrales voor elektriciteitsproductie wordt waarschijnlijk te duur, omdat hier de CO2-uitstootconcentratie te laag is. Op de korte termijn zal CO2 vooral afgevangen en opgeslagen worden bij de productie van ammoniak en waterstof uit aardgas.
Landbouw hervormen
In het rapport beschrijft het PBL ook hoe de landbouw zich kan ontwikkelen in een klimaatneutraal Nederland. De grootste uitstootboosdoeners daar zijn methaan en lachgas die verband houden met de veestapel. Het PBL verwacht dat de veestapel in aanloop naar 2035 verder zal krimpen, onder andere door het stikstofbeleid en de mestregels. Als we de uitstoot van de landbouw verder willen beperken, is beter beheer van onze veengronden noodzakelijk en zullen meer bossen aangelegd moeten worden. Daarvoor zijn wel vergaande maatregelen nodig, zoals het verhogen van de grondwaterstand en het herbestemmen van landbouwgrond.
Niet fossielvrij
Verder zegt het PBL dat klimaatneutraal in 2050 niet betekent dat Nederland helemaal geen broeikasgassen meer uitstoot. In vrijwel alle scenario’s komen nog deels emissies vrij, bijvoorbeeld door veengronden die langzaam broeikasgassen blijven emitteren. Deze uitstoot kan Nederland binnen de grenzen compenseren, bijvoorbeeld met extra bos- en natuuroppervlak.
Lees ook:
- Kiezen tussen twee kwaden of op zoek naar de gulden middenweg? Dit is het grootste dilemma van de groene belegger
- 2023 zat vol hittegolven, bosbranden en overstromingen: ‘De kosten van niks doen zijn veel hoger’
- Edwin van Houten (ACM) over duurzaamheidsclaims: 'Als je het eerlijke verhaal vertelt, dan heb je niks te vrezen'
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in